Kommagene Krallığı'nın beş büyük kentinden biri olan Adıyaman'daki Perre Antik Kenti'nin Kuzey Doğusunda devam eden kazıların son gününde 10 parça halinde bulunan bronz levha üzerindeki Latince yazıların çevirisi yapıldı. Prof. Dr. Mustafa Hamdi Sayar tarafından çevirisi yapılan bronz levhanın 1898 yıl öncesine ait askeri diploma olduğu ortaya çıktı.
Daha önce yapısal blok taşlar, su kanalları ve çeşitli mimari yapıların ortaya çıkarıldığı Perre Antik Kenti'nde yapılan kazılarda ilk kez böyle bir eser ortaya çıktı.
M.S 123 yılında Roma İmparatoru Hadrianus zamanında Suriye'de 20 yıl askerlik yapan Calcilius Antiquus'a hizmet ödülü ve eşleri ile evlilik hakkı tanınması, Roma vatandaşlığı kazandığını gösteren bir levha olduğu belirlendi.
Diplomanın dünya genelinde Roma İmparatorluğu tarafından 100 bin adet basıldığı ancak daha sonra eritildiği, günümüzde ise 800'üne ulaşıldığı ve 650'si üzerinde çalışma yapıldığı biliniyor. Bronz levha Adıyaman Müze Müdürlüğünde sergilenecek.
Adıyaman Müze Müdürü Mehmet Alkan, kazıların son gününde buldukları bronz levhanın temizlendikten sonra Prof. Dr. Mustafa Hamdi Sayar tarafından yazılarının çevrildiğini belirterek, “Levha incelendiğinde, Suriye eyaletinde askerlik yapmış Calcilius Antiquus isminde vatandaşın 20 yıl askerlik yaptıktan sonra Milattan sonra 123 yılında imparator Hadrianus zamanında kendisine verilmiş olan bir diploma olduğunu tespit ettik. Bu diploma ile beraber hem mali ve sosyal haklara kavuştuğu diplomada yer alıyor. Bu mali ve sosyal haklar ise, kendisine bir Roma vatandaşlığı veriliyor ve ayrıca bir evlenme hakkı veriliyor. Bununla beraber çocuklarına da Roma vatandaşlığı verildiği görülüyor. Roma Döneminde 100 bin adet basılan bu askeri diplomaların büyük çoğunluğunun daha sonra fırınlarda eritildiği ile ilgili bilgiler mevcut. Günümüze sadece 800 adetinin geldiği, 650 adetinin ise üzerinde çalışıldığı biliniyor. Bunlardan bir tanesinin Perre'de olması oldukça heyecan vericidir. Günümüzden 1898 yıl öncesine ait bir diplomanın Perre'de çıkması Perre'nin ne kadar önemli olduğunu gösteriyor” dedi.
Kazılarda görev alan Arkeolog Mehmet Turan ise, lavhpayı ilk bulduklarında ekip olarak çok heyecanlandıklarını dile getirdi.
Ahmet Arslantaş