Asgari ücrete ara zam, emeklinin taban maaşında artış, memura ve memur emeklisine 3600 ek gösterge, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT), dar gelirliye daha çok destek… Bu yıl milyonları ilgilendiren önemli düzenlemelere imza atıldı ve atılıyor. Şimdi sıra kamudaki sözleşmeli personele geldi. Bu ay içerisinde netleşmesi beklenen düzenlemeyle yaklaşık 600 bin sözleşmelinin haklarında iyileşme sağlanacak. Peki kadroya neden gerek duyuldu? Çalışma koşulları aynı olmasına rağmen ne gibi farklar oluştu? İşte merak edilen tüm detaylar…
KRİTİK GÖRÜŞME GERÇEKLEŞTİ
Hükümet ile Memur-Sen arasında imzalanan 6’ncı Dönem Toplu Sözleşmeyle hüküm altına alınan sözleşmeli kamu çalışanlarıyla ilgili düzenlemede sona yaklaşıldı. Bu kapsamda son değerlendirmeleri yapmak üzere geçtiğimiz günlerde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin ile Memur- Sen yönetimi bir araya geldi. Talepler ve öneriler dile getirildi. Öncesinde de Bakan Bilgin, “Kamuda özel durumlar dışındaki tüm sözleşme türlerini tek tipe indireceğiz. Kamu görevlilerinin tüm haklarını onlara vereceğiz ve kadro tahsis edeceğiz. Bu çalışmayı tahmin ediyorum ki bu ay sonunda bitireceğiz” demişti.
BİRÇOK ALANDA FARK BULUNUYOR
Artık sözleşmeli personele kadro yolu göründü diyebiliriz. Ancak uygulamanın nasıl olacağı, geçişin nasıl sağlanacağı taslak metinler ortaya çıkınca netleşmiş olacak. Vergi dilimi, görevde yükselme, yer değişikliği, ücretsiz izin, yemek ücreti, bunların tamamında kadrolu ve sözleşmelilerde farklılıklar mevcut. Ücretsiz izin, harcırah gibi kalemlerin tamamında da kadrolu ile sözleşmeliler arasında farklılıklar var. Sözleşmelerin taleplerinde haklı olup olmadığını iyi anlamak için sözleşmeli personelin kim olduğuna, çalışma koşullarına ve kadrolu memurlarla aralarındaki farka ve neden kadroya geçmek istediklerine göz atmakta yarar var.
SÖZLEŞMELİ PERSONEL KİMDİR?
Kamu kurumlarında devletin işleri; memur (4/A), sözleşmeli personel (4/B) ve sürekli işçiler (4/D) istihdamı ile sağlanıyor. Yani kamu işleri bu üç grup tarafından yürütülüyor. Memurlar kadrolarına göre çalışırken, sözleşmeli personel kurum ve kuruluşlara vize edilmiş pozisyonlarda, işçi kadrolarında görev yapıyor. Sözleşmeli personel ile ilgili genel hükümlere 657 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin (B) bendinde yer verildiğinden kamuoyunda ‘4/B’li personel’ olarak da biliniyor. Kamu kurum ve kuruluşlarında sözleşmeli personel yıllık program, kalkınma planı ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi aynı zamanda işbirliği için şart olan, zaruri hallerle sınırlı olmak üzere, özel meslek bilgisiyle ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde çalıştırılıyor.
ÇALIŞMA ESASLARININ BELİRLENMESİ
Sözleşmeli personelin;
Seçiminde uygulanacak sınav ile istisnaları,
Ücretlerinin üst sınırları,
İş sonu tazminatları,
İzinleri,
Unvan ve nitelikleri,
Sözleşme hükümlerine uyulmaması hallerindeki müeyyideler,
Sözleşme fesih halleri,
Pozisyonların iptali,
İstihdamına dair hususları,
Sözleşme esas ve usulleri, ‘Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’ ile belirlenmiştir. Sözleşmeli personelin, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket etmesi nedeniyle sözleşmelerinin feshedilmesi veya sözleşmeyi tek taraflı feshetmesi durumunda, fesih tarihinden itibaren 1 yıl geçmedikçe sözleşmeli personel olarak istihdamı mümkün olmuyor.
İSTİHDAMI NASIL OLUYOR?
Sözleşmeli personel;
ÖSYM tarafından KPSS (B) grubu puan sıralaması esas alınmak suretiyle doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme,
Yazılı ve/veya sözlü sınav yapılmaksızın, KPSS (B) grubu puan sıralaması esas alınmak suretiyle ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılacak yerleştirme,
Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslara ek’li 3 sayılı cetvelde belirtilen pozisyonlara KPSS (B) grubu puan sırasına konulmak kaydıyla alım yapılacak her bir unvan için boş bulunan sözleşmeli personel pozisyonunun on katına kadar aday arasından ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılacak yazılı ve/veya sözlü sınav başarısı sırasına göre yapılacak yerleştirme yöntemlerinden herhangi biriyle istihdam ediliyor. Yani memurlardaki KPSS şartı sözleşmelide de var.
BELEDİYELERDEKİ İSTİHDAM
Belediye ve bağlı kuruluşlarında, norm kadroya uygun olarak sözleşmeli personel çalıştırabiliyor. Bu kapsamda çalıştırılacak personelin durumuna uygun boş memur kadrosu bulunması gerekiyor. Belediye ve bağlı kuruluşlarında istihdam edilecek sözleşmeli personel için belirlenmiş tip sözleşmeler bulunuyor.
SÖZLEŞMELİLERDE ÜCRET TESPİTİ
Sözleşmeli personelin ücreti; pozisyon unvanı, bu unvana ilişkin eğitim düzeyi, kamu kurum ve kuruluşlarında aynı kadro veya pozisyon unvanında geçen hizmet süresi dikkate alınarak tespit ediliyor. Ücretlere ilişkin döneminde geçerli tavan belirleniyor ve buna göre sözleşmeler yapılıyor. Belediye ve bağlı kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam edileceklere ödenecek net ücret, söz konusu kadro unvanı için birinci derecenin birinci kademesi esas alınmak suretiyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre tespit edilecek her türlü ödemeler toplamının net tutarının yüzde 25 fazlasını geçmemek üzere belediye meclisi kararıyla belirleniyor. Sözleşme ile çalıştırılacak personele özel olarak belirlenmiş istisnalar haricinde sözleşme ücreti dışında herhangi bir ad altında ödeme yapılamıyor ve sözleşmelere bu yolda hüküm konulamıyor.