Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine ilişkin, "Bize gönderilen belgelerin beklentilerimizi karşılamaktan çok uzak olduğunu hem NATO’ya hem de bu ülkelere söyledik. Şimdi biz bunlara karşı tekrar bunları derleyip toplayıp kendi cevabımızı göndereceğiz. Eğer bir müzakere zemini olacaksa bizim gönderdiğimiz belge üzerinden olması gerektiğini dün de bugün de genel sekretere söyledik" dedi.
İrlanda Dışişleri ve Savunma Bakanı Simon Coveney ve Norveç Dışişleri Bakanı Anniken Huitfeldt, Hatay’a yaptıkları ziyaretin ardından Ankara’da Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile bir araya geldi. Görüşmelerin ardından Dışişleri Bakanlığında ortak basın toplantısı düzenlendi. “Bu yardımların devamı için BM Güvenlik Konseyi’nin 2585 Sayılı Kararı’nın yenilenmesi gerekiyor”
Kuzeybatı Suriye’de yaklaşık 4.4 milyon kişinin yaşadığını söyleyen Çavuşoğlu, “Bunların 4.1 milyonu insani yardıma muhtaç durumda. Geçtiğimiz yıl bu sayı 3.4 milyon civarındaydı. Bir yılda 700 bin kişi daha insani yardıma muhtaç hale geldi. BM Sınır Ötesi İnsani Yardım Mekanizması İdlib başta olmak üzere bölgedeki 2.4 milyon kişiye her ay yardım ulaştırıyor. Cilvegöz Sınır Kapısı üzerinden aylık ortalama 800 tır uluslararası yardımı sevk ediyor. Bu yardımların devamı için BM Güvenlik Konseyi’nin 2585 Sayılı Kararı’nın yenilenmesi gerekiyor. Bugün kendi aramızda üçlü bir şekilde bu konuda neler yapabileceğimizi konuşuyoruz. İrlanda ve Norveç bu yardım mekanizmasına ilişkin görev yönergesinin uzatılması için yoğun çaba sarf ediyor” diye konuştu. “Sahada zorluklara rağmen hiç sorun olmadan 5 tane çizgi ötesi yardım gerçekleştirdik”
Çizgi ötesi yardımlara Suriyelilerin ihtiyacı olduğunu vurgulayan Bakan Çavuşoğlu, “Bu Güvenlik Konseyi kararının uzatılması gerekiyor. Birbirine alternatif değil. Biz özellikle çizgi ötesi yardımların sorunsuz bir şekilde Halep tarafından Şam tarafından Dünya Gıda Programı’nın İdlib ve Suriye’nin kuzeyindeki bölgelere getirilen yardımların insanlara ulaşması konusunda da yardımcı oldu. Sahada zorluklara rağmen hiç sorun olmadan 5 tane çizgi ötesi yardım gerçekleştirdik. 6’ncısı 9 Temmuz’da gerçekleştirilecek. Bu Güvenlik Konseyi kararı 10’unda bitiyor, bir gün öncesinde. Biz Ruslara da bunları söyledik. Rus tarafını da ikna etmek için gerekli çabalarımızı da önümüzdeki süreçte sürdüreceğiz” ifadelerini kullandı. “Bir müzakere zemini olacaksa bizim gönderdiğimiz belge üzerinden olmalı”
İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine ilişkin gelen soruyu yanıtlayan Çavuşoğlu, “NATO’dan ortak bir uzlaşı belgesi geldi. İsveç Başbakanı Danışmanı’ndan bir belge geldi. Bize gönderilen bu belgelerin beklentilerimizi karşılamaktan çok uzak olduğunu hem NATO’ya hem de bu ülkelere söyledik. Şimdi biz bunlara karşı tekrar bunları derleyip toplayıp kendi cevabımızı göndereceğiz. Eğer bir müzakere zemini olacaksa bizim gönderdiğimiz belge üzerinden olması gerektiğini dün de bugün de genel sekretere söyledik. Sonuçta ne zaman diye sorusunu cevaplamak doğru olmaz. Çünkü bu ülkeler ne zaman nasıl bu endişelerimizi karşılayacaklar? Top şu anda onların tarafında. Onlardan da ayrıca bir mektup değil de yazılı bir şekilde cevapları beklendiğimizi bir kere daha hatırlatmak isterim” değerlendirmesinde bulundu. “Terör tehdidine karşı gerekli tedbiri almamız lazım”
İki ülke tarafından endişelerin karşılanması gerektiğinin altını çizen Çavuşoğlu, iki ülkenin savunma sanayi ihracatı konusundaki kısıtlamaları da kaldırması gerektiğini kaydetti. Çavuşoğlu, PKK/YPG terör örgütünün Türkiye topraklarına saldırılar düzenlendiğini, insani yardımların önünde engel olduğunu vurgulayarak, “ABD ve Rusya bu bölgeden bu teröristleri temizleyeceğine dair söz vermişti, anlaşmıştık ama yerine getiremediler. Elbette ki Türkiye’ye yönelik ve bu sahadaki çalışmalara yönelik terör tehdidine karşı gerekli tedbiri almamız lazım” şeklinde konuştu. “Rusya’dan da olumlu cevap gelirse 4’lü toplantıyı İstanbul’da gerçekleştireceğiz”
Ukrayna’daki gıda yüklü gemilerin Ukrayna limanlarından çıkamamasından kaynaklı oluşan tahıl krizine ilişkin gelen soruya ise Bakan Çavuşoğlu şunları kaydetti:
“Mayınlardan temizlemek yerine transit hat, güvenlik hat ve güvenli bölge. Güvenli bölgede gerekli denetimler yapılacak gemilerle ilgili. Bunu hızlı bir şekilde yapmamız lazım. Bu detayları görüşüyoruz. Önümüzdeki süreçte Rusya’dan da olumlu cevap gelirse 4’lü toplantıyı İstanbul’da gerçekleştireceğiz. Buradan bir anlaşma çıkarsa bu işlerin denetimini yapmak için İstanbul’da bir merkez kurulması planlanıyor. Bu denetimler dronlarla da yapılabilir, insansız hava araçlarıyla da yapılabilir. Yeter ki bu mekanizma iyi bir şekilde işlesin. Hem Ukrayna’nın hem de Rusya’nın ihraç edeceği tahıllar ihtiyaç duyan ülkelere ulaştırılsın. Rusya’nın tahılına da ihtiyaç var. Çünkü dünyada tahıl üretiminin üçte birini bu ülkeler yapıyor. Şu anda 40’a yakın ülke ithalatının yüzde 50’sinden fazlasını bu iki ülkeyle bu yapıyor. Rusya’nın da beklentisi sigorta, taşımacılık ve lojistik. İki ülkenin de kabul edebileceği ve herkesin yararına bir şekilde çözülmesi gerekiyor.”