Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, afet bölgesindeki KOBİ'lerin faaliyetlerini sürdürebilmelerini sağlamak amacıyla yeni inşa edilecek iş yerlerine ait proje ve yapım maliyeti, inşaatı devam eden iş yerlerine ait yapım maliyeti giderlerine 1 milyon liraya kadar destek sağlayacaklarını bildirdi.
Bakan Kacır, Kahramanmaraş'ta Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı (DOĞAKA) projeleri imza töreninde yaptığı konuşmada, 4 projenin imza töreni ve deprem bölgesini ayağa kaldırma yatırımlarını anlatmak vesilesiyle bir arada olmaktan büyük bir memnuniyet duyduğunu belirtti.
Türkiye'nin tarihinin en geniş alanda yıkıma ve en çok can kaybına yol açan deprem felaketini hep birlikte yaşadıklarını ifade eden Kacır, depremde hayatını kaybedenlere Allah'tan rahmet, yaralılara şifalar diledi.
Kacır, 14 milyonun üzerinde vatandaşın depremlerden doğrudan etkilendiğini, asrın felaketinin yaralarını, devlet millet el ele vererek, dayanışmayla sarmaya gayret ettiklerini kaydetti.
Depremden etkilenen 11 ili birlikte ayağa kaldıracaklarını aktaran Kacır, "Tüm hedefimiz depremden etkilenen illerimizin yeniden ihya ve inşası. Bu doğrultuda gerek kamu kurumlarımız, gerek özel sektör gerekse de sivil toplum kuruluşları omuz omuza çalışıyoruz. Vatandaşlarımızın geleceklerine güvenle bakmalarını temin edecek altyapıyı kuracağımızdan kimsenin şüphesi olmasın. Şehirlerimizi tarihi kimliklerini ve demografik yapılarını koruyarak tekrar ve daha güçlü şekilde ayağa kaldıracağız." dedi.
Kalıcı konutların yapımının sürdüğünü, Türkiye genelinde riskli binaların dönüşümüyle ilgili de kapsamlı bir hazırlık yapıldığını dile getiren Kacır, Türkiye Ulusal Risk Kalkanı modeliyle şehirleri en kısa sürede depremlere, sellere, heyelanlara, yangınlara ve diğer tüm risklere karşı dayanıklı, güvenli, huzurlu hale getirmekte kararlı olduklarını vurguladı.
İki büyük depremin merkez üssü olan Kahramanmaraş'ın en ağır can ve mal kaybı yaşayan illerin arasında yer aldığına dikkati çeken Kacır, "Devlet olarak ilk günden itibaren Maraşlı kardeşlerimizin yanında olduk. Seçim gündeminin, devlet işlerinin ve günlük hayatın meşgalelerinin deprem bölgesini unutturmasına asla izin vermedik, vermeyeceğiz. Önceliğimiz depremzedelerimizin yaralarının sarılması oldu. Nerede olursak olalım, hangi işle uğraşırsak uğraşalım, kalbimizle, düşüncelerimizle, gayretimizle hep burayla, buradaki insanımızla birlikteyiz. Depremin ilk anından itibaren Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı olarak bölgenin acil ihtiyaçlarının temini noktasında, sanayicilerimizle çok yakın bir işbirliği içinde olduk." dedi.
Bakanlık bünyesinde depremden hemen sonra kriz masası oluşturarak çalışmalara başladıklarını anımsatan Kacır, şunları kaydetti:
"Bu doğrultuda AFAD, Kızılay ve diğer kurumların afet bölgesindeki öncelikli ihtiyaçlarını karşılamak üzere acil kalemlerde üretim yapan yerli ve yabancı üreticilerle temasa geçtik. Sanayicilerimizle deprem bölgesi arasında adeta bir yardım koridoru oluşturduk. Deprem bölgesinde ihtiyaç duyulan barınma, arama kurtarma ekipmanları, gıda, hijyen malzemeleri, giyecek başta olmak üzere 50'den fazla kalemde ayni yardımın deprem bölgesine hızlıca ulaştırılmasını sağladık. Bu ihtiyaçlarının karşılanmasının yanında, Kahramanmaraş başta olmak üzere, bölge sanayinin hasar tespit çalışmalarını yürüttük. Kısa sürede, hem planlı sanayi alanlarımız olan organize sanayi bölgeleri ve sanayi sitelerinde hem de müstakil üretim tesislerinde hasar tespit çalışmalarını tamamladık. Bölgedeki sanayilerimizde 170 milyar liranın üzerinde altyapı, bina hasarı, makine hasarı ve stok hasarına yönelik maliyet oluştu. Bölgede üretimde olan 34 organize sanayi bölgesinin 7'sinin altyapısında kısmi hasar meydana geldi. Organize sanayi bölgelerinde ve sanayi sitelerinde yıkılan, ağır ve orta hasarlı olan 5 bin 600'e yakın tesisimiz var. Bunların yanında bazısı kısmi olmak üzere 33 bin tesisimiz üretimini sürdürüyor. Kahramanmaraş özelinde baktığımızda üretimde olan 8 organize sanayi bölgesinde faal 12 sanayi sitesinde yıkılan, ağır, orta ve az hasarlı pek çok binamız var."
Kahramanmaraş'ta firmaların uğradığı hasarın 60 milyar liranın üzerinde olduğunu belirten Bakan Kacır, binlerce yıldır sayısız medeniyete ev sahipliği yapmış kadim şehri yeniden ayağa kaldırmak için sanayinin ve üretimin ne kadar önemli olduğunun farkında olduklarını kaydetti.
Tüm imkanlar seferber edildi
Hem Kahramanmaraş'ın hem de bölgenin yeniden ayağa kalkabilmesi için tüm imkanları seferber etiklerini söyleyen Kacır, sanayicisinden, işçisine, çiftçisinden esnafına toplumun tüm kesimlerini desteklediklerini anlattı.
Zarar gören sanayi bölgeleri ve fabrikaların yeniden inşasından bölgedeki yatırımları korumaya ve yeni yatırımlar çekmeye, KOBİ'lere özel desteklerden bölgesel kalkınmaya kadar bir dizi eylem planını devreye aldıklarına değinen Kacır, OSB'lerin ve sanayi sitelerinin tekrar üretime katılarak faal duruma gelmesi için sanayicilerin ihtiyaçları konusunda çalışmalar yürüttüklerini belirtti.
Bakanlığa olan borçlar 1 yıl ertelendi
OSB ve sanayi sitelerinin Bakanlığa olan borçlarını bir yıl ertelediklerini vurgulayan Kacır, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Üretimin çarklarının önümüzdeki dönemde daha hızlı dönmesi için ilimizde toplam 1046 hektarlık alana sahip 3 bölge Sayın Cumhurbaşkanı'mız tarafından sanayi alanı ilan edildi. Afşin Sanayi Alanı, Elbistan Çiçek Mahallesi Sanayi Alanı, Dulkadiroğlu Denizli Mahallesi Sanayi Alanı, önümüzdeki yıllarda sanayicilerimize ev sahipliği yaparak üretimimize güç katıyor olacak. Yerinde dönüşüm için ilimizin en büyük sanayi sitesi Kahramanmaraş Merkez Küçük Sanayi Sitesi'nde 14 adada alan bazlı dönüşüm çalışmalarını başlattık. Önümüzdeki dönemde de alan bazlı dönüşüme öncülük edecek çalışmaları daha da genişletiyor olacağız. Kuyumcukent-Altınşehir Sanayi Sitesi'nde güçlendirme projesini kısa sürede tamamlayacağız. Göksun ve Narlı küçük sanayi sitelerinde güçlendirme çalışmaları yapacağız. Hızlı bir şekilde yapım çalışmalarını tamamlayarak sanayicilerimizi iş yerleri ile buluşturmayı hedefliyoruz. Mevcut iş yerlerinin dönüşümü ve güçlendirilmesi yanında, ilimize yeni sanayi tesisleri kazandırmaya da devam ediyoruz. Kahramanmaraş Küçük Sanayi Sitesi'nin kuzey etabında 356 iş yerinin yapımında tamamlanma oranımız yüzde 70'in üzerinde. Burada mutlaka hızlanacağız. Pazarcık ilçemizde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile birlikte 142 iş yerinin ihalesini gerçekleştirdik. 1 yıl içinde, sanayicilerimize inşallah iş yerlerini teslim ediyor olacağız."
"KOBİ'lerimizi de yalnız bırakmadık"
Bu felaketin KOBİ'leri de derinden etkilediğini aktaran Kacır, "Depremde iş yerleri hasar gören ve zorlu şartlara rağmen işlerine devam etme çabası içinde olan KOBİ'lerimizi de yalnız bırakmadık. Ekonominin belkemiği KOBİ'lerimizin hızla toparlanmaları amacıyla işletmelerin KOSGEB'e olan 2023 yılı borçları ile hayatını kaybeden işletmecilerin tüm borçlarını sildik. KOBİ'lerimizin acil ihtiyaçları için KOSGEB Acil Destek Kredisi Programı'nı devreye aldık. 1 yılı geri ödemesiz, 3 yıl vadeli ve sıfır faizli bu destekle işletmenin ve aldığı hasarın büyüklüğüne göre KOBİ'lerimize 1,5 milyon liraya kadar faizsiz kredi imkanı sağladık. Kahramanmaraş'ımızda 842 işletmemiz bankalardan bu krediyi kullanmış oldu. Kullandırılan kredilerin toplam tutarı 302 milyon lira. KOSGEB tarafından bu kredilerin faiz oranlarının tamamını biz üstlendik. Şu ana kadar bu tutar 72 milyon lirayı aştı. İmalat sektöründe faaliyet gösteren KOBİ'lerin faaliyetlerinin aksamaması ve devamlılıklarının sağlanabilmesi için KOSGEB Afet Dönemi İşletme Desteği Programı'nı devreye aldık. 75 bin lira destek ile ilimizde bu ana kadar 67 işletmemize yaklaşık 5 milyon lira kaynak sağladık. Önümüzdeki dönemde deprem bölgemizin imarı ve KOBİ'lerimizin desteklenmesi için uluslararası finansman kaynaklarını da harekete geçireceğiz. Dünya Bankası, İslam Kalkınma Bankası gibi uluslararası finansal kuruluşlarla çalışmalarımızı tamamlamak üzereyiz." diye konuştu.
Kacır, yatırım teşvikleri noktasında da çalışmaları sürdürdüklerini ve Kahramanmaraş'ın üretim merkezi konumunu perçinleyen yatırımlar için altyapı ve finansman desteklerini hızla tasarlayarak uygulamaya koyduklarını dile getirdi.
"Deprem bölgemizde daha önce yatırım teşvik sistemimizle destek olduğumuz yatırımcıları korumak adına yatırım süresi biten ve tamamlama vizesi yapılmamış 929 yatırımı, yatırım süresi devam eden yaklaşık 300 yatırımı tamamlanmış saydık ve teşviklerden yararlandırdık." diyen Kacır, şunları kaydetti:
"Bu yatırımlarımızın 125'i Kahramanmaraşlı iş insanlarımıza ait. Afet bölgesindeki teşvik belgelerinin süresini de herhangi bir başvuruya gerek kalmadan 3 yıl daha uzattık. 600'den fazla Maraşlı sanayicimiz bu imkandan da yararlanmış oldu. Tabii bir taraftan da bölgemizde yapılacak yeni yatırımları teşvik etmek oldukça bizim için çok kritik. Bunu yapabilmek adına depremlerin ağır yıkıma yol açtığı ilçelerimizi Cazibe Merkezleri Programı'na dahil ettik. Kahramanmaraş ilimizin tamamında gerçekleştirilecek yeni yatırımlar ile deprem nedeniyle hasar gören yatırımların yerine konulması amacıyla yapılacak yatırımları en kapsamlı teşvik paketimizden yani 6. bölge teşviklerinden faydalandırıyoruz. Bugüne kadar ilimizde gerçekleştirilecek 24 milyar liradan fazla yatırım büyüklüğüne sahip, 7 binden fazla kişiye istihdam imkanı sağlayacak 199 projeye bu teşviklerden yararlanma imkanı sunduk. Yine Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı'yla desteklediğimiz firmaların üretime yönelik yatırım sürelerini 6 aya kadar uzatmalarına da imkan sağladık. Program kapsamında yer alan ve zarar görmüş yatırımların ivedilikle yerine konması için yapılacak yeni yatırım harcamalarının da yatırım teşvik belgesi kapsamına alınabilmesine olanak sağladık."
Kalkınma odaklı projelere 50 milyar liranın üzerinde destek
Kalkınma ajanslarının rolünü önemsediklerini dile getiren Kacır, bugüne kadar ajanslar eliyle kamu, sivil toplum ve özel sektörden gelen 24 binden fazla kalkınma odaklı projeye 50 milyar liranın üzerinde destek sağladıklarını söyledi.
Kacır, bölgelerin, şehirlerin, ilçelerin kendine has özelliklerinden faydalanarak ülkenin her bir köşesini adeta bir çekim merkezine dönüştürdüklerini söyledi.
Ajansların depremin etkilerinin en aza indirilmesi sürecinde de aktif rol üstlendiğini dile getiren Kacır, altyapının ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesi, ekonomik toparlanmanın hızlanması, sosyal ve kültürel canlanmanın sağlanması, bölgenin afetlere dayanıklılığının artırılması amacıyla 1 milyar liralık kaynak aktardıkları Bölgesel Kalkınma Odaklı Toparlanma Acil Eylem Planı'nı başlattıklarını belirtti.
Deprem bölgesinde 784 milyon lira bütçeli 41 projeyi bugüne kadar destekleme kararı aldıklarına işaret eden Kacır, "İşte bugün bu çalışmalar kapsamında desteklediğimiz 34 milyon lira bütçeli 4 projemizin sözleşmelerini imzalayacağız. Ama burada sözümüz söz, Kahramanmaraş için kalkınma ajansları kaynağımızdan en az 200 milyon liralık bir kaynağı önümüzdeki dönemde inşallah tahsis ediyor olacağız. Hep birlikte yerel paydaşlarımızla birlikte bu kaynağı en etkin şekilde kullanacağımız projeleri hayata geçirmek için çaba göstereceğiz." şeklinde konuştu.
Kacır, Kahramanmaraş Kuyumcular Odasının faydalanıcısı olduğu 24 milyon lira bütçeli Kahramanmaraş Arasa Otoparkı Kuyumculuk İhtisas Küçük Sanayi Sitesi Kurulumu Projesi ile Arasa çok katlı otoparkını 186 bağımsız bölüme ayrılacak şekilde düzenleyeceklerini anlattı.
Kacır, 22 Haziran'da gerçekleşecek ihalenin ardından iki ay içerisinde çarşıyı esnafa tahsis edeceklerini vurguladı.
Projelerden bahseden Kacır, şöyle konuştu:
"Bu projeden iş yerleri yıkılan esnafımız başta olmak üzere yaklaşık 150'ye yakın kuyumcu imalathanesinin yararlanmasını bekliyoruz. Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyemizin yararlanıcısı olduğu, 6 milyon lira bütçeli Soğuk Hava Deposu Kasa Üretim Tesisi ile 2015 yılında yine ajansımızın güdümlü proje desteğiyle kurduğumuz Göksun Soğuk Hava Deposu Tesisi'ne entegre plastik kasa üretimi tesisini kurmuş olacağız. Bu sayede elma başta olmak üzere meyve üreticilerinin de hasat sonrası ürün kayıplarını en aza indirecek, pazarlama imkanlarını artırıyor olacağız. Bir diğer projemiz Elbistan Tekstil Atölyesi. Elbistan Belediyemizin yararlanıcısı olduğu 3 milyon lira bütçeli proje ile Elbistan Organize Sanayi Bölgesinde bir hazır giyim atölyesi kurmuş olacağız. Böylece özellikle kadınlar ve gençlerimizin gelir getirici faaliyetlerde bulunmalarını destekleyerek bölgenin kalkınmasını hızlandıracağız. Diğer projemiz de depremden etkilenen dar gelirli çiftçilerin çilek üretimi ile desteklenmesi projesi. Kahramanmaraş İl Tarım ve Orman Müdürlüğümüzün yararlanıcı olduğu bu proje ile toplam 50 dekarlık örnek çilek bahçelerini inşallah kuruyor olacağız. İnşallah bu projelerle ilimizin hak ettiği refaha kavuşmasını daha da hızlandırmayı hedefliyoruz."
Proje ve yapım giderlerine 1 milyonluk destek
KOSGEB aracılığıyla başlattıkları 'Afet Dönemi Proje ve Yapım Maliyeti Desteğini' ilk kez açıklayan Bakan Kacır, "Afet bölgesindeki KOBİ'lerimizin faaliyetlerini sürdürebilmelerini sağlamak amacıyla yeni inşa edilecek iş yerlerine ait proje ve yapım maliyeti, inşaatı devam eden iş yerlerine ait yapım maliyeti giderlerini 1 milyon liraya kadar destek sağlayacağız. Bu destek 1 yılı geri ödemesiz, 3 yılda geri ödenecek. Biz ne Kahramanmaraş'ı sahipsiz bırakırız ne de Kahramanmaraşlı kardeşlerimizi kaderlerine terk ederiz." ifadelerini kullandı.
Kahramanmaraşlıların hem 14 Mayıs'ta hem de 28 Mayıs'ta sandıklarda gösterdikleri irade ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a güvendiğini bir daha ortaya koyduklarını aktaran Kacır, muhalif çevrelerin de bu güveni çekemediğini ve iki seçim arasında depremzedelere söylenen bazı sözlere, eylemlere hep birlikte utançla şahit olduklarını kaydetti.
Kacır, söz değil icraat üreten iktidar olmaya devam edeceklerini sözlerine ekledi.
Konuşmaların ardından projelerin imzaları atıldı.