Şanlıurfa
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, GAP Eylem Planı'nın 10,6 milyon dekarlık alanın sulamaya açılmasını hedeflediğini belirterek, "Şu anda bunun üçte ikisini tamamladık. Kalanını da 2032'ye kadar bitirmeyi hedefliyoruz." dedi.
Bakan Yumaklı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ile GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nde düzenlenen GAP Hassas Tarım 2. Faz Tanıtım Töreni'ne katıldı.
Burada konuşan Bakan Yumaklı, GAP'ın verimli topraklarıyla gıda arz güvenliğinin önemli bir merkezi olduğunu ve bölgeye son 22 yılda önemli yatırımların yapıldığını söyledi.
GAP bölgesini kapsayan 9 kente güçlü bir tarım ve orman altyapısı kazandırdıklarını ifade eden Yumaklı, "GAP Eylem Planı 10,6 milyon dekar alanın sulamaya açılmasını hedefliyordu. Şu anda bunun üçte ikisi tamamlanmış durumda. Kalanının da 2032'ye kadar tamamlanması öngörülüyor. Fırat ve Dicle alt havzasında yürüttüğümüz bu projelerin bitmesiyle ekonomimizin yıllık yaklaşık 7 milyar dolarlık kazanç elde edeceği öngörülüyor. Bununla birlikte 1,3 milyon kişiye istihdam sağlanmış olacak." diye konuştu.
Yumaklı, Avrupa Birliği ile yaptıkları yoğun müzakere sonucunda Gaziantep, Kilis, Adıyaman, Şırnak, Siirt ve Batman'ın da IPARD desteklerinden faydalanmaya başladığını bildirdi.
Bölgede yapılan her yatırımın karşılığını aldıklarını anlatan Yumaklı, şöyle devam etti:
"Son 22 yılda GAP bölgesine sağladığımız yatırımlar ile bitkisel üretim miktarımız 2 kat, büyükbaş ve küçükbaş hayvan varlığımız 2 kat, kanatlı hayvan varlığımız 3 kat, su ürünleri üretimimiz 9 kat, bal üretimimiz 7 kat artış gösterdi. Bu sayede GAP bölgesi tarımsal hasılasını 18 yılda 22 kat artırdık. Ayrıca tarımsal ihracatı 56 kat artışla 5,6 milyar dolara çıkardık."
Şehirler üretim üssüne dönüştü
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır da Hassas Tarım ve Sürdürülebilir Uygulamaların Yaygınlaştırılması Projesi kapsamında gerçekleştirdikleri programın hayırlara vesile olması temennisinde bulundu.
Kacır, Türkiye'yi muasır medeniyetler seviyesinin de üzerine yükseltme yolculuğunda hiçbir bölgeyi diğerinden geri bırakmayacak politikaları hayata geçirdiklerini, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde her bir bölgenin kaynaklarını ve potansiyelini sürekli ve sürdürülebilir kalkınma anlayışıyla harekete geçirecek adımları kararlılıkta attıklarını anlattı.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ni yatırımlarla, istihdamla, üretimle ve ihracatla buluşturduklarını, sanayinin çarklarının süratle dönmesi, fabrikaların yükselmesi, bacaların tütmesi adına GAP bölgesinde yer alan 9 ilde son 22 yılda 20 OSB kurduklarını aktaran Kacır, "OSB'lerimizde 360 bin ilave istihdam oluşturduk. Yatırım teşvik sistemimizle; toplam yatırım tutarı 1,1 trilyon lirayı bulan ve 710 binden fazla nitelikli istihdam sağlayan 15 bin 400 yatırımın önünü açtık." ifadesini kullandı.
Bakan Kacır, son 22 yılda AK Parti hükümeti tarafından oluşturulan güven iklimi ve sağlam yatırımlarla Güneydoğu'daki şehirlerin birer üretim üssüne dönüştüğüne dikkati çekti.
Kentlerin bu dönemdeki ihracat rakamlarını paylaşan Kacır, şunları ifade etti:
"Bu dönemde, Batman'ın ihracatı 597 kat artarak 600 bin dolardan 359 milyon dolara, Şanlıurfa'nın ihracatı 55 kat artarak 7 milyon dolardan 386 milyon dolara, Diyarbakır'ın ihracatı 47 kat artarak 7 milyon dolardan 329 milyon dolara, Gaziantep'in ihracatı 16 kat artarak 619 milyon dolardan 10,7 milyar dolara yükseldi. Bölgemizin, ülkemiz toplam ihracatındaki payı yüzde 1,8'den yüzde 5,3'e çıktı. Kadim medeniyetlere ev sahipliği yapmış bu topraklar, artık ekonomik büyümenin, kalkınmanın, üretimin merkezi haline gelmiştir. Bölgemiz bereketli topraklarıyla, tarım potansiyeliyle de adeta bir üretim üssü olma kabiliyetine sahip. Güneydoğu Anadolu Projesi’ni bu nedenle tasavvur ettiğimiz sürdürülebilir gelecek için kilit taşı olarak görüyoruz."
Bakan Kacır, GAP Bölge Kalkınma İdaresi eliyle de yenilikçi ve sürdürülebilir kalkınma projeleriyle bölgeye hizmet sunmaya devam ettiklerini, son 11 yılda hassas tarımdan su kaynaklarının etkin yönetimine, kırsal kalkınmadan turizme, bölgenin çok yönlü kalkınmasını destekleyecek 1038 projeye 6,6 milyar destekte bulunduklarını anımsattı.
Tarımsal üretim potansiyelini artırmak üzere 2 yıl önce devreye aldıkları Küçük Ölçekli Tarımsal Sulama Programı ile 318 bin dekar alanı sulamaya açtıklarına işaret eden Kacır, gelecek yıldan itibaren 49 bin kişiye istihdam sağlayacak 52 bin 500 dekar alanı daha sulamaya açmış olacaklarını söyledi.
Kacır, Organik Tarım, Tarımsal Altyapı ve Kırsal Kalkınma Projeleri ile 172 bin dekar alanı bitkisel üretime kazandırdıklarını, 15 farklı üründe marka oluşturduklarını dile getirdi.
"Gıda güvenliği konusunda en önemli garantör GAP Bölgesi olacaktır"
Bakan Kacır, bölgeyi topyekun kalkındıracak çok boyutlu müdahale araçları içeren "Entegre Kırsal Kalkınma Programı"nın birinci fazını tamamladıkları bilgisini vererek sözlerini şöyle sürdürdü:
"Gerek etki analizi sonuçları gerekse dünyada kırsal kalkınma alanında ortaya çıkan değişim ve gelişmeler dikkate alınarak 'Yeni Nesil Entegre Kırsal Kalkınma Programı'nı (GAP Entegre 2.0) başlattık. Tarımsal Eğitim ve Yayım Programı (TEYAP) ile bugüne kadar 80 binden fazla çiftçiye eğitim verdik. Geldiğimiz noktada 675 bin hektar tarım alanını sulamaya açtık. GAP bölgesini, ülkemizin gıda ambarı haline getirdik. GAP Eylem Planı doğrultusunda hedefimiz sulanabilir alanı 1 milyon 60 bin hektara çıkarmaktır. Yakın gelecekte sulama alanlarının genişlemesiyle birlikte özellikle ülkemizin ihtiyaç duyduğu yağlı bitkilerin, sebze ve meyvelerin üretimi daha da artacak ve hem ülkemizin hem bölgenin gıda güvenliği konusunda en önemli garantör GAP bölgesi olacaktır.
Bu kadim topraklar hem kendine yetebilecek hem de dünyanın tarım merkezlerinden biri olacak kadar eşsiz bir potansiyele sahip. Bugün sensörler, dronlar, otomatik sulama sistemleri ve otonom tarım makineleri gibi yenilikçi araçlar, uzaktan algılama teknolojisi içeren veri odaklı tarım bilgi sistemleri çiftçilere tarımsal süreçleri daha etkili bir şekilde yönetme imkanı sunuyor. Gıda güvenliği, çevresel sürdürülebilirlik ve sosyal refah arasında bir denge kurmamıza imkan tanıyor."
Bakanlık olarak Türkiye'nin tarımsal kapasitesini daha ileriye taşımak adına teknolojinin üst düzeyde yararlanılmasına imkan tanıyan adımların her daim destekçisi olduklarının altını çizen Kacır, teknoparklarda tarım teknolojilerinde çalışan 235 teknoloji girişimini ve tarım alanında proje yürüten 23 AR-GE merkezini desteklediklerini ifade etti.
Bakan Kacır, GAP bölgesinde Hassas Tarım ve Sürdürülebilir Uygulamaların Yaygınlaştırılması Projesi'nin ilk fazında uydu görüntüleri ve hiperspektral kamerayla elde edilen uçuş görüntüleriyle hassas tarım çalışmaları için zengin bir veri seti oluşturduklarını dile getirerek şöyle devam etti:
"Elde ettiğimiz veriler ışığında, çiftçimizin alın terini teknolojinin gücüyle buluşturacak, toprağın dilini konuşacak, bereketinin sırrını çözecek yerli ve milli yazılımımız GAP Hassas'ı hayata geçirdik. Hassas tarımın sahada uygulanmasını kolaylaştıracak e-Devlet platformuna entegre olan yenilikçi ara yüzü tamamlayarak ağustos sonu itibarıyla üreticilerimizin hizmetine sunduk. Artık çiftçilerimiz tarlada ilave bir donanım kullanmadan doğru hasat tarihini, kullanmaları gereken gübre miktarlarını bu yazılım üzerinden belirleyebilme imkanına sahipler. Çiftçimize artık doğanın sesi değil, teknolojinin sunduğu imkanlar da rehberlik edecek.
Yaklaşık 200 bin dekar alanın uydu görüntüleriyle izlenerek çiftçilerimizin önümüzdeki dönemde aktif olarak kullanacağı karar destek mekanizması oluşturma çalışmalarına da başladık. Ayrıca Kurduğumuz GAP Hassas Tarım Projesi Füzyon Merkezi ile de çiftçilerimizin tarımsal üretimde teknolojiyi daha etkin kullanmalarına rehberlik edecek danışmanları eğitiyoruz. Biz bölgemizin bereketini artıracak, bu kıymetli kadim toprakları geleceğin üretim merkezi yapacak tüm projeleri, programları kararlılıkla hayata geçirmeye devam edeceğiz."
"2024-2028 GAP Eylem Planı'nın detaylarını kamuoyuyla paylaşacağız"
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın liderliğinde GAP bölgesinde hükümetleri döneminde iki önemli eylem planını başarıyla uyguladıklarına dikkati çeken Kacır, şunları kaydetti:
"Önümüzdeki süreçte sulama hedeflerine ulaşmamızı sağlayacak, sürdürülebilir ve akıllı tarım uygulamalarını yaygınlaştıracak, bölge tarımının gelecek nesilleri de besleyecek şekilde bölgenin kalkınmasında itici unsur olmasına imkan tanıyacak, kırsalda ekonomik katma değer yaratacak ve bölgeyi turizm çekim merkezi yapacak yeni bir eylem planının da uygulanacağı müjdesini buradan vermek istiyorum. İnşallah Ekonomi Koordinasyon Kurulu olarak yakın bir zamanda Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcımızın başkanlığında Şanlıurfa'da tüm sektör paydaşları ile bir araya geleceğiz. 2024-2028 GAP Eylem Planı'nın detaylarını kamuoyuyla paylaşacağız.
Önümüzdeki dönemde devreye alacağımız Yerel Kalkınma Hamlesi Teşvik Programıyla GAP bölgemizin her bir şehrini nitelikli yatırımlarla buluşturacağız. Program kapsamında, bölgemize kalkınma etkisi yüksek yatırımları kazandırmak üzere kapsamlı ve çok boyutlu bir çalışma yürüttük. 9 ilimizin kalkınmasında önemli bir sıçrama oluşturacak, toplam yatırım tutarı 12 milyar liraya yaklaşan 36 yatırım başlığını tespit ettik. Destekleyeceğimiz bu nitelikli yatırımların en büyük kazananı kuşkusuz bölge halkımız olacaktır. Önümüzdeki dönemdeki önceliklerimizden biri de özellikle bölgemizdeki coğrafi işaretli ürünlerimizin, ülkemiz üreticileri ve sanayicileri için daha yüksek katma değer oluşturmasını sağlamaktır. Tarım ve Orman Bakanlığımız ile büyük bir uyum ve eşgüdüm halinde yürüttüğümüz projemizin bölgemize, ülkemize inşallah hayırlı, uğurlu olmasını temenni ediyorum. Etkin, verimli ve koordine şekilde yürüttüğümüz çalışmaların devamını diliyorum."
Konuşmaların ardından projeye katkı sunanlara, Bakanlar Kacır ve Yumaklı tarafından plaket verildi.
Etkinliğe, TBMM Başkanvekili ve AK Parti Şanlıurfa Milletvekili Bekir Bozdağ, Şanlıurfa Valisi Hasan Şıldak, Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Kasım Gülpınar, ilgililer ve davetliler katıldı.