Türkiye’yi sarsan deprem felaketi, akademik olarak masaya yatırıldı. Depremin ardından elde edilen tüm veriler, deprem sonrası kısa, orta ve uzun vadede yapılacaklar konunun uzmanları tarafından tartışıldı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin ile Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın başkanlık ettiği toplantıya 20 akademisyen katıldı. AFAD’taki toplantıda yeni şehirlerin planlanması, lojistik, network yönetimi, eğitim, Ar-Ge, altyapı ve kritik yapılar, diri faylar, sakınım bandı, haritalama ile CBS gibi başlıklarda 11 çalışma grubu oluşturuldu.
11 ilde yıkıma yol açan, yaklaşık 110 bin kilometrekare alanda yaşayan 13 buçuk milyon insanı doğrudan etkileyen deprem felaketi, ülke gündeminin en önemli maddesi olmaya devam ediyor. Hayatın her alanında değişikliklere yol açan felaket, bilim insanlarının da odaklandığı bir alan haline geldi.
Deprem sonrası hayata geçirilecek politikalara temel teşkil etmesi için Ankara’daki AFAD Kriz Koordinasyon Merkezinde bir toplantı düzenlendi. AFAD ve TÜBİTAK tarafından organize edilen toplantıya Bakanlar Varank ve Bilgin’in yanı sıra AFAD Başkanı Yunus Sezer, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar ile Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener ile da katıldı. Toplantıda, 20 akademisyen kendi alanlarıyla ilgili değerlendirmelerde bulunarak çözüm önerilerini sundu.
Deprem bölgesinde yer seçimi süreçlerinde uzman akademisyenlerin desteklerinin yönetilmesi, yüksek deprem riski altındaki iller için acil eylem planları, tüm bilgilerin bir veri tabanında toplanması, mevcut yapı stoku ile ilgili politika belirlenmesi gibi konular, akademisyenler tarafından ele alındı.
Toplantıda ayrıca, yapı denetim hizmetlerinin iyileştirilmesi ile ilgili öneriler sunuldu, yerel yönetimlerde uzman teknik personel istihdamı konusu görüşüldü, Ar-Ge boyutuyla TÜBİTAK - AFAD iş birliği konuşuldu.
Toplantıda bir konuşma yapan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Bilgin, yeni şehirlerin planlanmasında yer seçiminin önemine işaret ederek akademisyenlerden bu konuda katkı beklediklerine söyledi. Kalite kontrol, sismik tasarım gibi konuların da önemli olduğunu belirterek atık ve asbest sorununun ilk adımda ele aldıklarını vurguladı.
Bakan Varank da depremin etkilediği her alanda yenilikçi çözümlere ihtiyaç olduğunu söyleyerek özellikle imar ve kalkınma başlıklarında inovatif açılımlar yapmak gerektiğinin altını çizdi. TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, deprem sonrasında Doğal Afetler Odaklı Saha Çalışması Acil Destek Programını başlattıklarını hatırlatarak, “Şu an sahada 59 farklı kurumdan 510 araştırmacımızın yer aldığı 119 proje yürütülüyor” dedi. Projelerin tamamlanmasının ardından kendilerine raporların sunulacağını aktaran Prof. Mandal, “Tüm veriler AFAD ile birlikte çalıştığımız ortak bir veri merkezinde değerlendirilecek” ifadelerini kullandı.
AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar da deprem bölgesinde yer seçim sürecinde akademisyenlerin bilimsel katkısının önemli olduğunu kaydederek oluşturulan 11 alt çalışma grubunda bir koordinatör olacağını ve bu koordinatörlerin ilgili kurum ve kuruluşlarla ortak çalışma yürüteceğini anlattı. Alt çalışma gruplarından deprem ve deprem yönetimi konusunda katkı beklediklerini vurgulayan Prof. Tatar, “Buradan alınan kararların uygulayıcılara aktarılmasıyla daha sağlıklı adımlar atacağımızı düşünüyoruz” dedi.
Toplantıda yapılan görüşmeler sonucunda 11 alt çalışma grubu oluşturuldu. Bu araştırma grupları ise Mevzuat Geliştirme, Eğitim, Ar-Ge Bilgi Destek ve İletişim, Haritalama ve CBS, Diri Faylar ve Yüzey Faylanması Haritalama, Geoteknik ve Kütle Hareketleri, Yer Hareketleri, Sismik Tehlike ve Senaryo Depremleri, Üstyapı, Altyapı ve Kritik Yapılar, Lojistik Network Yönetimi, Mülkiyet ve Arazi Yönetim, Planlama, Çevre ve Uygun Yer Seçimi olarak sıralandı.