Erzurum Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen “Depreme Dirençli Kentsel Dönüşüm Erzurum” çalıştayı ülke genelinde de yoğun ilgi gördü.
Türkiye’nin sayılı bilim insanlarının da katıldığı çalıştay, yerel ve yaygın medyada da geniş yankı uyandırdı. Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede, “Depreme Dirençli Kentsel Dönüşüm Erzurum Çalıştayı’mız; yapısal ve kentsel dönüşümde bizlere bir yol haritası olacak” dedi.
“Özellikle son 10 yılda, şehrimizin birikmiş sorunlarının çözümü noktasında gerçekten tarihi nitelikli önemli adımlar attık” diyen Başkan Sekmen, şöyle devam etti: “1950’lerden itibaren başlayan, özellikle 1970 ve 1980’lerde zirveye çıkan düzensiz göç, çarpık kentleşme, gecekondulaşma, hazine arazilerinin işgali gibi sorunları önemli oranda ortadan kaldırdık. Artan araç sayısına rağmen, trafik sorununu büyük ölçüde azalttık. Tüm kurumlarımızla birlikte asırlık ihmalleri gidermenin, kronikleşen meselelere çözüm bulmanın mücadelesini vermeyi sürdürüyoruz. Erzurum’umuzda son 10 yılda görev süremiz boyunca yaptığımız düzenleme ve yerinde dönüşümle 6 bin 500 bina ve ticari alanı yıkarak kentsel dönüşümde adeta çığır açtık. Kentsel dönüşüm çalışmalarımızı siyaset üstü bir mesele, milli bir sorun olarak gördük ve inşa ettiğimiz sosyal konutlarla afet riskini azaltmanın yanı sıra, gecekondulaşmayı da önledik ve dar gelirli kardeşlerimizin ev sahibi olma hayalini gerçekleştirdik. Bu şiarla il genelinde 5 bin konut inşa ederek vatandaşlarımızı sıcak yuvalarında güvenle yaşamalarına imkân sağladık.”
Yeni şehircilik vizyonu
Deprem gerçeğinin hiçbir zaman akıldan çıkarılmaması gerektiğini kaydeden Başkan Sekmen, şunları söyledi: “Korunan tarih dönüşen şehir Erzurum manifestomuzla afetlerin sık gözlendiği bir konumda yer almamız gerçeğinden de hareketle; yüzlerce yıllık yerleşim düzenimizi ve yapılaşma alışkanlıklarımızı tamamen değiştirecek planlama adımlarını kararlılıkla sürdürüyoruz. Merkezine insanı koyan, yeryüzünün dengesine müdahale etmeyen, şehirlerimizi korumanın yanında çocuklarımız için çok daha yaşanabilir, dünyaya örnek olacak şehirler inşa etmeyi amaçlayan bu anlayış, Türkiye’nin yeni şehircilik vizyonunun taşıyıcı sütunlarıdır. İnşallah bizler de tüm imkanlarımızla, çalıştay kararlarının tatbiki için gayret edeceğiz. Özverili bir çalışma sürecinin ürünü olan bu çalıştayın geleceğin şehrini ‘Depreme Dirençli’ bir planlama ve hayata geçirme noktasında bir dönüm noktası olmasını diliyorum.”
“Kentsel dönüşüm stratejisi” neden önemli?
Başkan Mehmet Sekmen bizzatihi kaleme aldığı "Arazi Yönetimine Dayalı Kentsel Dönüşüm Stratejisi" kitabının içerik ve işlevsellik noktasında da önemli tespitleri taşıdığını belirtti. “Kırsalda kalkınmanın başarılı hale gelmesi, bölgesel eşitsizliklerin ortadan kaldırılması ve kentsel standartların yükseltilmesi için bütünlükçü bir yönetim anlayışı ile 2021 yılında başlattığımız ‘Erzurum 1/25.000 ölçekli Arazi Yönetimi ve Arazi Kullanım Planlaması’ projesi ile birlikte bir dizi çalışmaları hayata geçirdik. Kaynakların sürdürülebilirliği çerçevesinde dikkat edilmesi gereken günümüzün en kritik kavram ve olguları karşısında arazinin planlı kullanımı zorunluluğundan hareketle ülkemizin güzide şehri Erzurum’u gelecek nesillere cazibeli ve yaşanılabilir kılmak için çözümler üretmekteyiz” diyen Başkan Sekmen, şu kaydı düştü: “Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanlığı olarak yürüttüğümüz arazi kullanım envanterinin oluşturulması ve buna dayalı arazi kullanım planlarının yapılması süreci, ülkemiz için model bir proje olarak kabul edilebilir. Büyükşehir Belediyesi’nin yetki alanında kırsal ve kentsel alanların bütününe yönelik atılan bu adım, ülkemiz belediyecilik tarihinde bir ilk ve öncü bir çalışma olarak anılabilir. Projemizle koruma-kullanma dengesinin sağlanması, gelişmişlik düzeyinin yükseltilmesi, sanayileşme ve kentsel gelişimin doğru yönde ilerlemesi, imar ve kentsel dönüşüm uygulamalarında ihtiyaç duyulan rezerv alanların sağlanması, kentsel-kırsal arazi kullanım dengesinin doğru yönetilebilmesi ve özellikle ilin araziye bağlı varlık değerinin çok daha üst bir düzeye yükseltilmesi mümkün olabilecektir. İşte bu bağlamda kadim şehrimiz Erzurum için İl bütününde kapsayıcı ve öncelikli dönüşüm alanlarının belirlenmesi amacıyla ‘Erzurum Arazi Yönetimine Dayalı Kentsel Dönüşüm Stratejisi’ kitabımı kaleme aldım. 40 yılı aşkın bir süredir siyaset ve yerel yönetimlerde aktif görev almam hasabiyle başta kentsel dönüşümde ele aldığım metotlar olmak üzere arazi yönetimine dayalı önemli envanterlerin yer aldığı çalışmamda; ‘Erzurum İl İdari Sınırları Bütününde Arazi Yönetimi ve Kullanımına İlişkin 1/25.000 ölçekli envanter çalışması’ ve buna dayalı olarak 1/25.000 ölçekli ‘Arazi Kullanımına Esas Jeolojik Etüt Raporu’ ile 1/25.000 ölçekli Nazım İmar Planları da yer almaktadır. Kentsel ve özellikle kırsal alanlarda olmak üzere il bütünündeki arazilerin yönetilmesine esas olarak; 1/25.000 ölçekli standart topoğrafik haritalar baz alınarak, kırsal mülkiyetlerin de göründüğü güncel ve doğru arazi bilgisi veri tabanının oluşturulması, doğal eşik analizleri ve sentez çalışmaları sonucunda arazi kullanım planlaması yapılması, kentin ve kırın doğru ve sürdürülebilir gelişim stratejilerinin belirlenmesi noktasında görüşlerimin de yer aldığı bu çalışmam, umuyorum ki ‘Erzurum Arazi Yönetim Sistemi’nin işlerliği açısından da temel bir strateji ve yol haritası özelliğini taşıyacaktır. Tarihi İpek Yolu’nun kavşak noktalarından biri olan kadim kentimizde medeniyet tasavvuru ilkesiyle ülkemiz koşullarında kentsel gelişimin yeniden canlandırılması, gecekondulaşma ve risk taşıyan alanlarda toplumsal bütünleşmenin sağlanması gerek fiziki gerekse de can ve mal güvenliği ile beraber sosyo-ekonomik dengenin sağlanmasını gaye edinerek oluşturduğum kitabımın bilim dünyasına katkıda bulunmasını temenni ediyorum.”