Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, BM İnsan Hakları Konseyi'nin 52. Oturumuna katılarak Ekim 2022'de göreve gelmesinden bu yana BM İnsan Hakları Ofisi'nin ilk yıllık raporunun sunumunu yaptı.
BM İnsan Hakları Ofisi'nin Çin'deki keyfi gözaltılar ve aile ayrılıkları gibi "ciddi endişeleri belgelediğini" belirten ve "somut takip" çağrısında bulunan Türk, Hong Kong'da büyük protestoları körükleyen ulusal güvenlik yasasının etkisiyle ilgili endişeleri de dile getirdi.
Türk, "Çin ile ilgili olarak Tibetliler, Uygurlar ve diğer gruplar gibi azınlıkların korunması dahil çeşitli insan hakları konularını takip için bir dizi aktörle iletişim kanalları açtık." ifadesini kullandı.
Komiser Türk, selefi Michelle Bachelet tarafından ağustosta Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi hakkında yayımlanan rapor konusunda nasıl bir yol izleyeceğine dair ise detaylı bilgi vermedi.
Raporda, bölgede Uygur Türklerine ve diğer gruplara karşı "insanlığa karşı suç" işlendiği ihtimaline atıfta bulunuluyordu.
- TÜRK FARKLI ÜLKELERE YÖNELİK ENDIŞELERİNİ DİLE GETİRDİ
Öte yandan Türk'ün sunumunu yaptığı rapor, Afganistan'dan Zambiya'ya kadar çok sayıda ülkede kadın hakları üzerindeki baskı, ayrımcılık, çatışma ve iklim değişikliği gibi endişeler yer aldı.
Türk, bir yılı aşkın süredir devam eden Rusya-Ukrayna savaşına, Suriye'de devam eden çatışmalara, Mali ve Burkina Faso'daki istikrarsızlığa değinirken Asya, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'nın bazı bölgelerinde muhaliflere, ifade özgürlüğüne ve siyasi aktivistlere yönelik baskılara ilişkin kaygılarını dile getirdi.
Rusya'da bağımsız basının ve aktivist grupların ofislerinin kapatılmasına da değinen Türk, Rus devlet medyasında nefret ve şiddeti kışkırtan savaş yanlısı mesajların sürekli var olması gibi "çeşitli yönelimlerden" derin endişe duyduğunu kaydetti.
- TÜRK'TEN AVRUPA'DAKİ İNSAN HAKLARI İHLALLERİNE VURGU
Öte yandan Türk, son dönemde Avustralya, Fransa, İrlanda ve Birleşik Krallık'ta polis tarafından aşırı güç kullanımı, ırksal profilleme ve ayrımcı uygulamalar hakkında bildirimde bulunulduğunu aktardı.
- BM DESTEKLİ UZMANLARDAN ÇİN'E TEMEL İNSAN HAKLARINI İLERLETME ÇAĞRISI
BM destekli uzmanlar, Çin'e mahkemelerinin bağımsızlığını artırma, Kovid-19 hakkındaki verileri paylaşma, kömür santrallerinin inşaatını askıya alma ve batı Sincan bölgesindeki insan hakları ihlallerini "derhal" sona erdirme çağrısında bulunmuştu.
BM destekli düzenlenen bir panelde, uzmanların çağrısı, Pekin'i temel haklara daha iyi saygı göstermeye teşvik edecek bir dizi tavsiye arasında yer almıştı.
Çin, 18 bağımsız uzmandan oluşan ve BM İnsan Hakları Ofisi ile çalışan "Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesi" tarafından yayımlanan bazı bulgulara sert tepki gösterirken Pekin, özellikle panelin Sincan, Tibet ve Hong Kong'daki haklar hakkında "yanlış bilgi ve söylentileri" kabul ettiği iddiasını kınamıştı.