Osmanlı İmparatorluğu'nun Bosna'yı fethi sonrasında Saraybosna'da yapılan ilk cami olarak bilinen, şehirdeki onlarca Osmanlı eserinden ve aslı 1457'de Saraybosna'nın kurucusu İshakoğlu İsa Bey tarafından inşa ettirilen Hünkar Camisi, Sırp despot Vuk Grgurevic Brankovic'in yağmalaması sonucu 1480'de çıkan yangında büyük hasar gördü.
Bugünkü halini 1566'da Kanuni Sultan Süleyman'ın finanse etmesiyle alan, Saraybosna'yı neredeyse ikiye ayıran Miljacka Nehri'nin üst tarafında kalan ve yeşille krem renklerinin ahenkle bir araya geldiği cami, ihtişamıyla asırlardır tarihe ışık tutuyor.
AA muhabiri, 1-7 Ekim Camiler ve Din Görevlileri Haftası kapsamında, Bosna Hersek'teki savaşta (1992-1995) hasar gören, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının (TİKA) 2014'te bakım, onarım ve restorasyon işlemlerine başladığı ve 2015'te Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katımıyla yeniden hizmete açılan Hünkar Camisi'nin imamı Sadruddin İseric ile görüşerek eserle ilgili bilgileri derledi.
"Caminin kubbesi savaşta çok sayıda mermi ve şarapnel parçasının hedefi oldu"
Sadece Saraybosna'nın değil tüm ülkenin en önemli Osmanlı eserlerinden biri kabul edilen caminin imamı İseric, Fatih Sultan Mehmet'in Hünkar Camisi'ni ziyaret ettiğini ve camiyi çok beğendiği için şehrin kurucusu İshakoğlu İsa Bey tarafından esere isminin verildiğini söyledi.
İseric, caminin şu anki halini 1566'da aldığını ifade ederek, 1847'de ibadethanenin sağ ve sol taraflarına Sultan Abdulmecid'in desteğiyle eklemeler yapıldığını anlattı.
Caminin Bosna Hersek'teki savaşta zarar gördüğüne işaret eden İseric, "Savaşta cami, yan tarafından direkt olarak bir topla vuruldu. Caminin haremine bir havan topu düştü ve kubbesi çok sayıda mermi ve şarapnel parçasının hedefi oldu. Bu da caminin iyi bir onarım görmesi gereksinimini doğurdu." diye konuştu.
İseric, savaş sonrası ülkedeki ekonomik sıkıntılar nedeniyle caminin restorasyonunu kendilerinin yapamayacaklarını anladıklarını belirterek, böylelikle TİKA'ya başvurduklarını ve bakım, onarım ve restorasyon işlemlerinin 2014'te başlatıldığını ifade etti.
"Hünkar Camisi, ziyaretçilerine ayrı bir manevi atmosfer sunuyor"
Camideki ihtiyaçların iki yıl önce giderildiğini anlatan İseric, hat işlemeleri, halı ve aydınlatmaların yenilenmesiyle caminin ilk haline geri döndüğünü söyledi.
İseric, "Hünkar Camisi, çok ayrı bir cami. Camiyi ziyaret edenler, onun 'Saraybosna'nın canı' olduğunu söyleyecektir. Hünkar Camisi, Müslüman olan, olmayan tüm ziyaretçilerine ayrı bir manevi atmosfer sunuyor. Saraybosna şehrinin inşası, bu caminin yapılmasıyla buradan başladı." dedi.
Hünkar Camisi'nin insanların samimi niyetlerle bir araya geldiği ibadethane olduğunu dile getiren İseric, camide beş vakit ve cuma namazlarının yanı sıra Kur'an-ı Kerim kursu ve hafızlık eğitiminin de verildiğini ifade etti.
TİKA, caminin bakım, onarım ve restorasyonunu 2015'te tamamladı
Başkent Saraybosna'nın en eski camisi olan Hünkar Camisi'nin bakım, onarım ve restorasyon işlemlerine 2014'te başlayan TİKA, Fatih Sultan Mehmet'in Bosna Hersek'teki varlığının en önemli sembollerinden biri olarak dikkati çeken ibadethanenin çevre düzenini, hazirelerin okunmasını ve restorasyonunu üstlendi.
İnşasının 1457 olarak tarihlendirildiği Hünkar Camisi, restorasyon işlemlerinin tamamlanmasının ardından 20 Mayıs 2015'te Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katımıyla yeniden hizmete açıldı.
TİKA, ayrıca 2021'de caminin iç konservasyon ve uygulama işlerini gerçekleştirdi, 2022'de aydınlatma sistemini ve halıları yeniledi.