ÇAYKUR, organik çaya getirdiği yeni düzenleme ile ‘organik olmayan çayın organikmiş gibi satılmasının’ önüne geçti.
İklim şartları nedeniyle Rize, Artvin, Trabzon ve Giresun’da toplanan çaylar fabrikalarda yoğunluk oluşmasına neden oldu. Bu nedenle ÇAYKUR kontenjan uygulamasına geçti. Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (ÇAYKUR) Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Yusuf Ziya Alim, 4 Mayıs’ta başlayan yeni çay sezonunu değerlendirdi. Üreticilere dair birçok konuya açıklık getiren Alim, aynı zamanda ÇAYKUR’un organik çay konusundaki yeni uygulamasını da anlattı. Bu yıl tüm bölgelerde yaş çayın aynı anda gelmesiyle fabrikalarda yığılma olduğunu ve bu nedenle kontenjan uygulamasına geçildiğini kaydeden Yusuf Ziya Alim, “Bu yıl ilk defa çay bölgede her yerde aynı anda başladı ve halen devam ediyor. Düne kadar kontenjan uygulanmaması için kapasiteyi bayağı zorladık. Birkaç gün daha ister istemez aşırı bir yoğunluk olunca, hatta alımlarımız iki katına çıkınca, 12 bin ton gibi bir stokumuz olunca dekara 50 kilo alım uygulaması başlattık. Amacımız üreticimizi daha rahat satacakları şekilde çaylarını alabilmek, rahatlıklarını öne çıkarmak. Niyetimiz üreticimizden yana olmaktı, öyle de devam ediyor. 50 kilogramlık dekar başına uygulama zaten kontenjanda sayılmaz. Bu şekliyle alımlarımız devam ediyor, inşallah böyle devam edecek” dedi.
Üreticilerin tüm çayını almakta kararlı olduklarını ancak çayını kısa sürede bitirmek isteyen üreticiler nedeniyle fabrikalarda yoğunluk oluştuğunu kaydeden Alim, “ÇAYKUR olarak biz her zaman üreticimizin yanındayız. Ancak üreticimize de acele etmeden, normal rutin şartlar altında alımların devam edeceğini, her zaman üreticilerimizin yanında olduğumuzu bilmelerini isteriz. Tabii ki bizim de kapasitemiz 9 bin 250 tondur. Bunun üzerine çıkan alımlar olduğu zaman ister istemez zorlanıyoruz. Az önce de söylediğim gibi bu zorluğu bile göze alaraktan hani hiçbir uygulama yapmadan devam edelim istedik ama üreticilerimiz bir cumartesi pazarda çayını bitirmeyi hedefliyor. Hepimiz aynı zamanda çay üreticisiyiz. 2 günde çayın bitmeyeceğini hepimiz biliriz. Ama normal bir şekilde devam etmesi durumunda çayın tamamını almaya kararlı olduğumuzu da söylüyoruz. Hiç kimsenin çayını dışarıya bırakmayacağımızı da söylüyoruz. Üreticimizin yanındayız, nakliyecimizin yanındayız, yükleyicinin yanındayız, herkesin yanındayız. Çay için yapılabilecek ne varsa biz kurum olarak bunları yapmaya hazırız. Hazırlıklarımızı yapmışız” dedi. “Bu sene önceki yıllara bakıldığı zaman iyi bir fiyat aldığını gösterir”
Yaş çay taban fiyatının dolar bazında geçtiğimiz yıllara göre daha fazla bir zam aldığını dile getiren Alim, “Fiyat konusunda da bazı sıkıntılar oluyor. Yıllar itibarıyla bakıldığı zaman resmi olarak ben size fiyat konusunda bilgi vereyim istiyorum. Hani hep dolar bazından bahsediyoruz ya. Dolar şöyle oldu, böyle oldu. Mesela bu seneki artışımız dolar üzerinden bakıldığı zaman 59 sent, geçen sene 56 sent, daha önceki sene 43 sent, daha önceki sene 46 sentti. Yani bu sene önceki yıllara bakıldığı zaman fiyatlama konusunda üreticimizin daha da iyi bir fiyat aldığını gösterir” şeklinde konuştu. “Az da verse, çok da verse dekar başı destek alacak”
Geçtiğimiz yıllarda organik çaya verilen destek kilogram başına hesaplanırken bu yıl ÇAYKUR yeni bir düzenleme ile üreticilerinin karşısına çıktı. Bundan sonraki yıllarda desteklemeyi kilogram başına hesaplamayacak olan ÇAYKUR dekar başına hesaplayacak. Böylelikle organik olmayan çayın organikmiş gibi satılmasının önüne geçilmiş olacak. Bazı iyi niyetli olmayan vatandaşların normal çayı organik çay gibi satma düşüncesine karşı yeni bir sistem geliştirildiğinin altını çizen Alim, “Üreticilerimizin hepsini kapsamasın, yani yanlış bir şekilde bir şey söylemiş olmayayım ama hani konvansiyonel alıp organik diye satmak gibi isteyen kişiler olabiliyordu. Biz dekara destek vererekten hiç kimseyi o yola yönlendirmek istemedik. Hani herkes çayını verecek. Az da verse, çok da verse dekar başı destek alacak. Bu da geçen sene verdiğimiz desteğin altında kalmayacak. Zaten bu hemen mayıs ayında belirlenmiyor. Mesela geçen sene de bunu biz 7-8 yıldır, toplanan çayın akabinde iki ay geçiyor. 2 ay sonra teşvikini ödüyoruz. Her sene böyle” dedi. “Zammı biz de bekliyoruz”
Yaş çay taban fiyatı ile açıklanması beklenen kuru çay zammının henüz açıklanmadığının hatırlatılması üzerine Alim, “Yaş çayla kuru çay zammı aynı anda açıklanıyordu. Biz bir denge kurmuştuk, gidiyorduk. Bu sene de aynı şekilde arz ettik. Talebimiz doğrudan karşılandı, değerlendiriliyor. Muhtemelen olacaktır. Ama biz de bekliyoruz. Vakti saatini bilmiyorum. Bugün zam olsa önceki seneden kalan çayımızı da zamlı satmış olacağız. Biz şu anda önceki yıldan kalan çayımızı satıyoruz. Hani bu seneki çayı henüz pakete koymadık. Bunu koyunca zararlı olacak. Bu seneki üretim girdi mi zarar tabii ki ister istemez gözükebilir ama açıklanacağı zaman artık aradaki farkı kapatırız” şeklinde konuştu.