Edirne
Edirne'de engebeli ve eğimli arazilerin çeltik tarımına kazandırılması ve su tasarrufu sağlamak amacıyla başlatılan "Damla Sulama Yöntemi ile Çeltik Yetiştiriciliğinin Yaygınlaştırılması Projesi", alternatif çeltik üretim modelinin oluşmasını sağladı.
Ülkenin çeltik ihtiyacının yarısına yakınının karşılandığı "çeltiğin başkenti" olarak nitelendirilen kentte, "Damla Sulama Yöntemi ile Çeltik Yetiştiriciliğinin Yaygınlaştırılması Projesi" kapsamında 32 üreticiye yüzde 75'i hibeli toplam 20 bin 320 kilogram sertifikalı çeltik tohumu dağıtıldı, 930 dekarda ekim yapıldı.
Damla sulama yöntemi ile dekara 800 ile 900 metreküp, tava sulama yöntemiyle ise 1500 ila 2 bin 400 metreküp su kullanılıyor. Damla sulama sistemiyle yüzde 60'a yakın su tasarrufu sağlanıyor.
Tava sulama yöntemi kullanıldığında suyun bitki kök bölgesine ulaştırılabilmesi için yıllık 50 ile 60 litre arasında yakıt harcanırken, damla sulama yönteminde yakıt tüketiminde yaklaşık yüzde 50 tasarruf ediliyor.
Damla sulama yönteminde su kesildikten 5-7 gün, tava sulama yönteminde ise en az 10-15 gün sonra hasat yapılabiliyor. Hasat için de paletli biçerdövere ihtiyaç duyuluyor.
Damla sulama sisteminde dekar başına yaklaşık 600 kilogram verim alınırken, söz konusu sistemdeki düşük maliyetler göz önüne alındığında bu verimin oldukça başarılı olduğu değerlendiriliyor.
Geleneksel üretimde ise dekar başına ortalama 800 kilogram verim alınıyor.
Edirne Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Arabacı, AA muhabirine, damla sulama sisteminin başarılı olduğunu söyledi.
Bu sistemde geleneksel çeltik üretimine göre önemli oranda su tasarrufu sağlandığına işaret eden Arabacı, "Geçen yıl suyun önemini açık bir şekilde gördük Edirne'de. Suyun bol olduğu nehirlerimizde debi düştü ve zaman zaman su sıkıntısı yaşadık. Görüyoruz ki damla sulama sistemiyle bayır arazilerde tesviye, herhangi bir düzleme işlemi yapmadan damla sulama sistemini çekerek ürünü yetiştirebiliyoruz." dedi.
Arabacı, çeltik başaklarının dolgun ve boş tane olmadığını, ova arazilerde ekimi yapılan çeltiklere göre hiçbir eksiği bulunmadığını vurguladı.
Damla sulama sisteminin bayır arazilerde ve suyun olduğu bölgelerde alternatif ürün olarak ekilebileceğine dikkati çeken Arabacı, şunları kaydetti:
"Bu sistem sulama maliyetimizi aşağıya düşürüyor, düzleme masrafımız yok. Bugün ovada dekar başına 800 kilogram verim alıyorsak burada 600 kilogram verim alsak bize aynı getiriyi sağlayacak bir ürün olduğunu gördük. Ben önümüzdeki yıllarda damla sistemiyle çeltik ekilişinin yaygınlaşacağını ve üreticilerin ilgi göstereceğini düşünüyorum. Çünkü gelişimi gayet güzel, sistem düzgün bir şekilde işliyor. İnşallah bölgemizde yaygınlaşır. Edirne, Türkiye'nin çeltik ihtiyacının yüzde 44'ünü karşılıyor, bayırlarda da ekilmeye başlanırsa Türkiye'nin tüm ihtiyacını karşılayacak seviyeye geliriz."
Üretici damla sulama sisteminden memnun
Üretici Nedim Meriç de damla sulama sisteminin pek çok avantajı olduğunu dile getirerek, "Ovadan aldığımız ürünün aynısını buradan alabiliyoruz. Hatırı sayılır devlet destekleri var, bu işin maliyetinin yaklaşık yüzde 40'ını devlet sağlıyor. Dekar başına 700 kilogram verim almayı bekliyoruz." dedi.
Meriç, söz konusu sistemin aile ziraatı yapan üreticilere kolaylık sağladığını belirtti.
Damla sulama sisteminin gerek su gerekse de maliyetlerden tasarruf sağladığına dikkati çeken Meriç, şunları söyledi:
"Ova arazilerde kiralama bedelleri anormal derecede yükseldi. Ova dekar maliyeti 3 bin lira olan bir arazide kar marjı 200-300 liralara düştü, alınan riske göre çok yüksek. Buradaki maliyetler ise çok düşük. Aile ziraatına katkıda bulunması açısından damla sulama mükemmel bir yatırım. Suda büyük bir tasarruf sağlıyor, tava sulama yöntemine göre yüzde 80'e kadar su tasarrufu oluşturabiliyor. Yine elektrik, ilaç ve işçilik maliyetleri aynı şekilde daha tasarruflu. Tamamına baktığımızda yüzde 60'a yakın bir maliyet avantajı sağlıyor. Herkese öneririm, bu yıl biz 400 dönüm ektik, seneye 800 dönüme çıkarmayı planlıyoruz."