Türkiye asrın felaketini yaşayan 11 ilimizde yaraları sarmaya devam ediyor. Bir yandan buradaki vatandaşlarımızı başta barınma olmak üzere birçok sorununun çözümü için devlet kurumları ve özel sektör desteklerini sürdürürken bir yandan da mevzuatla ilgili düzenlemeler yapılarak depremzedelerin bundan sonraki hayatlarını kolaylaştırıcı tedbirler alınıyor.
Benzer uygulamalar olağanüstü OHAL ilan edilen 11 ilimiz için de uygulanacak. Buna göre bu illerde bulunan depremzedeler işyerleri de kapandığı için maaşlarını devletten alacak. Ayrıca ücretsiz izinde sayılacak depremzedelere nakdi ücret desteği de sağlanacak. 3 ay olan yasal maaş alma süresi de Cumhurbaşkanlığı Kararı ile uzatılabilecek.
İŞLEMLER HIZLANACAK
Edinilen bilgilere göre; Pandemi döneminde olduğu gibi işyerlerinin kısa çalışma ödeneği için başvurması yeterli sayılacak ve inceleme süreci ortadan kalkacak. Böylece her başvuran işyerine kısa çalışma ödeneği hemen aktarılacak ve inceleme sonradan sağlanacak. Kısa çalışma ödeneği zor duruma düşen işletmeler için uygulanıyor ve çalışanların ücretlerinin devlet tarafından ödenmesini kapsıyor.
NE ZAMAN UYGULANIYOR?
Kısa çalışma ödeneği genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde uygulanıyor.
DEPREM ZORLAYICI SEBEP
İşverenin kendi sevk ve idaresinden kaynaklanmayan, önceden kestirilemeyen, geçici olarak çalışma süresinin azaltılması veya faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması ile sonuçlanan deprem, yangın, su baskını, salgın hastalık, seferberlik ve benzeri nedenler de zorlayıcı sebep olarak kısa çalışma ödeneğine konu oluyor.
MAAŞ VE SAĞLIK PRİMİ ÖDENİYOR
İşçilere kısa çalışma ödeneği ile birlikte Genel Sağlık Sigortası primleri de ödeniyor. İşçiler brüt maaşlarının yüzde 60'ı kadar kısa çalışma ödeneği alırken üst sınır olarak asgari ücretin yüzde 150'si kadar miktar belirleniyor.
ŞARTLAR DEĞİŞTİ Mİ?
İşçinin kısa çalışmanın başladığı tarihte, son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olması ve son 3 yıl içinde en az 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olması gerekiyor. Ancak pandemi döneminde bu şartlar esnetilmişti. Deprem bölgeasi için de şartların esnetilmesi bekleniyor. Buna göre son 120 gün 60 güne ve 600 günlük şart da 450 güne düşürülmüştü.
ÖDENECEK PARA NASIL HESAPLANIYOR
Kısa çalışma ödeneği tutarı; sigortalının son 12 aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde 60'ı olarak belirlenir. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği tutarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 150'sini geçemez. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 150'sini yani 15.012 TL'yi geçemiyor.
Bu yıl için asgari ücretli bir işçi için kısa çalışma ödeneği 6.004 lira 80 kuruş oluyor. İşçinin maaşı arttıkça alacağı kısa çalışma ödeneği de artıyor. Kısa çalışma ödeneğinden sadece damga vergisi kesiliyor.
MAAŞA GÖRE ÖDEMELER
Brüt maaş Kısa çalışma ödeneği
10.008 TL 6.004,80 TL
13.000 TL 7.800,00 TL
15.000 TL 9.000,00 TL
20.000 TL 12.000,00 TL
25.000 TL 15.000,00 TL
30.000 TL 15.012,00 TL
35.000 TL 15.012,00 TL
ÜCRETSİZ İZİN DESTEĞİ
Kısa çalışma ödeneği alma hakkı olmayan işçiler için ise ücretsiz izin desteği devreye giriyor. Yine pandemi döneminde yürürlüğe giren uygulama ile ücretsiz izindeki işçilere devlet tarafından ödenek verildi. Deprem bölgesindeki 11 il için de bu uygulama yapılacak. Kısa çalışma ödeneği hakkı olmayan işçiler ücretsiz izinli sayılacak ve bunlara belirlenecek aylık miktar ile her ay nakdi destek ödenecek.