Düzce Üniversitesi Tarımsal Atıkların Endüstriye Geri Kazanımı Uygulama ve Araştırma Merkezi (DÜTAGAM) tarafından Dünya Sıfır Atık Günü dolayısıyla düzenlenen "Uluslararası Sıfır Atık Günü Paneli" gerçekleştirildi.
Cumhuriyet Konferans Salonu’ndaki programa Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ali Öztürk, Düzce İl Tarım ve Orman Müdürü Esra Uzun, Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Aybüke Ayfer Karadağ, Çilimli Meslek Yüksekokulu Müdürü Prof. Dr. Süleyman Korkut, Çevre ve Sağlık Alanında İhtisaslaşma Koordinatörü Prof. Dr. Emine Tekin, akademisyenler ve öğrenciler katılım sağladı.
Programın açılış konuşmasını gerçekleştiren Düzce Üniversitesi Sıfır Atık Yönetimi Koordinatörü Dr. Öğretim Üyesi Nilüfer Ülgüdür, Sıfır Atık Günü’nün Ülkemizin önerisiyle gündeme taşındığını belirtti. Kaynakların verimli kullanımı ve atıkların azaltılmasının önemine vurgu yapan Dr. Ülgüdür, sıfır atığın bir yaşam felsefesi olduğunu ifade ettiği konuşmasında, 2025 yılında tekstil atıklarına odaklanılacağını belirterek, tekstil ürünlerinin çevresel etkilerine dikkat çekti. Polyester bir tişörtün üretim süreçlerini anlatarak, doğal kaynak tüketimi ve çevre kirliliğine yol açtığını aktaran Ülgüdür, her yıl 100 milyon ton tekstil ürünü üretilirken, bunun 92 milyon tonunun atığa dönüştüğünü belirtti. "Atıklar sorun değil, ekonomik fırsat"
DÜTAGAM Müdür Doç. Dr. Çağlar Akçay, sıfır atığın yalnızca çevresel bir hareket değil aynı zamanda ekonomik, sosyal ve bilimsel boyutlarıyla ele alınması gereken küresel bir dönüşüm süreci olduğunu belirterek konuşmasına başladı. Atık yönetiminin doğru uygulanmasının, doğal kaynaklarımızın korunması ve döngüsel ekonomiye geçiş açısından kritik öneme sahip olduğunu vurgulayan Akçay, "Biz DÜTAGAM olarak, atıkları sadece bir problem olarak değil, aynı zamanda bir fırsat olarak görüyoruz. Atıkların geri dönüştürülmesi, yeniden kullanılması ve biyoteknolojik süreçlerle katma değerli ürünlere dönüştürülmesi için çalışmalar yapıyoruz. Düzce’nin değeri fındığın atıkları başta olmak üzere birçok tarımsal atıktan tıbbi ve yenilebilir mantar, organik tarımsal kompost gübre ve renkli malç gibi katma değeri yüksek ürünler elde ediyoruz" şeklinde konuştu.
Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ali Öztürk, teknolojik gelişmelerle birlikte atık sorununun da artış gösterdiğini belirterek, atıkların ekonomiye geri kazandırılmasının ve çevreye zarar vermesinin önlenmesinin büyük önem taşıdığını vurguladı. Ülkemizde ve dünyada tarımsal atıkların potansiyeli
Açılış konuşmalarının ardından programın panel bölümüne geçildi. Panelin ilk konuşmacısı Düzce İl Tarım ve Orman Müdürü Esra Uzun, tarımsal atıkların sadece rakamsal verilerden ibaret olmadığını, çevre, ekonomi ve gelecek açısından büyük önem taşıdığını vurguladı.
Tarımsal atıkların uzun yıllar ekonomik bir yük olarak görüldüğünü ancak günümüzde yenilenebilir enerji kaynağı haline geldiğini belirten Uzun, kullanım alanlarına değinerek Bakanlık tarafından desteklenen projeler hakkında bilgi verdi. Ayrıca, Sıfır Atık Günü’nün dünya kaynaklarının tükenmekte olduğuna dair önemli bir mesaj taşıdığını ve tarımsal atıkların bu süreçte kritik bir rol oynadığını ifade etti. Atıkların döngüsel ekonomideki yeri
Panelin ikinci konuşmacısı TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi’nden Dr. Özgür Doğan, klasik ekonomi olarak da adlandırılan doğrusal ekonomi modelinde, iş süreçlerinin sıfırdan inşa edildiğini ve "yap-kullan-at" sistemine dayandığını belirterek, döngüsel ekonominin daha sürdürülebilir bir yaklaşım sunduğuna işaret etti.
Döngüsel ekonomi modelinde yer alan sıfır atık hiyerarşisine ışık tutarak uygulama basamaklarını açıklayan Doğan, dünya genelindeki gıda atığı miktarlarına dair istatistikler paylaştı. Yılda 1.5 milyar ton gıda atığının ortaya çıktığını, Türkiye’de ise bu rakamın 214 milyar TL değerinde olduğunu aktaran Dr. Doğan, gıda atıklarının yüzde 48’inin ev içi tüketimden kaynaklandığını belirterek gıda atıklarının geri kazandırılmasının faydalarına değindi. "2024’te 4 bin 300 hanenin yıllık elektrik ihtiyacını karşıladık"
Panelin bir diğer konuşmacısı Düzce İli Katı Atık Birliği Müdürü Murat Gülmez, "Düzce Belediyesi Sıfır Atık Faaliyetleri" adlı sunumunda, 2024 yılına ait katı atık verilerini paylaştı. 2024 yılında elde edilen katı atıklarla 4 bin 300 hanenin yıllık elektrik ihtiyacının karşılandığını belirten Gülmez, katılımcılara, katı atık ayrıştırma, işleme ve enerji üretim tesisi hakkında bilgiler sundu. Tesisin kapasitesini artırmaya yönelik çalışmaların sürdüğünü ifade eden Gülmez, Düzce Belediyesi’nin atık piller ve tekstil atıklarıyla ilgili sıfır atık projelerine değinerek, 2019-2024 yılları arasında yaklaşık 23 bin öğrenciye sıfır atık eğitimi verildiğini açıkladı.
Programın soru-cevap bölümünün ardından, katılımcılar, DÜTAGAM tarafından üretilen ve satışa hazır hale getiren mantar ve gübrelerin sergilendiği standı ziyaret etti.