Kahramanmaraş'ın Elbistan ilçesinde, iki gün üst üste etkili olan soğuk hava ve sıcaklığının gece sıfırın altında 6 dereceye kadar düşmesi sebebiyle çiçek açan kayısı bahçelerinde büyük çaplı zirai don hasarı oluştu.
Elbistan'da, Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün yayımladığı raporlara göre, 12 Nisan'ı 13 Nisan'a bağlayan gece sıcaklıkları Akarca Mahallesi'nde eksi 4,6 dereceye düştü. İlçenin bir diğer referans noktası olan Kangal Mahallesi'nde de termometreler eksi 4,3'ü gösterdi. Sıcaklıkları bu aşırı düşüş, diğer gece de devam etti. Akarca'da eksi 5,6 ve Kangal'da ise eksi 4,5 derece olarak ölçüldü. Bu düşüşle birlikte kayısı üreticisinin korkulu rüyası gerçek oldu. Sıcaklık düşüşüne bağlı olarak yaşanan zirai don, özellikle düşük rakımlı yerlerde çiçek açan kayısı ağaçlarını yakıp geçti.
Zirai donun verdiği zarara ilişkin olarak değerlendirmelerde bulunan Elbistan Ziraat Odası Başkanı Mehmet Ali Bulut, hasarın ciddi boyutlara ulaştığını söyledi.
Zirai donun, yüksek rakımda henüz çiçek açmayan yüzde 20'lik bir kısmın haricinde kalan tüm ağaçları vurduğunu anlatan Başkan Bulut, hasarın net boyutlarının da birkaç gün içerisinde ortaya çıkacağının bilgisini verdi.
Bahçelerde inceleme yaptıklarını ifade eden Elbistan Ziraat Odası Başkanı Mehmet Ali Bulut, “Zirai don, çiçek açan bahçeleri vurdu. Şu an zayiatımız çok büyük. İlçemizdeki kayısıların yüzde 80'i etkilendi. Yüzde 20'si de çiçek açmadığı için sıkıntı yok. Sevdilli, Akarca, Kökez, Sultan korusunda tomurcuk halindeydi. Bu bölgeler şimdilik kurtulmuş gözüküyor. Çiçek açan bölgelerdeki hasar birkaç gün sonra netlik kazanır. İncelemelerimizde bazen dulda yerleri bazen de açık alanları fazla vurduğunu gördük. Donun etkilediği yerlerde yüzde 20 ila 25 arasında bir meyve kalabilir” dedi.
Çevre illerde de benzer olumsuz tablonun bulunduğunu söyleyen Başkan Bulut, şöyle devam etti:
“Malatya'da da benzer bir durum var. Komşu ilçemiz Darende'de de hasar oluştu. Buralarda kar da etkili oldu. İlçemizin çevresine yağan karın getirdiği soğukla birlikte zirai don kaçınılmaz oldu. Bizim buranın sıcaklık raporunda Kangal ve Akarca baz alınıyor. Akarca'da, eksi 5,6 derece, Kangal'da ise eksi 4,5 derece ölçülmüş. Bu değerler, çiçek dönemindeki ağaçlar için can alıcı durum demek. Eksi 2-3 olsa kurtarma şansı var. Bu soğuk, çiçekte öldürür. Hayırlısı artık. Hem üreticimizin hem de milli ekonomimizin ciddi kaybı var. Dünyada gıda sıkıntısı devam ediyor. Bu da tuzu biberi oldu. Kayısıdaki bu hasarın doğal afet kapsamına alınmasını istiyoruz.”
Kayısı bahçeleri için zorunlu sigorta uygulaması önerisinde bulunan Elbistan Ziraat Odası Başkanı Mehmet Ali Bulut, “Bu yıl havaların soğuk gitmesi, üreticideki zirai don beklentisinin de düşmesine neden oldu. Mevsim şartlarının bu seyri, sigorta poliçelerine de yansıdı. İlçemizde birçok üreticimiz, hava şartlarına güvenerek sigortasını yaptırmadı. Malatya'da bile poliçe yaptıranların oranı yüzde 21-23 civarında. Zorunlu sigorta gelmesi lazım. Sigorta yapılmayan bahçeler için devlet desteği verilmemeli. Çiftçinin inisiyatifine bırakılmaması gerektiğini düşünüyorum. İhmalkâr davranabilir ya da hava şartlarını yanlış değerlendirebiliriz. Zorunlu sigorta olursa, olumsuz bir durumla karşılaşılırsa en azından masrafını alma şansı var. Sigorta olmazsa hiçbir teselli yok” ifadelerini kullandı.