Son dakika haberler: Mirası reddeden ölen yakınının borçlarını ödeme yükümlülüğünden kurtulurken yetim aylığı almaya devam ediyor. Sosyal Sigortalar Kanunu'na göre ölüm yani dul ve yetim aylığı ölen sigortalının hak sahiplerine istekte bulunmaları halinde bağlanıyor. Yargı kararıyla mirasçı olmaktan çıkarılan kişilere ise gelir veya aylık ödenmiyor. Emekli aylık ve ödenekleri nafaka borcu dışında haczedilemiyor. Malullük başvuru için işten ayrılmak gerekmiyor. Çıraklık ve staj dönemine ait sigorta günleri emeklilikte dikkate alınmıyor. Ancak doğumdan önce çıraklık, stajyerlik nedeniyle yapılan sigorta başlangıç olarak kabul ediliyor. Emekli aylığında beklenmedik bir kesintiyle karşılaşanlar e-devlet üzerinden nedenini öğrenebilir. Kesintinin nedeni ve ayrıntısı öğrenildikten sonra SGK'ya dilekçe ile başvurarak kesintiye itiraz edilebilir. İsteğe bağlı sigortalılar da malulen emekli olabilir.
Sosyal güvenlik ve çalışma hayatında merak edilen bazı soruların yanıtları şöyle:
1-Reddi mirasta bulunanların dul, yetim aylığı kesilir mi?
Mirasın reddi durumunda ölen yakının mirasından yararlanılmadığı gibi borçlarını ödeme yükümlülüğü de sona erer. Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na göre ölüm yani dul ve yetim aylığı ölen sigortalının hak sahiplerine yazılı talep bulunmaları halinde bağlanır. Yasada mirası reddedenlere ölüm aylığı bağlanmayacağına yönelik bir hüküm bulunmuyor. Mirası reddeden eş veya çocuklara (ölen kişinin sigorta süresi, prim gün sayısı yeterliyse) miras reddedilse bile dul, yetim aylığı bağlanır.
2-Mirastan çıkarılana da aylık bağlanır mı?
Yargı kararıyla mirasçı olmaktan çıkarılan kişilere gelir veya aylık ödemesi yapılamıyor. Ödenmiş bulunan aylıklar da geri alınıyor. Sosyal Sigortalar ve Emekli Sandığı Kanuna göre hak sahibine karşı ağır bir suç işlediği veya buna karşı aile hukukundan doğan yükümlülüğü yerine getirmediği gerekçesiyle ölüme bağlı bir tasarrufla mirastan çıkarılanlara dul ve yetim aylığı bağlanamıyor.
3-Emekli, dul, yetim aylıklarına haciz konulabiliyor mu?
Yasaya göre, sigortalılar ve hak sahiplerinin gelir, aylık, ödenekleri Sosyal Sigortalar Kurumunun prim alacakları ve nafaka alacakları dışında emekli maaşının haczi mümkün değildir. Hacze yönelik talepler borçlunun (aylığı alanın) muvafakati yoksa icra müdürlüğünce reddedileceği hükmü bulunuyor.
4-Emekli aylığında kesintilere itiraz edilebilir mi?
Emekli aylıklarında muayene, reçete ve ilaç katılım payları nedeniyle kesintiler olabilmekte. Emekli aylığındaki kesintiyi e-devlet üzerinden aylık bilgisi bölümüne girerek kontrol etmek mümkün. Bir yanlışlık olduğunu düşünüyorsanız Sosyal Güvenlik Kurumu'na itiraz ederek düzeltilmesini talep edebilirsiniz. Ancak emekli aylığınızın her ay yatan tutardan daha düşük olması durumunda sosyal güvenlik il müdürlüğü ya da merkezinden bilgi alınabilir.