Istanbul
Emtia piyasasında yılın ilk haftasında yükseliş eğilimi hakim oldu.
Geçen hafta emtia piyasasında ayrışmalar yaşansa da genel olarak yükseliş eğilimi söz konusu olurken, özellikle ABD Merkez Bankası'nın (Fed) açıklamaları ve Kazakistan'da yaşanan olaylar emtia fiyatlarını etkileyen önemli unsurlar arasında yer aldı.
Analistler, hava koşullarının da tarım emtia fiyatlarını etkilediğini belirtti. Geçen hafta alüminyum yüzde 3,2, paladyum yüzde 1,3, kurşun yüzde 0,6 ve çinko yüzde 0,2 değer kazanırken, gümüş yüzde 4,1, altın yüzde 1,8 ve bakır yüzde 1,2, değer kaybetti.
Fransa ve İspanya gibi ülkelerde artan enerji maliyetleri nedeniyle üretimin azalması sonucu alüminyum fiyatları yükseldi. Analistler, Avrupa'da üretim kesintileri ve enerji sıkıntılarının bahara kadar devam edebileceğini bildirdi.
Kazakistan'daki olayların küresel arzı tehdit etmesiyle baz metallerde yukarı yönlü hareketler görülürken, analistler, Kazakistan'daki olaylar ve Avrupa'daki üretim kesintilerine bağlı arz sıkıntılarının baz metalleri destekleyeceği öngörüsünde bulunuyor.
Fed'in "şahin" açıklamalarıyla Banka'nın faiz artırım sürecini daha hızlı ve erken gerçekleştireceğine yönelik beklentiler özellikli altın ve gümüş fiyatlarını olumsuz etkiledi.
Enerji emtiası fiyatları yükseldi
Enerji tarafında geçen hafta kayda değer yükselişler görüldü. Doğal gaz yüzde 5 ve Brent petrol yüzde 4,7 artış kaydetti.
Rusya'dan gelen doğal gaz arzının düşüklüğü ve Avrupa'da daha soğuk havanın etkili olması, enerji kriziyle ilgili endişeleri yeniden artırırken, doğal gaz fiyatları da yükseldi.
Brent petrolün yükselişinde, Kazakistan'da doğal gaz zammı nedeniyle 2 Ocak'ta başlayan ve can kayıplarının yaşandığı protestoların ülkenin petrol arzını olumsuz etkileyeceği endişeleri etkili oldu.
Analistler, Omicron varyantına ilişkin endişelerin azalmasının da Brent petrolü yukarı yönlü etkilediğini belirtti.
- Kahvede ralli devam ediyor
Emtia piyasasında 2021'in en çok kazandıran ürünlerinden kahve, bu yılın ilk haftasında da ralliye devam etti ve haftalık bazda yüzde 5,6 değer kazandı.
Analistler, Brezilya'daki kuraklık endişelerinin kahve fiyatlarını yukarı yönlü etkilediğini bunun üzerine kahve stoklarındaki düşüş de eklenince kahve fiyatlarındaki yükselişin hızlandığını vurguladı.
Geçen hafta soya fasulyesi yüzde 5, pamuk yüzde 2,3, mısır yüzde 2,2, kakao yüzde 0,2 değer kazanırken, şeker yüzde 4,2, buğday yüzde 1,3 değer kaybetti.
Soya fasulyesi ve mısırda Güney Amerika'da sıcak ve kurak koşullar nedeniyle üretime yönelik endişeler fiyatlarda yükselişe neden oldu.
Şekerde oluşan arz fazlası da şeker fiyatlarını olumsuz etkiledi.
Analistler, bu hafta Fed Başkanı Jerome Powell ve diğer Fed yetkililerinin açıklamalarının yatırımcıların odağına yerleştiğini kaydederek, açıklamalarda para politikasının geleceğine ilişkin ipuçlarının aranacağını bildirdi.
-"Dolar endeksinin kısmen yatay hareket etmesi, emtianın kendi iç dinamiklerine odaklanmasına yol açtı"
Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, dolar endeksinin kısmen yatay hareket etmesinin emtianın kendi iç dinamiklerine odaklanmasına yol açtığını belirterek, Omicron varyantı nedeniyle dünya genelinde kapamalar olsa da piyasalarda bunun geçici olduğuna yönelik iyimserliğin devam ettiğini ifade etti.
Buğdayın haftayı düşüşle kapadığını aktaran Ergezen, talepteki düşüşün buğday fiyatlarını da olumsuz etkilediğini bildirdi.
Ergezen, yeni üretim tahminlerinde yükseliş olacağı beklentisinin de buğdayda satışların artmasına yol açtığını aktardı.
Mısırın haftayı yükselişle tamamladığını dile getiren Ergezen, Arjantin ve Brezilya’da etkili olan yağışsız hava nedeniyle mısır üretimine yönelik endişelerin devam ettiğini söyledi.
Zafer Ergezen ayrıca Çin kaynaklı alımların mısır piyasasında yeniden talep beklentilerini artırdığını vurguladı. Haftalık mısır ihracat verilerinin halen yüksek olduğunu kaydeden Ergezen ayrıca petrol fiyatlarındaki artışın da mısır fiyatlarını desteklediğini söyledi.
Üretim tahminlerindeki düşüşün pamuk fiyatlarında yükselişe yol açtığını belirten Ergezen, aynı zamanda gübre ve enerji maliyetlerindeki artışın tarım emtiası genelinde alıcılı seyre neden olduğunu ifade etti.
Ergezen, kahve fiyatlarına ilişkin olarak da, "Brezilya'da yaşanan kuraklık ve soğuklar, kahve üretiminin azalacağı endişelerini beraberinde getiriyor. Yeni varyant endişelerinin de azalması, kahve fiyatlarını destekliyor." değerlendirmesinde bulundu.