Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan dönüşü uçakta, aralarında Ülke TV Genel Yayın Yönetmeni ve Haber7 yazarı Hasan Öztürk'ün de olduğu gazetecilerin sorularını yanıtladı.
İsveç'in, NATO başvurusunun Vilnius'taki zirvede onaylanmasını beklediği yönündeki haberlere değinen Erdoğan, Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç'ın yarın İsveçli yetkililerle görüşme yapacağını söyleyerek, "Biz NATO Sekreteri'yle görüşürken teröristler İsveç'te gösteriler yapıyor. Bunun neresinden tutacağız, neresinden ele alacağız ki Vilnius'ta 'Tamam, hakikaten siz bu işi yoluna koydunuz ve bu teröristlere caddelerde gösteri yapma imkanı vermediniz. Dolayısıyla biz de iyi niyetle buna yaklaşalım' diyelim. Şimdi biz bu tablo içerisinde bu işe olumlu yaklaşamayız. Akif Bey de toplantıda onlara, 'Cumhurbaşkanımızın kanaati budur, kesinlikle Vilnius'ta çok daha farklı bir şey beklemeyin' diyecek" ifadelerini kullandı.
Türkiye Yüzyılı'nın dış politika vizyonu, Türk Devletleri Teşkilatı, Yunanistan'daki seçimler ve Kıbrıs sorununa dair de konuşan Erdoğan, "Şu an itibarıyla Rum Kesimi'nde mevcut yönetim öncekilere kıyasla daha barışçı bir havanın içerisinde. Eğer bu barışçı havayı devam ettirirlerse ve başta Avrupa Birliği olmak üzere bazı tahriklere kapılmadan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin egemen eşitlikteki haklarını korumaya 'evet' derlerse biz de 'niye olmasın' deriz. Ama Kuzey Kıbrıs'ın egemen eşitlik haklarını tanımaları lazım, tanımadıktan sonra bu olmaz" diyerek görüşmelere açık kapı bıraktı.
ERDOĞAN, İSVEÇ'E KAPIYI ŞİMDİLİK KAPATTI
SORU: Önümüzdeki ay bir NATO Zirvesi var. İsveç'in de Türkiye'nin NATO üyeliği konusundaki tavrıyla ilgili olumlu yaklaşması konusunda beklentisi var. Türkiye'nin İsveç'ten bu konuda atmasını istediği somut adımlar vardı. Bu konudaki son durum nedir? O adımlar tam olarak nelerdir?
CEVAP: Bu NATO Zirvesi Vilnius'ta yapılacak. İnşallah fevkalade bir durum olmadığı takdirde ben de katılacağım. İsveç'in bu beklentileri, bizim bu beklentilere uyacağımız anlamına gelmez. Bizim bu beklentilere uymamız için, her şeyden önce İsveç üzerine düşen görevi yerine getirmesi lazım. Geçenlerde biliyorsunuz NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg İstanbul'da Dolmabahçe'de misafirimdi. Orada kendisiyle de görüştüm. Kendisine söylediğimiz şey şu oldu; eğer bizim İsveç'in beklentilerine illa cevap vermemizi bekliyorsanız, her şeyden önce İsveç bu terör örgütünün yaptıklarını bir defa yok etmesi lazım. Bunları bize Stoltenberg ifade ederken, tam o esnada maalesef yine İsveç'te teröristler caddelerde gösteri yapıyorlardı. Daha sonra bizim İbrahim Bey o görüntüleri de muhatabına gönderdi. "Stoltenberg'le şu anda Cumhurbaşkanımız görüşme yapıyor fakat teröristler yine İsveç'te gösteriler yapıyor" dedi. Bunun neresinden tutacağız, neresinden ele alacağız ki Vilnius'ta "Tamam, hakikaten siz bu işi yoluna koydunuz ve bu teröristlere caddelerde gösteri yapma imkânı vermediniz. Dolayısıyla biz de iyi niyetle buna yaklaşalım" diyelim. Şimdi biz bu tablo içerisinde bu işe olumlu yaklaşamayız. Kaldı ki bu anayasa işi değil, yasa işi de değil. Bu ne işi? Kolluk kuvvetleri ne işe yarar? Kolluk kuvvetlerinin yapması gereken iş, işte bunların önünü kesmektir. Biz Cudi'de, Gabar'da, Tendürek'te, Bestler Dereler'de bu teröristlerin inine anayasayla mı girdik? Yasayla mı girdik? Yok. Zaten yasalarda da anayasalarda da kolluk kuvvetlerine verilmiş olan haklar var. Kullan bu hakları. Sen bu hakları kullanmayacaksın, bize "Gel İsveç'i NATO'ya al" diyeceksin. O zaman NATO'nun terörle mücadele ayağı nerede? NATO bunu bir defa halletmesi lazım. Bunu halletmedikten sonra Vilnius'ta filan biz kalkıp da el bebek gül bebek diyemeyiz. Yarın (çarşamba) Başdanışmanım Büyükelçi Akif Çağatay Kılıç; İsveç, Finlandiya, NATO heyetiyle Daimi Ortak Mekanizmanın dördüncü toplantısını yapacak. Onlara da şimdiden bu mesajı verecek; "Yani Cumhurbaşkanımızın kanaati budur, kesinlikle Vilnius'ta çok daha farklı bir şey beklemeyin."
YUNANİSTAN'DAKİ SEÇİM VE İLİŞKİLER
SORU: Türkiye gibi Yunanistan da bir seçim sürecinden geçti, hala geçiyor. Miçotakis'in partisi çoğunluğu sağlayamadığı için yeniden seçim kararı alındı. 25 Haziran'da komşuda yeniden seçim var. Miçotakis eğer seçilirse sizinle NATO'da görüşmek için fırsat arayacağını söyledi. Siz yeni dönemde Yunanistan'la ilişkiler konusunda nasıl bir öngörüde bulunuyorsunuz?
CEVAP: Bizim seçimden sonra Miçotakis aradı, tebrik etti. Böyle bir süreç oldu. Dolayısıyla şu anda Vilnius'ta böyle bir şey olması halinde biz görüşmekten çekinmeyiz. İki komşu ülkeyiz. Yeter ki zaman zaman ileri geri verilen mesajlar olmadıktan sonra, biz düşmanlıkları çoğaltmanın değil azaltmanın peşindeyiz. Dolayısıyla onunla da orada bunları konuşuruz. Tabii burada bir şey var. Söyleyeceğimiz şeyler belli. Nedir o? "Sayın Başbakan, bu silahlanmayı bırakın artık. Yani bu silahlanmayla nereye varacaksınız? Durmadan Amerika size bol bol silah veriyor. Bedava verdiği için mi alıyorsunuz, yoksa para pul istemiyor da böyle mi alıyorsunuz?" Herhalde bunları bir konuşuruz. Şunu da bilin ki biz düşmanlarımızı çoğaltmak için değil, azaltmak için varız. Türkiye budur, Erdoğan budur.
GÜNEY KIBRIS'A MESAJ
SORU: Kıbrıs'ta yeni bir görüşme trafiği söz konusu olabilir mi? Özellikle Rumlardan veya başka çevrelerden bu doğrultuda bir talep var mı?
CEVAP: Şu an itibarıyla Rum Kesimi'nde mevcut yönetim öncekilere kıyasla daha barışçı bir havanın içerisinde. Eğer bu barışçı havayı devam ettirirlerse ve başta Avrupa Birliği olmak üzere bazı tahriklere kapılmadan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin egemen eşitlikteki haklarını korumaya "evet" derlerse biz de "niye olmasın" deriz. Ama Kuzey Kıbrıs'ın egemen eşitlik haklarını tanımaları lazım, tanımadıktan sonra bu olmaz. Ben hep anlatıyorum, yani bu işin ilk başı İsviçre Bürgenstock'tur. Orada Yunanistan Başbakanlarıyla, ben Başbakanım o zaman, bizler görüşmeyi yaptık ve o zaman bize söz verdiler, dediler ki "referanduma gitmek suretiyle çıkacak, neticede biz Avrupa Birliği olarak yanınızda olacağız." Ama bunlar maalesef Kuzey Kıbrıs'ın yanında olmadıkları gibi hemen Güney'i Avrupa Birliği'ne dahil ettiler, Kuzey Kıbrıs'ı ise dışarıda bıraktılar. O gün bugündür bu böyle geliyor, Avrupa Birliği dürüst değil. Biz de 50 seneyi devirdik, hala bu Avrupa Birliği aynı noktada, değişen bir şey yok. Şöyle bir masaya yatıracağız bu işleri. Bizim de bunu gözden geçirmemiz gerekir.
TÜRKİYE YÜZYILI'NDA DIŞ POLİTİKA VİZYONU NASIL OLACAK?
SORU: Seçimin tamamlanması ve kabinenin kurulmasıyla Türkiye Yüzyılı resmen başladı. Peki dış politikada yansımalarını nasıl göreceğiz? Türkiye'nin yeni dönemdeki ekseni batı odaklı mı olacak, yoksa diğer coğrafyalarda da etkisini sürdürerek denge politikasıyla zirveye taşıyacağı bir döneme kapı mı aralayacak?
CEVAP: Cumhuriyetimizin 100. yıl dönümünü idrak ettiğimiz bu yılda özellikle "doğu mu batı mı" gibi bir ayrıştırmaya gitmek, bir defa bizim ilkelerimizin arasında yer almıyor. Biz batıya ne kadar yakınsak doğuya da en az o kadar yakınız. Bizim derdimiz özellikle bu yüzyılda dünyadaki tüm ülkelerle aynı anlayışla bir arada olmak. Hepsiyle tüm görüşmelerimizi en ideal şekilde sürdürmenin gayreti içerisinde olacağız. Tüm dünyayla şu ana kadar sürdürdüğümüz ilişkilerimizi bundan sonraki süreçte de rahat ve ilkeli şekilde yürütmeye devam edeceğiz. Diyalog ve diplomasiyi öncelikli olarak kullanarak inisiyatif almayı, bölgemizde ve dünyada barışın ve istikrarın egemenliği için ne gerekiyorsa onu yapmayı inşallah temenni ediyoruz ve bunu yapmaya da çalışacağız. Tabii bu temelde milletimizin hakkıyla beraber tüm insanlığın hakkını, hukukunu, ortak menfaatlerini savunmak da bizim asli sorumluluğumuz olacaktır.