Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Tıp Fakültesi Sağlık, Uygulama ve Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı öğretim üyeleri Prof. Dr. M. Sinan Erginel ve Doç. Dr. Şenay Yılmaz tarafından 16 Kasım “Dünya KOAH Günü” dolayısıyla hastalar ve hasta yakınlarını bilgilendirmek amacıyla hastane poliklinikler girişinde stant açıldı.
Prof. Dr. M. Sinan Erginel, yaptığı açıklamada, KOAH’ın, kalıcı solunumsal yakınmalarla birlikte nefes alıp vermede zorluk ile karakterize, yaygın, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir akciğer hastalığı olduğunu belirtti. Hastalığın, dünyada yetişkin nüfusun 10’da 1’ini etkilediğini ve dünya çapında en yaygın üç ölüm nedeninden biri olduğunu anlatan Ergin’in, "Tüm dünyada KOAH nedenli ölüm sayısı 2019’da 3,22 milyonu bulmuş ve ölüm sayısı 2007 ile 2017 arasında yüzde 17,5 artmıştır. Günümüzde tütün kullanımı yanında, iç ve dış ortamda fosil yakıt (odun, kömür, petrol, gaz) ile biyokütle (bitki sapları, tezek gibi) dumanına ve hava kirliliğine maruz kalma da önemli risk faktörlerini oluşturmaktadır. Yetersiz beslenme, enfeksiyonlar ve/veya iç ve dış ortam kirleticilerine pasif maruz kalmaya bağlı olarak doğumdan önce ve sonra akciğer gelişiminin geri kalması da KOAH’a yol açabilir. Artan tütün kullanımı, yoğun şehirleşme ve kötüleşen hava kalitesi de çoğu düşük ve orta gelirli ülkelerde bu faktörlere maruz kalma riskini artırmaktadır. Bu risk faktörlerine maruziyetin azaltılması, KOAH’ın gelecekteki yükünü azaltmak için esastır. KOAH erken yaşta başlayabilir ve genç bireyleri etkileyebilir. KOAH öncesi koşulların farkına varılması, önlenmesi, hasta olanların erken teşhisi ve uygun tedavi yaklaşımları önemlidir." dedi. "Soluduğunuz ortam havasını temiz tutun"
Erginer, "KOAH’ta en sık görülen yakınmalar; öksürük, balgam, nefes darlığı ve bazı olgularda yorgunluk hissidir. Hastanın yakınmaları hastalığın ilerlemesi ile daha da artarak kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkiler. KOAH’ın tanısı sağlık kurumlarında basit ağrısız bir test olan ‘nefes ölçüm testi’ ile kolayca konulabilir. Teşhisin doğrulanması, solunum fonksiyon testleri kullanılarak hava akımında azalmaya yol açan tıkanıklığın belirlenmesine bağlıdır. KOAH tanısı konulan kişilerin tütün ve tütün ürünlerinin kullanımını bırakmaları, zararlı toz ve gaz içeren ortamlardan, hava kirliliğinden uzak durmaları, sağlıklı beslenmeleri ve günlük egzersiz yapmaları gereklidir. Yoksulluk ve sağlıkta eşitsizliklerle mücadele kitlesel önlemler için önemlidir. KOAH tedavisinde nefes açıcı özellikte ‘inhaler’ olarak adlandırılan solunum yolu ile uygulanan ilaçlar ile hava yollarındaki daralmanın azaltılıp hastanın olabildiğince rahatlatılması amaçlanmaktadır. Solunum yetmezliği olan KOAH’lı hastalarda evde oksijen tedavisi ve evde solunum cihazı tedavisi gibi tedavilere ihtiyaç olabilmektedir. Son yıllarda KOAH hastalarının çok küçük bir alt grubunda, ehil ellerde yapılması gereken bronkoskopik tedaviler hastalığı değil etkilerini geçici bir süre giderebilen tedavilerdir ve hastalığı ortadan kaldırmazlar. Hastalığın seyrini kötüleştiren, hatta ölümlere neden olan alevlenmelerden ve zatürreden korunmak için grip ve zatürre aşılarının yaptırılması ve nefes yoluyla alınan ilaç tedavilerinin düzgün uygulanması gerekir. Bu tedavilerin yanı sıra sağlıklı beslenme, fiziksel aktivite ve gerekirse akciğer rehabilitasyonu uygulanması hastaların günlük yaşamlarının daha kaliteli hale gelmesini sağlar. Bu yıl 16 Kasım 2022’de gerçekleştirilen Dünya KOAH Günü’nün teması ‘Sağlıklı Nefes, Sağlıklı Yaşam’ olarak belirlenmiş olup yaşam boyu akciğer sağlığının öneminin vurgulanması amaçlanmıştır. Akciğerleri sağlıklı tutmak ve sağlıklı nefes alabilmek için tütün ve tütün ürünlerini kullanmayın. Soluduğunuz ortam havasını temiz tutun. Düzenli ve dengeli beslenin. Düzenli egzersiz yapın. Maskenizi takın. Yaş grubunuza uygun aşınızı olun.” diye anlattı.