İstanbul
Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) adliye, emniyet ve askeri yapılanmasının ortak organizasyonuyla Türkiye Cumhuriyeti Devleti ve Hükümetini zorda bırakmak için girişilen Hatay ve Adana'daki Milli İstihbarat Teşkilatına (MİT) ait tırların durdurulması operasyonunun üzerinden 8 yıl geçti.
AA muhabiri, FETÖ'nün 15 Temmuz darbe girişiminin püskürtülmesiyle son bulan devlete karşı suç eylemlerinin en önemlilerinden 2014'teki Hatay ve Adana'da MİT'e ait tırların durdurulmasına ilişkin yargılama sürecini derledi.
Hatay'ın Kırıkhan ilçesinde 1 Ocak 2014'te, Adana'nın Ceyhan ilçesinde de 19 Ocak 2014'te Suriye'ye giden MİT'e ait yardım tırlarının özel yetkili savcının talimatıyla jandarma-polis operasyonuyla durdurulmasından sonra olayla ilgili etkili bir soruşturma ve dava süreci yürütüldü.
MİT tırlarının durdurulmasıyla ilgili 14 Ocak 2015'te, Adana 5. Sulh Ceza Hakimliğince, görsel ve internet medyasında her türlü yayın yasaklandı.
Tırların durdurulması ve aranmasında görev alan cumhuriyet savcıları Süleyman Bağrıyanık, Ahmet Karaca, Aziz Takçı, Özcan Şişman ve Yaşar Kavalcıklıoğlu, 15 Ocak 2015'te Hakimler ve Savcılar Kurulunca görevden uzaklaştırıldı.
Mersin'de devam eden soruşturma kapsamında, 8 Mayıs 2015'te açığa alınan eski savcılar ile eski Kurmay Albay Özkan Çokay tutuklandı. Bu kişiler hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası istemiyle hazırlanan dosya, Tarsus 2. Ağır Ceza Mahkemesince Yargıtaya gönderildi. Yargıtay, 1 Ekim'de gizlilik kararı aldı.
Adana 7. Ağır Ceza Mahkemesinde de olayla ilgili 33 askeri personel hakkında, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası istemiyle dava açıldı. Bu dava, 30 Kasım 2015'te Yargıtay 16. Ceza Dairesinde görülen 5 sanıklı davayla birleştirildi.
İstanbul'daki "Selam-Tevhid" soruşturması
Kamuoyunda "Selam-Tevhid" olarak bilinen sözde "Kudüs Ordusu Terör Örgütü"ne yönelik soruşturmada usulsüzlük yapıldığı iddiaları üzerine yürütülen kumpas soruşturmasında, MİT'e ait tırların durdurulması eylemiyle ilgili dönemin Ankara Jandarma Bölge Komutanı Tümgeneral İbrahim Aydın, eski Tuğgeneral Hamza Celepoğlu ve emekli Albay Burhanettin Cihangiroğlu, 29 Kasım 2015'te tutuklandı.
İbrahim Aydın 29 Aralık 2015'te tahliye edilirken, bu kişilerin de aralarında bulunduğu 23 tutuklu askeri görevli hakkındaki dava, 14 Nisan 2016'da Yargıtay 16. Ceza Dairesindeki MİT tırları davasıyla birleştirildi.
Yargıtay 16. Ceza Dairesi, birleştirmelerle birlikte 54 sanığın yargılandığı davayı 28 Haziran 2018'de karara bağladı. Daire, sanıkların devletin gizli belgelerini temin ve açıklama suçunu oluşturan eylemlerini, örgütsel talimatla gerçekleştirdiği sonucuna vardı.
4 yıl 7 aydan 26 yıla kadar değişen hapis cezalarına çarptırılan sanıkların, "anayasayı ihlal" ile "cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevini yapmasını kısmen veya tamamen engellemeye teşebbüs etmek" suçlarından beraatine kararı verildi.
Dairenin gerekçeli kararında, "MİT tırlarının durdurulmasının, doğrudan hükümeti ve MİT'i hedef aldığı, FETÖ'nün planlı bir örgütsel organizasyonu olduğu" vurgulandı.
Yargıtay Ceza Genel Kurulu, 2 Temmuz 2021'de, aralarında eski Adana Cumhuriyet Başsavcısı Süleyman Bağrıyanık ile eski Adana Jandarma Bölge Komutanı Tuğgeneral Hamza Celepoğlu'nun da bulunduğu 18 sanığın hapis cezalarını onadı.
Sanık avukatlarına da dava açıldı
Tutuklanan eski Tuğgeneral Celepoğlu'nun avukatının da aralarında bulunduğu 4 avukat hakkında da aynı konu kapsamında 17 Şubat 2016'da gözaltı kararı verildi. Şüpheli avukatların, Can Dündar'a ait olduğu iddia edilen bir evi, MİT tırlarına ait görüntüleri yayınlaması karşılığında fahiş fiyatla satın aldığı öne sürüldü. 4 avukatın tutuklandığı dosyaya ilişkin 7 Şubat 2018'de iddianame hazırlandı.
Soruşturma kapsamında, sanık Hamza Ali Ece ile tutuklu jandarmalar arasındaki irtibatı sağladığı iddia edilen avukat Deniz Akbulut da "silahlı terör örgütüne üye olmak" suçundan 16 Ağustos 2017'de tutuklandı.
Soruşturma devam etti
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca, devam eden MİT tırları soruşturması kapsamında, tırların durdurulması konusunda jandarma görevlilerine talimat verdikleri iddiasıyla 34 muvazzaf asker hakkında gözaltı kararı verildi, 9 Ağustos 2016'da 9 kişi gözaltına alınırken, bir üsteğmen tutuklandı.
Savcılar Süleyman Bağrıyanık, Özcan Şişman ve Aziz Takçı'nın avukatı Alp Değer Tanrıverdi, 8 Eylül 2016'da tutuklandı. Evinde yapılan aramada devlet sırrı niteliğindeki 13 çuval evrak ele geçirildi. Sanık Tanrıverdi, 18 Ocak 2019'da "örgüt üyeliği" suçundan 7 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı.
17 Nisan 2017'de, MİT'e ait tırı Hatay'da durdurarak arama yapmak isteyen ve itiraz eden MİT görevlilerini tehdit ettiği iddiasıyla hakkında yakalama kararı bulunan eski Kırıkhan Cumhuriyet Savcısı Yaşar Kavalcıoğlu İstanbul'da gözaltına alındı, 20 Nisan'da tutuklandı.
Şüphelilerin ABD Büyükelçiliğiyle görüşmeleri iddianamede
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, tırların durdurulması olayını organize ettikleri belirtilen FETÖ'nün "sivil imamı" 11 kişi ile bir tuğgeneralin de aralarında bulunduğu 55 şüpheli hakkında yeni bir iddianameyi de 4 Temmuz 2017'de hazırladı. İddianamede, "tırların durdurulmasında aktif görev alan FETÖ yöneticilerinden şüpheli Bayram Andaç'ın, tırların durdurulmasının hemen ardından ABD Büyükelçiliği ve İstanbul Başkonsolosluğunu arayarak görüşmeler yapmasının şüpheli bulunduğu" belirtildi. Ayrıca, "tırların durdurulması eyleminin olaydan 3 ay önce planlandığı" vurgulandı.
Kapalı olarak İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesinde yapılan yargılamada dosya 50 sanıklı olarak 11 Haziran 2018'de yetkisizlik kararıyla Adana Ağır Ceza Mahkemesine gönderildi.
Adana 13. Ağır Ceza Mahkemesi, 30 Ekim 2019'da, 50 sanıktan 27'sine 1 yıl 10 ay 15 gün ile ağırlaştırılmış müebbet arasında değişen cezalar verdi. Hamza Celepoğlu'nun da bulunduğu 13 sanık hakkındaki dava, Yargıtayda da yargılama olduğu için reddedildi. Firari 10 sanığın dosyası da ayrıldı.
Eski Jandarma Kriminal Daire Başkanı Cihangiroğlu'nun ankesörlü telefondan aranması
Örgüt içinde sözde "MİT tırlarını durduran subayların imamı" olduğu tespit edilen firari sanık Süleyman Gürbüz, 20 Eylül 2017'de, "darbeye teşebbüs, silahlı terör örgütü kurma-yönetme ve casusluk" suçlarından tutuklandı.
FETÖ imamı tarafından ankesörlü telefondan arandığı ortaya çıkan, tırların durdurulması ve ıslak imzada kumpas davalarının sanığı dönemin Jandarma Kriminal Daire Başkanı emekli Albay Burhanettin Cihangiroğlu, 13 Temmuz 2018'de Ankara'da gözaltına alındı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturmada, Cihangiroğlu'nun, örgüt imamı tarafından ankesörlü telefondan arandığı belirlendi.
O dönem tutuklu olarak "FETÖ'ye yardım" suçundan yargılanan eski CHP milletvekili Eren Erdem, 31 Ağustos 2018'de, MİT tırları belgelerine ilişkin 22 Mayıs'ta bir televizyon kanalında yaptığı açıklamalar üzerine başlatılan soruşturmada "tanık" sıfatıyla ifade verdi. Erdem, "MİT tırları belgelerini bana kargoyla Bülent Tezcan gönderdi" beyanında bulundu.
Aydınlık gazetesi davasına düşme kararı
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca, tırların durdurulması ve aranması işlemlerini organize ettikleri gerekçesiyle aralarında 15 Temmuz darbe teşebbüsünde suçüstü yakalanan Nurettin Oruç'un da bulunduğu 23 şüpheli hakkında 16 Ocak 2019'da iddianame hazırlandı.
İddianamede, tırlar durdurulduktan sonra, sanıkların kapsamlı arama yapma bahanesiyle her araçta bir subay olacak şekilde tırları, Seyhan'daki NATO askerlerinin de konuşlu olduğu Korgeneral Recai Engin Kışlasına götürmek üzere Sirkeli Otoyol Gişelerinden hareket ettikleri ortaya çıktı.
Aydınlık gazetesinde MİT tırlarının durdurulmasına ilişkin çıkan haberle ilgili iki sanık hakkında "devletin güvenliğine ve siyasal yararlarına ilişkin gizli kalması gereken bilgileri açıklama" suçundan açılan davada da düşme kararı verildi.
Hatay'ın Kırıkhan ilçesinde MİT tırlarının durdurulması olayında jandarmaya ihbarda bulunduğu belirlenen ve uzun zamandır aranan FETÖ imamı Mustafa İlhan, 15 Mart 2018'de Ordu'da saklandığı adreste yakalandı. Şüpheli, kentte jandarmadan sorumlu "mahrem imam" olduğunu ve FETÖ'nün MİT tırlarının durdurulması olayında rol aldığını itiraf etti. İlhan, talimatı "Halil Müdür" kod isimli FETÖ mensubundan aldığını söyledi.
İtirafçı İlhan hakkında, 25 Mart 2018'de iddianame hazırlanırken, beyanları üzerine Gümüşhane'nin Şiran İlçe Jandarma Komutanı Yüzbaşı E.İ de 19 Mart 2018'de tutuklandı.
FETÖ'nün jandarma imamı Nurettin Oruç hakkındaki dava
MİT tırlarının durdurulması ve aranmasını organize ettikleri gerekçesiyle aralarında FETÖ'nün sözde "jandarma imamı" Nurettin Oruç'un da bulunduğu 3'ü diğer suçlardan tutuklu, 9'u firari 18 sanık hakkında hazırlanan iddianame, Adana 13. Ağır Ceza Mahkemesince 14 Ocak 2021'de kabul edildi. FETÖ'nün "sivil imam"larının 2'şer kez müebbet ve 50 yıl 5'er ay hapisle cezalandırılmaları istenen iddianamede, sanıkların örgütün sözde "üst düzey" yöneticileri oldukları, elebaşı Fethullah Gülen'in talimatıyla MİT tırlarını durdurdukları anlatıldı.
İddianamede, sanıkların Diyarbakır'da FETÖ'nün "güvenli ev" olarak nitelendirdiği bir villada gerçekleştirilen toplantıya "Karar Kurulu Üyesi" sıfatıyla katıldıkları ve MİT tırlarının durdurulmasının birincil sorumlularından oldukları belirtildi. Yargılama Adana 13. Ağır Ceza Mahkemesinde başladı.
Adana'da, FETÖ'ye yönelik davada yargılanan eski Ankara İl Jandarma Komutanı Kurmay Albay Cengiz Tarım, "silahlı terör örgütüne üye olma" ve "devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından niteliği itibarıyla gizli kalması gereken bilgileri temin etme ve açıklama" suçlarından 11 Mart 2021'de, 21 yıl 8 ay hapis cezasına çarptırıldı.