İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO), Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2021 Araştırması geçen hafta açıklandı. İSO 500’de üretimden satışlar geçen yıl yüzde 73,8 artışla 2 trilyon TL’yi aştı. 2021 yılında ihracat yüzde 33,9 artışla 85,8 milyar dolara ulaştı. Şirketlerin faaliyet kârı ise aynı dönemde yüzde 139 artışla 342 milyar TL’ye yükseldi. Söz konusu listede tekstil ve hazır giyim sektörlerinin performansı da dikkat çekti.
Pandemi yılı olan 2020 yılı hariç son 5 yılda İSO ilk 500'deki şirket sayısını her yıl artıran tekstil ve hazır giyim sektörleri bu yükselişini geçen yılda sürdürdü. Değişen tedarik zincirine bağlı olarak ön plana çıkan her iki sektörden geride bıraktığımız yıl İSO ilk 500 listesine giren şirket sayısı 54’ten 60’a çıktı. Listeye bu yıl 14 yeni şirket girdi. Liste’de 47 tekstil ve 13 de giyim şirketi yer aldı. Üretimden satışlarını yüzde 87 oranında artırarak 103 milyar TL’ye çıkaran her iki sektörden 60 şirketin ihracatı ise 4,3 milyar dolara yükseldi. Bir önceki dönem listeye giren 54 tekstil ve hazır giyim firmasının üretimden satışları 55 milyar TL, ihracatı ise 3,6 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. Böylece her iki sektörün İSO 500’ün 2 trilyon TL’lik toplam üretimden satışlar içindeki payı yüzde 4,6’dan yüzde 5’e çıktı.
İlk sırada Aksa yer alıyor
Tekstil ve hazır giyim sektörlerinde ilk sırayı, Aksa aldı. Yalova merkezli şirket, bir önceki dönem listesine göre 8 basamak birden yükseldi. Üretimden satışları 9 milyar TL olan Aksa’nın vergi önceki karı 880 milyon TL olarak gerçekleşirken ihracatı ise 359 milyon dolara çıktı. Türkiye’nin köklü sanayi gruplarından Akkök Holding’e bağlı olan Aksa Akrilik Kimya Sanayii AŞ., 1968 yılında Türkiye’nin akrilik elyaf ihtiyacını karşılamak üzere Yalova’da kurulmuş ve 1971 yılında 5000 ton/yıl kapasiteyle üretime başlamıştı. Şirketin internet sitesinde yer alan bilgilere göre Aksa, bugün 5 kıtada, 50’den fazla ülkede 300’e yakın müşterisi bulunan bir dünya devine dönüşmüş. Bin 307 çalışanı şirket, dünyadaki en büyük, Türkiye’deki tek akrilik elyaf üreticisi konumunda bulunuyor. İSO 500 listesinde tekstil sektöründen ikinci sırada ise Gülsan Sentetik Dokuma yer alıyor. Bir önceki dönem listesinde 69’uncu sırada yer alan ve 2021’de 10 basamak gerileyen Gaziantep merkezli şirketin üretimden satışları 4,9 milyar TL olarak gerçekleşti. Söz konusu rakam bir önceki dönem listesinde 3,6 milyar TL idi. 1994 yılından bu yana dokuma ve tufting halı üreticilerine hizmet veren Gülsan’ın internet sitesinde yer alan bilgilere göre şirket, yılda 110 bin tonluk iplik üretim kapasitesiyle sektöründe dünyanın en büyük üreticisi konumunda bulunuyor.
En fazla katılım Gaziantep'ten
Listenin üçüncü sırasında yer alan bir diğer tekstil şirketi ise Kipaş Mensucat oldu. Son dönemde yaptığı yatırımlarla da gündemde olan Kipaş, 2021’in tamamında 4 milyar 640 milyon TL üretimden satış geliri elde etti. 139 milyon dolarlık ihracata ulaşan şirketin 5 bin 989 adet çalışanı bulunuyor. Kipaş’ı 4 milyar 304 milyon TL üretimden satışlar ile 10 sıra yükselen Sanko Tekstil, 3,9 milyar üretimden satışlar ile 105. sıradaki Merinos, 3 milyar ile 146. sıradaki Kordsa, 2,8 milyar TL ile 160. sıradaki Şirikçioğlu, 2,5 milyar TL ile 182. sıradaki Karafiber Tekstil ve 2,44 milyar TL ile de 187. sıradaki Melike Tekstil izliyor. İlk sırada tekstil şirketleri yer alırken giyim kategorisinde ise Almaxtex Tekstil San. ve Tic. AŞ. 2,4 milyar TL ile ilk sırada gelirken bu firmayı 1,75 milyar TL ile Şık Makas ve 1.7 milyar TL ile Hugo Boss izledi. Öte yandan her iki sektörden de İSO 500’e 17 en fazla katılım Gaziantep’ten gerçekleşti. Listeye giren 60 hazır giyim ve tekstil şirketinin 17 tanesi Gaziantep merkezli. Gaziantep’i 11 adet ile İstanbul, 9 adet ile Kahramanmaraş, 4’er adet ile Adana ve Bursa, 3 adet ile Kayseri ve 2 adet ile de Malatya takip etti. Öte yandan bu yıl 14 adet yeni şirket listeye girme başarısı gösterdi.