Ülkede son dönemde hızla artan elektrik ve doğal gaz fiyatlarından etkilenen bazı fırınlar kapanma tehlikesi yaşarken bazıları da maliyetlerini karşılayamadıkları için faaliyetlerine son veriyor.
Fırın sahipleri maddi sıkıntıları gidermek için enerji tasarrufu yapmaya çalışsa da çeşitli ekmek ve unlu mamullerin üretimi için fırınların her gün uzun saatler çalışması gerekiyor.
Bu durum fırıncılar için çok yüksek fiyatlardan gaz ve elektrik tüketimi anlamına geliyor.
Schiedam kentinde fırıncılık yapan Hasan Atik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ülkede yaşanan enerji krizinden fırınların "aşırı derecede" etkilendiğini söyledi.
Bu işi 23 yıldır yaptığını, fırınlarda her şeyin gaza bağlı olduğunu anlatan Atik, "Daha önce aylık enerji faturası bin 800 avro iken şimdi 5 bin 400 avro oldu. Bu bizim için çok büyük bir meblağ." dedi.
Atik, bu duruma karşı yapabilecekleri fazla bir şey olmadığına dikkati çekerek "Biz kendi ürettiğimiz ürünleri azaltmaya ve fırını çok kullanmamaya çalışıyoruz. Fırında fazla kalması gereken ekmek türlerini fazla yapmamaya çalışıyoruz. Kesik ekmek, Trabzon ekmeği gibi çeşitli ürünleri çıkarmamayı amaçlıyoruz. Böyle bir tasarrufa gideceğiz." ifadesini kullandı.
Ürünlerin satış fiyatlarını biraz yükselttiklerini ancak bunun çözüm olmadığını ifade eden Atik, "Fiyatlarda ufak tefek değişiklik yaptık ama bu halk için gerçekten olağanüstü, çünkü herkesin kendi bütçesine göre 25, 30 cent bile çok gelebiliyor. Halkın alım gücü oldukça düştü." diye konuştu.
Atik, hükümet ve enerji şirketlerinden esnaf için acil çözüm beklediklerini, aksi takdirde 3-5 ay içinde birçok fırının kapanma tehlikesi yaşayacağını dile getirdi.
"Böyle giderse fırınların çoğu batar"
Rotterdam'da 30 yıldır fırıncılık yapan Zeki Solmaz da enerji krizinin en çok fırıncıları etkilediğini anlattı.
Solmaz, fırıncıların kullandığı doğal gaz ve elektriğin fiyatının çok yüksek olduğuna vurgu yaparak "Şu an eskisine göre 3 kat fazlasını ödüyorum. Aylık bin 600 avro öderken enerji şirketi ile sözleşmem bittikten sonra aylık fatura 5 bin 600 avroya çıktı. Daha yıllık enerji faturası gelmedi bile. Benim tahminim yıllık enerji faturasında fazladan 20-30 bin avro gelir diye düşünüyorum. Diğer fırıncı arkadaşlardan edindiğimiz bilgi bu şekilde." değerlendirmesini yaptı.
Sınırlı imkanlar olsa da tasarruf yaptıklarını söyleyen Solmaz, şunları kaydetti:
"İhtiyaç olmayan lambaları artık açmıyoruz. Gerekmediği zaman fırının üst gözünü kapatıp sadece bir gözünü çalıştırıyoruz. Biraz tasarruf etmeye çalışıyoruz ama üretim için mecbur doğal gaz ve elektrik kullanmamız gerekiyor. Fırındaki buzdolaplarının çalışması gerekiyor, fırının yanması gerekiyor. Tasarrufa gidecek fazla bir şey yok aslında, bu durum çok zor fırıncılar için. Yaptıklarımız da yetersiz. Böyle giderse fırınların çoğu batar. Şu an biz ailece çalışıyoruz. Sadece bir işçimiz var. Bizim aile olarak aylığımız ve gelirimiz yok. Eski birikimlerimizle geçinmeye çalışıyoruz. İki aydır bu şekilde devam ediyor ama bu nereye kadar gider bilemiyorum."
Solmaz, "Hollanda'da enflasyon yüzde 10'larda diyorlar ama neye göre hesaplıyorlar bilmiyorum. Benim aldığım ürünlere bakıyorum en az artan yüzde 80 artmış. Yüzde 100, yüzde 300 artan ürünler de var. Şu ana kadar aldığımız ürünlere 4-5 kez zam yapıldı ama biz sattığımız ürünlere fazla zam yapamıyoruz." dedi.
Schiedam kentinde 12 yıldır bir fırında çalışan Hollandalı Ineke Ruijs de enerji krizi ve personel eksikliği nedeniyle çalıştığı, 25 yıldır hizmet veren fırının bu hafta kapanacağını dile getirdi.
Bu duruma çok üzüldüğünü, fırını ve müşterilerini özleyeceğini belirten Ruijs, enerji fiyatlarının 5 katına çıktığını, tasarruf için son zamanda fırını öğlene kadar açsalar da kapanmaması için faydası olmadığını ifade etti.
Hükümet, 20 Eylül'de, 1 Ocak 2023'ten itibaren haneler için enerji ücretlerinde tavan fiyat uygulamasına gidileceğini açıklamıştı.