Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, CNN Türk'te soruları cevapladı.
Bakan Dönmez'in açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
Ulusumuz gittiğimiz her yerde olağanüstü teveccüh gösteriyor. Bizde bugüne kadar büyük keşifler olmamıştı. Hem doğalgaz hem de petroldeki keşifler umudumuzu yeniledi. Doğalgazda arama çalışmalarımız devam ediyor. İkinci fazın hazırlıklarına başladık. 3. fazla ilgili planlarımızı yapıyoruz. 25-30 yıl en az Karadeniz'de üretim planlıyoruz. Dünyada büyük rezervlerde de böyle yapılıyor. Önümüzdeki günlerde Orta Karadeniz'de ve doğu Karadeniz açıklarında planlamalarımız var. Doğu Karadeniz'de daha çok petrol emareleri var.
"FATURA GİTTİ AMA ÖDEME EMRİ GİTMEDİ"
Biz Karadeniz'e bir gemiyle çıktık. Keşifle birlikte 3 gemiye çıktık. Yoğun dönemde 53 gemiye kadar çıktık orada. Boruyu döşemeden yol yaptık denizin altında. Sahayı ürettiğimiz derinlik 2 bin 200 metre. Burada operasyon yapmak Ay'da iş yapmak kadar zor iş. Yapılanlar yüksek teknoloji istiyor. Orada 10 bin personelle çalıştığımız da oldu. Hamdolsun zamanında yaptık. Fatura gitti ama ödeme emri gitmedi. Mayıs'ın sonuna kadar süreç devam ediyor. 15 milyon 785 bin 586 aboneye okuma bildirimi yapıldı ama sıfır bedelli olarak gitti. 8.425 milyar lira bu destek. Toplam tutar 10 milyar lirayı geçer. Hazirandan sonra mutfak da devreye girecek. Bununla birlikte 40 milyar liraya yaklaşır gazın tutarı. Buradaki kazancı vatandaşlarımıza yansıtacağız. TPAO'nun yüzde 100'ü devlete ait. Bu keşiften hem devletimiz hem de milletimiz faydalanacak.
"ORDU VE RİZE AÇIKLARINDA KEŞİF AMAÇLI SONDAJIMIZ OLACAK"
500 milyar dolarlık gazımız var. Geçen yıl anormal bir fiyatlama vardı. Onun için geçen yıl bu rakam 1 trilyon dolardı. 2023 bitmeden hem Ordu açıklarında hem Rize açıklarında keşif amaçlı sondajımız olacak. Ordu'da beklentimiz doğalgaz, Rize'de Petrol. Her rafineri her petrolü işlemez. Esma Çevik'in kalitesi 36 ıph. Bu oldukça kaliteli petrol. Bu meşhur brent petrol. Cudi Gabar bölgesinde keşfettik. Nisan'da Cumhurbaşkanımızın açıkladığı petrol 41.1 ıph. Çok yüksek kaliteli petrol. Geçtiğimiz yılı günlük 80 bin varille kapattık. Esma Çevik'le birlikte 100 bin günlük varile çıkacağız. Böylelikle yüzde 12'ye çıkacağız.
"ŞEHİT AYBÜKE YALÇIN KUYUSU'NDA GÜNLÜK 200 BİN VARİL ÜRETECEĞİZ"
Geçtiğimiz yılı 80 bin varille kapattığımız söylemiştim. Buna ilave 100 bin varil daha gelecek. Yani üretimimizi ikiye katlayacağız. Bu şu anlama geliyor. Tüketimimizin yüzde 22'sini karşılayacağız. Şehit Aybüke Yalçın kuyusunda tam kapasite olarak aldığımızda günlük 200 bin varil üreteceğiz. Burada 80 ile 100 kuyu açacağız. Bu kuyuları açmak zor iş. Hava şartları zor. Kuyuları açmak için tırlara ihtiyaç var. Bu tırların gideceği yolu da yapmak gerekiyor. İlk kuyulardan gelen Haberler iyi. Dünyanın en kaliteli petrolü Arap petrolüdür. En son petrolümüze Turkish Delight ismi koyduk. Yani Aybüke Yalçın'dan çıkan petrole Türk lokumu ismi verdik.
"HEDEFİMİZ NET VE AÇIK. HEDEFE DOĞRU GİDİYORUZ"
AK Parti döneminde birçok proje hayata geçirildi. Cumhurbaşkanımız her ilde yüzlerce projeyi hayata geçiriyor. Siyasi iradenin kararlığı önemli. İktidar sık sık değişse bunlar yapılabilir mi? Akçakoca'da 78'den 2004'e kadar beklenildi. Siyasi istikrarsızlık bu tür büyük projelerin başlamasına engel olmuş. Büyük projeler finans ve sabır istiyor. IMF'de borç bekleniyordu. Uçak yapmaya başlamış Cumhuriyetin ilk yıllarında ama kesintiye uğramış. Nükleerde 4 defa deneme yapılmış ama kimse başaramamış. Kısa süreli hükümetler Türkiye'ye patinaj çektirmiş. Büyük projelerin bitme süresi 6-7 yıldır. Tüm dünyada böyle. Hedefimiz net ve açık. Hedefe doğru gidiyoruz.
"AKKUYU ÜLKELİMİZİN ENERJİ İHTİYACININ YÜZDE 10'UNU KARŞILAYACAK"
Şu anda dünyada 452 reaktör çalışıyor. İnşaatı devam eden 50 tane var. 2050 yılına kadar bu rakamın bine çıkması bekleniyor. Yenilenebilir enerji tüm ihtiyacını karşılamaktan uzak. Çünkü hava şartlarına bağlı. Dünyada nükleer öne çıkıyor. Çünkü sıfır emisyon. Bacasından bir şey çıkmıyor. Yeşil enerji olarak etiketlendi. Nükleer enerji kararlı üretime sahip. Akkuyu ülkelimizin enerji ihtiyacının yüzde 10'unu karşılayacak. Bu elektriği doğalgazla yapmaya çalışsaydık yıllık 7 milyar metreküp doğalgaza ihtiyacımız olacaktı. Bunu 7-10 milyar dolar demek. 4 reaktörün devam ettiği dünyada tek tesis. Dünyanın en büyük nükleer şantiyesi Türkiye'de. Buradaki 4 reaktör birer yıl arayla devreye girecek. 2028'de tamamı devrede olacak. Rüzgâr ve GES çalışmalarımız da devam ediyor. Geçen yıl Türkiye'nin yıllık enerji ihtiyacının yüzde 44'ünü yenilenebilir kaynaklardan elde ettik. Yüzde 12'sini de kömürden elde ettik.
"BİZ BOR KARBÜR ÜRETİYORUZ. KATMA DEĞERLİ ÜRÜNLER ÜRETİYORUZ"
Borun cevherden mücevhere dönüşmesidir bu piramit. En altta cevher var. Bizim maden ocağından çıkardığımız bor. Borun ham hali. Bunun tonu 120 dolar. 8-10 senedir bunu böyle satmıyoruz. Bunu rafine ettiğinde bir üsttekine yani borik asite dönüştürüyorsunuz. Bunun tonu 1200 dolar. Bir üst bor karbürdür. Bu daha çok savunma sanayisinde kullanılıyor. Çelik kadar sert ama ondan hafif. Personel zırhlarında bunu kullanıyoruz. Bunun fiyatı 35-40 bin dolar. En üste nano bor. Bunu nükleer santrallerde kullanıyoruz. Tonu milyon dolarları geçiyor. Biz bor karbür üretiyoruz. Cevherden mücevhere giden bir yolculuğumuz var. Katma değerli ürünler üretiyoruz. Bu alan bize 60 milyar dolarlık pazar açıyor. Borik asit pazarının dünyada yüzde 62'si bizde. Otomobildeki balata bor karbürden yapılıyor. Matkap tezgâh uçlarını bor karbürden yapabilirsiniz. Bor üretiminin burada yapılmasını istiyoruz. İsteyenlere gelin burada üretin diyoruz. Bor OSB gibi bir düşüncemiz var. Yerli, yabancının burada üretim yapmasını istiyoruz. Eskişehir'de böyle bir düşüncemiz var.
"SİNAN OĞAN'IN KAMPANYADAKİ SÖYLEMLERİ CUMHURBAŞKANIMIZIN SÖYLEMLERİYLE BÜYÜK ORANDA BENZERDİ"
Birinci turda seçimin galibi Cumhur İttifakı'dır. Şehirlerin yüzde 75'inde Cumhur İttifakı'nın galibiyet var. Sinan Oğan'ın Cumhurbaşkanımıza olan desteğini kıymetli buluyoruz. Sayın Özdağ ne diyecek bilmiyoruz ama Millet İttifakı'nın yanında yer alabilir. Sinan Oğan'ın Eskişehir'de yüzde 7,5'luk bir oranı var. Sinan Oğan'ın kampanyadaki söylemleri sayın Cumhurbaşkanımızın söylemleriyle büyük oranda benzerdi. Mültecilerle ilgili değerlendirmeleri vardı. Oradaki takvim işlerse bir sıkıntıyla karşı karşıya kalacağımızı düşünmüyorum. Yarım puanlık fark söz konusu. 28 Mayıs'ta herkes sandığa giderse Cumhurbaşkanımızın galibiyetiyle sonuçlanacağını düşünüyorum. Biz kazanırsak herkes kazanacak.