Samsun
Samsun Su Ürünleri Kooperatifleri Birliği Başkanı Atıf Malkoç, AA muhabirine, Karadeniz'de hamsi avcılığının balıkçılar için ayrı bir önemi olduğunu söyledi.
Hamsi bol olduğunda hem tüketicinin hem balıkçının yüzünün güldüğünü vurgulayan Malkoç, bu sezon hamsinin Türkiye kıyılarından erken ayrılmasının üzüntüsünü yaşadıklarını belirtti.
Malkoç, deniz suyu soğumadığı için hamsinin Karadeniz'in Türkiye kıyılarından ayrıldığını anlattı.
Balıkçılar umudunu Balkanlar'dan gelecek soğuk havaya bağladı
Karadeniz'in her yıl en az iki derece ısındığını öne süren Malkoç, "Karadeniz'e gelen hava Akdeniz havası. Akademisyenlerin bunu değerlendirmesi lazım. Son yıllarda Balkanlar'dan bize hava gelmiyor. Balkanlar'dan bize fırtına gelince balık gelirdi. Şimdi orta Akdeniz'den sıcak hava geliyor. Bu nedenle Karadeniz ısınıyor." değerlendirmesinde bulundu.
Kar yağışının hava sıcaklığını düşürdüğünü ifade eden Malkoç, şöyle devam etti:
"Deniz suyu sıcaklığı 8 derece olması gerekirken 14 derece. Balık çok çabuk denizlerimizi terk ediyor. Aynı Kenyalı atletler gibi adeta uçuyor. Karadeniz sahilinde sıcaklık 11-12 derece, açık denizde ise 14-15 derece. Açık deniz sıcak. Daha açığa gittiğin zaman daha da sıcak. Biz uydu görüntülerinden izliyoruz. Balıklar 80-100 milin üzerinden karşıya doğru öbek öbek gidiyor.
Havalar soğusa Balkanlar'dan soğuk hava gelse bize, balığımız, hamsimiz gelecek ama gelmiyor. Hamsinin bu kadar erken bizi terk etmemesi lazım. Çünkü denizde hamsi var. Karadeniz'de İğneada'dan Hopa'ya kadar hamsi vardı. Bir anda mı bu hamsi kayboldu? Tutmayla alakası yok. Sıcaktan dolayı hamsi uçtu. Uydu görüntülerinde hep görünüyor."
Malkoç, hamsinin az olsa da Karadeniz'de bir süre daha olmaya devam edeceğini dile getirerek, "Hamsi bizim kara sularımızda yıllardan beri 50 senedir son üç sene hariç hep kasım ayının ortalarında çıkardı. Son üç seneden bu yana iklim değişikliği hamsiyi etkiledi. Geçen sene sularımızda avlanan hamsi 400 bin tondu. Bu yıl 200-250 bin ton civarında. Karadeniz'de balık sorunu yok, Karadeniz'deki sorun iklim sorunu." diye konuştu.
"Uzun süreli değişikliler ancak iklim değişikliği ile ilgili sorularımıza cevap verebilir"
Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Levent Bat da iklimsel sorunların denizlerde bazı türlerin göç etmesine neden olabildiğine dikkati çekerek, "İklimsel değişiklik nedeniyle örneğin Akdeniz'deki türlerin Ege denizine doğru yayıldığını görebiliyoruz. Akdeniz'e ait bazı türler de Karadeniz'e gelebiliyor uygun ekolojik ortam, uygun sıcaklığı bulursa." dedi.
İklimsel değişikliğin etkilerinin 10-20 ve 50 yıl gibi süreçleri kapsadığını söyleyen Prof. Dr. Bat, şöyle devam etti:
"Uzun süreli değişikliler ancak iklim değişikliği ile ilgili sorularımıza cevap verebilir. Karadeniz henüz soğumadı. Halen biraz sıcak. Hamsi biraz daha soğuk suları seviyor. Deniz suyu tam soğumadan kıyıya gelmiyor. Daha derinlere doğru gitmesi söz konusu. Bu iklimsel değişikliklere göre de değişiyor. Su sıcaklığının mevsim normallerinin altında kalması veya üzerine çıkmasına bağlı. Denizler yavaş soğuyor veya ısınıyor. Denizlerin soğuması gecikti. Soğumadığı için denizde yaşayan canlılar adaptasyon sorunu yaşıyor. Ya adapte olacaklar bu sıcaklığa ya da göç edecekler."