Yüksek Şehir Plancısı olan ADİMDER Başkan Yardımcısı Mehmet Bağcı, inşaat sektörünün ülke ekonomisi ile beraber değerlendirmek gerektiğini ve inşaat sektörünün 250 yan sektörü de etkilediğini kaydetti.
Yan sektörler ile beraber GSYH'nın yüzde 35'ini oluşturduğuna işaret eden Bağcı, “Konut satışları ve fiyatlarının gerileyeceğini düşünmüyorum. Ancak küçük bir ihtimalde olsa duraklama yaşanabilir. Bunun birkaç sebebi var. İlk olarak insanların barınma ihtiyacı bitmeyecektir. Türkiye'deki ev sahipliliği oranına baktığımızda gerileme yaşandığı bilinmektedir. Dolayısıyla barınma ihtiyacı oldukça satışın tıkanma ihtimali söz konusu değildir. Ancak ekonomik kriz maliyetleri ve konut fiyatlarını arttırırken, alım gücünü düşürmüştür. Fiyatlarda ve alımda azalma olmayacaktır ama artış oranı 2023 için düşebilir. Bu anlattığım barınma ile ilgili kısım, diğer kısım ise konutların yatırım aracı olarak kullanıldığı gerçeği, dolayısıyla hayat devam ediyor ve insanlar para kazanmak istiyor ve bu para kazanma modellerinden en garanti görülen konut alımı olduğundan, yatırım yapmak isteyen ve parası olan insanlar bu süreci devam ettirecektir.
Olayın diğer yönü maliyetlerdeki artıştır. İnşaat maliyet endeksi, 2022 yılı Eylül ayında geçen yıla göre yüzde 119,8 arttı. Bu artıştaki temel neden enerjideki fiyat artışı ve diğer etkenlerdir. Zira çimento, cam, mobilya gibi pek çok sektörde doğalgaz ve elektrik, toplam maliyetler içinde önemli bir paya sahip. Dolayısı bu verileri de düşündüğümüzde inşaat fiyatlarında düşme ihtimalini görmemekle birlikte, artış olacağını öngörmekteyim.
Konut kredisi oranı düştüğünde talep artacağından, yapı stoku birikmemiş illerde yukarı yönlü bir fiyatlama olacaktır. Ancak konut stoku birikmiş illerde bu oran daha yavaş olacaktır. Çünkü arz-talep dengesi fiyatı belirleyecektir. Arz sabit olduğundan talep fiyatları arttıracaktır” dedi.
Adıyaman'da sektörün durumuyla ilgili ise Bağcı, “İlimizde konut stoku söz konusu değil. Satışa hazır birikmiş bir stoku yok. Dolayısıyla az sayıda üretilen dairenin kısa zamanda tükeneceği göz önüne alındığında fiyatların düşmeyeceğini tahmin ediyorum. Fakat ülkedeki ekonomik kriz daha derinleşirse bu farklı bir sonuç çıkarabilir. İkinci olarak şehir merkezinde birikmiş bir arsa stoku söz konusu değil, belediye arsa üretimi konusunda alternatif alanlar üretirse, müteahhit ve arsa sahibi arasındaki denge müteahhit lehine gelişirse, bu konut fiyatlarını düşürebilir. Çünkü maliyeti etkileyen en büyük unsur arsa fiyatı ve ya kat karşılığı orandır, arsa arzı çok olduğu takdirde bunların düşmesi muhtemeldir” ifadelerini kullandı.