ABD özellikle cuma günü açıklanan istihdam raporunda, tarım dışı istihdamın 517 binle beklentilerin oldukça üzerinde gerçekleşmesi varlık fiyatları üzerinde etkili olurken, piyasada para politikalarına yönelik beklentiler de önemli ölçüde değişti.
Para piyasalarındaki fiyatlamalara göre, Fed'in martta 25 baz puan faiz artırmasına kesin gözüyle bakılırken, mayısta 25 baz puanlık faiz artırım ihtimali de yüzde 63 seviyesine çıktı.
Analistler, piyasalarda artan belirsizliklerin para politikasının geleceğine ilişkin soru işaretlerini artırdığını kaydederek, Fed yetkililerinin sözle yönlendirmelerinin piyasaların yönü açısından önem arz ettiğini ve oynaklığın artabileceğini bildirdi.
Fed'in şahin politikalarını beklenenden daha uzun süre uygulayabileceği endişesi cuma günü dolar talebini artırırken, dolar endeksi yüzde 1,2 artışla 103 seviyesine çıkmasının ardından yeni haftaya yatay seyirle başladı.
Altın ve petrol fiyatları cuma günkü kayıplarını kısmen telafi ederken, şu sıralarda altının ons fiyatı yüzde 0,6 artışla 1.876 dolardan, Brent petrolün varili yüzde 0,5 değer kazancıyla 80,1 dolardan işlem görüyor.
Bu gelişmelerle cuma günü New York borsasında S&P 500 endeksi yüzde 1,04, Nasdaq endeksi yüzde 1,59 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,38 değer kaybetti. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni haftaya da düşüşle başladı.
Avrupa tarafında, cuma günkü karışık seyir vadeli işlem piyasalarının açılışında yeni haftaya taşınırken, hafta boyunca Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve İngiltere Merkez Bankası (BoE) yetkililerinin açıklamaları yatırımcıların odağında olacak.
Her iki banka da, geçen haftaki toplantıda politika faizini beklentiler doğrultusunda 50'şer baz puan artırırken, gelecek toplantının ardından politikalarını gözden geçireceklerini vurgulamıştı.
ECB Başkanı Christine Lagarde'ın bugün Avrupa Birliği üst düze yetkilileri ile birlikte katılacağı toplantıda vereceği mesajların piyasalarda oynaklığı artırabileceği tahmin ediliyor.
Bu gelişmelerle, cuma günü İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,04 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,94 değer kazanırken, Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,21 ve İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 0,55 geriledi. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar yeni haftaya düşüşle başladı.
Asya borsalarında Japonya hariç düşüş eğilimi öne çıkarken, Fed'in nihai faiz oranını beklentilerin üzerinde belirleyebileceğine yönelik endişeler, teknoloji hisseleri öncülüğünde pay piyasalarını baskılıyor.
Çin ile ABD arasındaki gerilim "balon krizi" ile artmaya devam ederken, risk iştahının da olumsuz etkilendiği görülüyor.
Öte yandan, Japonya'da görev süresi dolmak üzere olan ve tekrar aday olmak istemediğini belirten Japonya Merkez Bankası (BoJ) Başkanı Haruhiko Kuroda'nın yerine daha güvercin tutumuyla bilinen şu anki Başkan Yardımcısı Masayoshi Amamiya'nın getirileceği belirtiliyor.
Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,6 değer kazanırken, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,8, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,1 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 1,8 geriledi
Yurt içinde, cuma günü yükseliş eğiliminde hareket eden BIST 100 endeksi, günü yüzde 5,16 değer kazancıyla 4.997,63 puandan tamamladı.
Cuma günü, yüzde 0,1 artışla 18,8212'den kapanan dolar/TL ise, bugün bankalararası piyasanın açılışında 18,8280'den işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde reel efektif döviz kuru, yurt dışında ise ECB Başkanı Lagarde'ın açıklamalarının yanı sıra Almanya'da fabrika siparişleri ve Avro Bölgesi'nde perakende satışlar verilerinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 5.100 ve 5.150 seviyelerinin direnç, 4.900 puanın direnç konumunda olduğunu kaydetti.