Lefkoşa
Bir dizi temaslarda bulunmak, Kıbrıs Türkü sanatçıları telif hakları konusunda desteklemek ve uluslararası tanınırlığını artırmak üzere beraberindeki heyetle KKTC'ye ziyaret eden Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği (MESAM) Başkanı Recep Ergül, AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Ergül, KKTC'nin Türkiye açısından önemine işaret ederek buradaki kültür ve sanat faaliyetleri bağlamında yapılan çalışmaların da çok değerli olduğunu ifade etti.
Nisan 2022'de Türk Dünyası Müzik Meslek Birlikleri'ni kurmak istediklerini dile getiren Ergül, "Bunun içerisinde KKTC'yi de dahil etmek istiyoruz. Bunu sağladığımızda KKTC dolaylı olarak bu ülkelerde tanınmış olacak." diye konuştu.
35 yıl önce kurulan MESAM'ın Türkiye'nin en büyük telif meslek birliği olduğuna dikkati çeken Ergül, 175 ülkeyi Türkiye'de temsil ettiklerini ve temsilcilik sözleşmelerinin bulunduğu en büyük kuruluş olduklarını vurguladı.
Ergül, mali ve idari açıdan Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı olduklarını belirterek "KKTC önemli bir turizm ve kültür ülkesi olmasına rağmen, burada daha çok kayıt dışına dayalı bir kültür-sanat endüstrisi var. Örneğin, Türkiye'den pek çok isim yapmış sanatçılar konserlere gelirler buraya ancak o konserlerden doğru dürüst telif alınamaz." ifadelerini kullandı.
KKTC'nin sadece Türkiye tarafından tanındığını ve henüz bir müzik meslek birliğinin olmadığını anımsatan Ergül, bir şekilde bu boşluğu doldurmayı hedeflediklerini kaydetti.
Ergül, şöyle devam etti:
"KKTC, ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel olarak dünyadan tecrit edilmeyi hak etmiyor. KKTC şayet kendi ülkesinde telifi tanıyan bir telif kuruluşu kurar veya MESAM üzerinden bunu sağlayan bir ülke olabilirse, o zaman iş değişir. Yetkililere de bunu söyledik. Nisan 2022'de 'Türk Dünyası Müzik Meslek Birlikleri'ni kurmak istiyoruz. Bunun içerisinde KKTC'ni de dahil etmek istiyoruz. Bunu sağladığımızda KKTC dolaylı olarak bu ülkelerde tanınmış olacak."
KKTC'nin müzik meslek birliği kurmadığı takdirde MESAM'ın burada bir temsilcilik açabileceğini söyleyen Ergül, "Biz, tahsil ettiğimiz ve telifini aldığımız her yerin mecrasını da belirttiğimiz için, dolayısıyla burada çalınan yabancı müziklerdeki hak sahipleri gittiğinde 175 ülkede KKTC adından söz ettirilmiş olacak. MESAM'ın KKTC'li 47 üyesi var, bunlar da ciddi bir şekilde telif alamadıkları için mağduriyet yaşıyorlar. Telifleri alabilecekleri yer KKTC ancak burada hiçbir lisans çalışması olmadığı için bu haklarından istifade edemiyorlar ancak Türkiye'de çalınırsa bundan istifade edebilirler." değerlendirmesinde bulundu.
"KKTC'li makamların telif sorununa karşı yaklaşımları son derece müspet"
Ergül, KKTC'de Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Başbakan Faiz Sucuoğlu ve Milli Eğitim ve Kültür Bakanı Olgun Amcaoğlu ve KKTC'li sanatçılarla bir araya geldiklerini ifade ederek "KKTC'li makamların telif sorununa karşı yaklaşımları son derece müspet, sıcak bakıyorlar ve aynı şeyi düşünüyoruz. Öyle umut ediyorum ki KKTC'de kısa bir süre içerisinde bu telif sorununu çözeceğiz." dedi.
KKTC'de sanatçıların telif sorunuyla ilgili geçmişte bir yasa çalıştayının yapıldığını hatırlatan Ergül, dünya ve Türkiye'de telif sistematiğine dair çok şeyin değiştiğini, bu yasa taslağını revize edilebileceğini ve bunun üzerinden yasal adımlar atılabileceğini altını çizdi.
Ergül, KKTC, meslek birliği kurma konusunda zorluklarıyla karşılaştığı takdirde, MESAM'ın bir temsilciliği üzerinden bu sorunların çözülebileceğini vurguladı. Bu tarz çalışmalarla kültür ve sanat konusunda KKTC'nin önünün açılabileceğini kaydeden Ergül, diğer pürüzleri de KKTC'nin ülke olarak aşabileceğine inandığını söyledi.
Sanatçıların bir meslek birliği üyesi olarak takip edebileceğini de belirten Ergül, telif hakkı konusunda bireysel hak takibinin mümkün olmadığına da işaret etti.
Ergül, yasa yapıcılar 1876'de İsviçre'de toplu hak takibi için bu telif birliklerini kurduklarını, Türkiye'nin 1956'da bunun altına imza attığını ve KKTC'nin de 1987'de telifi tanıdığını hatırlattı.
KKTC'deki telif sorunu giderildiğinde sanatçıların telif haklarına kavuşacaklarını belirten Ergül, "İnsanlar teliften şunu anlayabilir; 'zaten sanatçı sahneye çıktı, otelde konserini verdi ve ben de parasını verdim.' Öyle değil ama. Sahneye çıkan sanatçı yorumlu olarak sahne bedelini alıyor ama orada eserlerini okuduğu sanatçılara telif gitmiyor. Asıl hak sahibi olan da bu sanatçılardır. Biz onun peşindeyiz." diye konuştu.