Japon bilim adamlarının araştırmalarında mide ve kolorektal kanser tedavisinde etkili olabileceği ortaya konulan zeytin çekirdeğinden Türk bilim adamları ise nörolojik hastalıklarda nörodejenerasyonda kullanılabilecek bitkisel kaynaklı etken madde elde etti.
Gaziantep Üniversitesi (GAÜN) Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sevgi Gezici ve araştırma ekibi Kilis Yağlık Zeytin çeşidinden elde ettikleri zeytin çekirdekleri ile yapmış oldukları uzun süreli bilimsel araştırmaları doğrultusunda zeytin çekirdeğinin içerisinde beyin hücrelerinin kendi kendini yenilemesi açısından önemli olan ‘nervonik asit' bulunduğunu ortaya koydu.
Japonlar kanser tedavisinde etkili olabileceğini ortaya koydu
Japonya, Kumamoto Üniveristesinden bir grup araştırmacı ile tamamlamış oldukları önceki çalışmada zeytin çekirdeğinin mide ve kolorektal kanser tedavisinde etkili olabileceğini ortaya koymuşlardı. Yaptıkları çalışmada, zeytin çekirdeklerinin ihtiva ettiği zengin fitokimyasallar sayesinde, kanserli hücrelerin gelişimini engellediğini ve aynı zamanda hücrelerin çevre dokulara metastaz yaparak yayılma hızını azalttığını tespit etmişlerdi.
Türk bilim adamları etken madde elde etti
Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Doç Dr. Sevgi Gezici öncülüğündeki ekip ise zeytin çekirdeğinden nörolojik hastalıklarda kullanılabilecek etken maddeyi elde etmeyi başardı. Yapmış oldukları bilimsel verileri sunmak için, Dünya çapında yaklaşık bin kişinin katılım sağladığı ‘5.International Symposium on Phytochemicals in MedicineandFood (5-ISPMF)' toplantısına davet edilen Doç. Dr. Gezici, elde ettikleri araştırma bulgularını uluslararası platformda da sundu. Zeytin çekirdeğinin timokinon, kafeik asit, oleuropein ve luteolin'in yanı sıra beyin gelişimi için oldukça önemli bir etken madde olan nervonik asit ihtiva ettiğini ortaya koyduklarını belirten Doç. Dr. Sevgi Gezici, ''İnsanlarda sinir hücrelerinin önemli bir bileşeni olan nervonik asit; nörolojik bozuklukların ve multipl skleroz semptomları, adrenolökodistrofi, Zellweger sendromu ve Alzheimer dahil olmak üzere nörodejenerasyonla ilişkili hastalıkların önlenmesi ve tedavisinde önemli rol oynayan bir etken maddedir” dedi.
Doç. Dr. Gezici, araştırma ekibi ve bu ekipte yer alan ulusal ve uluslararası bilim insanları ile birlikte kanser araştırmalarının yanı sıra nörolojik bozukluklarda da şifalı bitkiler ve bu bitkilerden elde dilen doğal ürünler üzerine pek çok çalışmalar ve projeler hayata geçirdiklerini belirterek, uzun zamandan bu yana da Kilis Yağlık Zeytin çeşidinden elde edilen zeytin çekirdeği ve çekirdeğin farklı kısımlarının ihtiva ettiği muhtemel ilaç etken maddeleri üzerine araştırmalar yaptıklarını söyledi.
''Nervonik asit, beyin hücrelerinin kendi kendini tamir etme yeteneğini artırmaya destek olabilecek''
Günümüzde dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de pek çok hastalığın gelişiminin önlenmesinde, tedavisinde ve hastalığa karşı etkili ilaçların geliştirilmesinde ‘Doğadan Gelen Şifa' olarak nitelendirilen ‘Şifalı Bitkiler ve Doğal Ürünlere' ciddi bir yönelimin olduğunu ifade eden Doç. Dr. Gezici, “Ülkemizde bol bulunan zeytinin sadece meyvesi ve yağı değil aynı zamanda çekirdeği de oldukça kıymetli. Sağlık üzerine faydaları kanıtlanmış ve kahvaltı sofralarımızın vazgeçilmezi olan zeytin çekirdekleri; Anadolu Halk Hekimliğinde her derde deva olarak bilinen ve özellikle sindirim sistemi rahatsızlıklarında, gastrit ve ülsere iyi geldiği biliniyor. Zeytin çekirdeği, hemaroit hastalığında, kötü kolesterolün azaltılmasında ve şeker hastalığında da kullanılmaktadır'' şeklinde konuştu.
''Milli ilaç üretimi stratejik hedefler arasında''
Türkiye'nin 2023 yılı stratejik hedefleri arasında yer alan "milli ilaç üretimi" konusunda, ilgili kurum ve kuruluşların desteği ile üniversitelerce oluşturulan uygulama merkezlerinde milli ilaç üretimi hedefiyle tedavi amaçlı yararlanılacak bitkilerin belirlenmesi ve bunların bilimsel olarak incelenmesi çalışmalarının devam ettiğine işaret eden Doç. Dr. Gezici, Türkiye'nin sahip olduğu zengin bitki çeşitliliği ile şifalı bitkiler ve bitkisel ilaçlar konusunda dünyada yakın gelecekte söz sahibi olma yolunda emin adımlarla ilerlediğini aktardı.
Milli ilaç üretimi hedefiyle tedavi amaçlı yararlanılacak bitkilerin belirlenmesi ve bunların bilimsel olarak incelenmesi konusunda çalışmaların devam ettiğini belirten Doç. Dr. Sevgi Gezici şunları söyledi: ‘”Gaziantep Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Arif Özaydın başta olmak üzere Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ayşe Balat'ın ve Uluğ Bey Yüksek Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi (ULUTEM) ile Fitoterapi ve Tıbbi-Aromatik Bitkiler Uygulama ve Araştırma Merkezi (FİTOTABAUM) Müdürü Prof. Dr. Nazım Şekeroğlu'nun da destekleri ile yurt dışından araştırmacılar ile birlikte zeytin çekirdeğinden nörodejeneratif bozukluklarda beyin hücrelerinin kendi kendini tamir etme yetisini artırmaya katkı sağlamaya yönelik ilaç etken maddesi geliştirilmesi ve üretiminin yapılması konusunda çalışmalar devam edecek. Gerçekleştirmiş olduğumuz çalışmalarımızda desteklerini esirgemeyen tüm kişi, kurum, kuruluş ve paydaşlarımızın katkıları yadsınamaz, kıymetli destekleri için teşekkürlerimizi sunarız'' dedi.