Vatikan'ın 2019'da açma kararı aldığı arşivlerde bulunan bir mektup, bugün, Corriere della Sera gazetesinde yayımlandı. Papa 12. Pius'un şahsi belgeleri arasında bulunan 14 Aralık 1942 tarihli mektupta bir Alman rahip, Polonya'daki toplama kapmında her gün çoğu Polonyalı ve Yahudi olmak üzere 6 bin kadar insanın öldürüldüğünü söylüyor.
Alman Cizvit rahip Lothar König tarafından yazılan mektup, Papa'nın yine cizvit tarikatından olan sekreteri Robert Leiber'a hitaben yazılmış.
Mektubu arşivlerde bulan araştırmacı Giovanni Coco, Papa 12. Pius'un mektubu gördüğünden yüzde 100 olmasa da "yüzde 99 emin olduğunu" söyledi. Özel sekreterinin böyle bir mektubu Papa'ya doğrudan göstermiş ya da içindeki bilgileri aktırmış olması gerektiğini belirtti.
Mektup ve Giovanni Coco'nun açıklamaları bugün Corriere della Sera'nın "La Lettura" isimli edebiyat ekinde yayımlandı. Gazete haberi, "12. Pius biliyordu" başlığıyla verdi.
1939-1958 yılları arasında görevde kalan Papa 12. Pius (Eugenio Maria Giuseppe Giovanni Pacelli), Nazi suçlarına karşı sesini çıkarmadığı için eleştiriliyordu.
Bazı tarihçiler 12. Pius'un komünizm korkusu nedeniyle Hitler'le ters düşmek istemediğini söylüyor, bazıları da Katoliklerin de hedef alınmasından korktuğu için sustuğunu savunuyordu.
Papa 12. Pius'un, Yahudileri kurtaran Katoliklere destek verdiğini ve bunun için sessiz diplomasi yürüttüğünü savunanlar da var.
Vatikan tarafı ise, Nazi suçlarını o dönemde resmi olarak teyit edemedikleri argümanını öne sürüyordu.
Corriere'ye konuşan araştırmacı Giovanni Coco bulduğu belgenin önemini, "Holokost konusunda, 12. Pius'un Yahudilere karşı işlenen suçlarla ilgili Alman Katolik Kilisesi'nden gelen kesin ve ayrıntılı haberler aldığı artık kesinlik taşıyor." diye açıkladı.
Öte yandan Coco dönemin papasının, Nazilerin misilleme olarak Katolikleri hedef almasından çekindiği için Hitler'e karşı sesini çıkarmadığı tezini destekledi.
Coco, söz konusu mektubu yazan rahip König'in de kendisinin ve bu istihbaratı sağlayan direnişçilerin hayatlarından endişe ettiği için verdiği bilgilerin kamuoyuna açıklanmamasını istediğini belirtti.
Giovanni Coco, bu mektubu da içeren araştırma sonuçlarını gelecek hafta bir kitap ile yayımlayacak.
Papa Francesco, 2019'da 12. Pius ile ilgili arşivleri açma kararını, "Kilise tarihten korkmuyor." diyerek açıklamıştı.
Bu karar İtalya'daki Yahudi toplumundan destek görmüş, İtalyan Yahudi Cemaatleri Birliği Başkanı Noemi Di Segni, "Papa Francesco'nun 12. Pius ile ilgili gizli arşivi açma kararını büyük bir takdirle karşılıyoruz." demişti.