Rize’nin turizm değerleri arasında yer alan İyidere ilçesindeki Pileki Mağarası ziyaretçilerini ağırlıyor.
İyidere ilçesine bağlı Köşklü köyünde bulunan ve eskiden insanların mısır ekmeği yapımında kullandıkları pileki taşını çıkarmak için oyarak oluşturduğu Pileki Mağarası 2012 yılında ziyarete açıldı. Rize’nin tek mağarası olma özelliğini taşıyan mağarayı her yıl yüzlerce yerli ve yabancı turist ziyaret ediyor.
Pileki Mağarasının tarihi hakkında bilgi veren Mağara işletmecisi Şükür Rakıcı, "Bu mağaranın hikayesi Rumlar döneminde başladı. Bölgede zaten önceden Rumlar yaşıyordu. Rumlar buradan gittikten sonra bizim dedelerimiz buradan pileki taşını kazmaya başladı. Başlangıcı Rumlar’dan kalma bir yer. O dönemde kap kacak yerine bu taşı işleyerek içinde yemek veya Mısır ekmeğini pişiriyorlardı. Bu taşın en büyük özelliği volkanik bir taş. Ne kadar ısıyı versen bile patlamıyor. Taş içeridenyken yumuşak olduğu için işlemesi kolay oluyor. Dışarıda oksijenle beraber sertleşiyor. Kırılması da zor oluyor. Dönemin şartlarına göre o dönemde ihtiyaç olarak başlanmış daha sonrasında yurtdışına ticaret olarak sattılar. Buradan taşlar çıkartılarak sahile getirildi. Oradan gemilere yüklenerek yurtdışına ticareti yapılırdı. Belli bir zaman sonra taşın önemi kalmayınca mağara kullanılmamaya başlandı. Mağarımızı 4-5 senedir de turizme kazandırdık. Çalışmalarımız devam ediyor. Gelenlerin hem bu taşı alma imkanları oldu hem de bu değeri görüp gezme imkanı oluşturuldu. Turizme açılan bölge 350 metrekare bir alan. Fakat 3 kilometreden fazla açılmayan bölgemiz var. Mağara 2 kattan oluşmakta. Alt katlar şuanda suyla dolduğu için inilemiyor" dedi. "Kaç yıldır Rize’de yaşıyorum ilk defa geldim"
Rize’de uzun süredir yaşadığını fakat Rize’de bulunan bu mağaraya ilk kez geldiğini ifade eden Mükremin Çetinoğlu, "Mağaranın içi cidden çok etkileyici. Rehber arkadaşımız bizi bilgilendirince ne kadar derin bir tarihe ulaştığını öğrendik. Gerçekten etkileyici bir yer. Kaç yıldır Rize’de yaşıyorum ilk defa geldim. Bölgede yaşayan her vatandaşın, Rize’ye gelen her turistin gelip de görmesi gereken bir yer. İçerisinin çalışması daha bitmemiş bitince daha güzel olacak" ifadelerini kullandı.