Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile gerçekleştirdiği basın toplantısında tahıl anlaşmasına geri dönme şartlarını açıklayarak, “Tahıl anlaşmasını canlandırmaya hazırız. Rus tarım ürünlerinin ihracatı ile ilgili yaptırımlar kaldırılırsa buna hazırız” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya’nın Soçi kentinde bir araya geldi. İki lider görüşmenin ardından basın toplantısı düzenledi. Putin, basın toplantısında Türkiye ile ekonomik ilişkilere değinerek, “Güvenlik, ekonomi, siyaset, kültür alanları olmak üzere tüm konuları değerlendirdik. Uluslararası ve bölgesel güncel konuları değerlendirdik. Karşılıklı ticaret hacmimiz artıyor. Ticaretimizde ruble ve Türk lirası kullanıyoruz. Dolar ve euro üzerinden ticaretimizde azalma var. Enerji alanındaki ticari ilişkimiz stratejik konumda. Nisan ayında Akkuyu Nükleer Enerji Santrali’nde Rus nükleer yakıt gönderildi ve Türkiye barışçıl nükleer kullanan ülkeler arasına katıldı” dedi. “Türkiye’ye gaz merkezi kurulmasını teklif ettik”
Konuşmasının devamında Rus gazının Türkiye üzerinden diğer ülkelere dağıtılması için planlanan gaz merkezi konusunu Erdoğan ile ele aldıklarını söyleyen Putin, “Doğalgaz kullanımında işbirliği yapıyoruz. Rusya geçen sene Türk Akım ve Mavi Akım boru hattından 21.5 milyar metreküp gaz sevk etti. Ayrıca bu yılın ilk 7 ay içerisinde 10 milyar metreküp doğalgaz sevk ettik. Rusya doğalgaz sevkiyatında güvenilir ve sorumlu bir ortak olmaya devam edecektir. Gelecekte Türkiye’ye ucuz ve kaliteli yakıtı sevk etmeye devam edeceğiz ve Türkiye üzerinden üçüncü ülkelere de transit olarak gaz sevkiyatı gerçekleştirmeye hazırız. Bu nedenle Türkiye’ye gaz merkezi kurulmasını teklif ettik. Gazprom şirketi, Botaş’a bununla ilgili yol haritasını paylaştı ve bu merkezin kurulması için ortak çalışma grubu oluşturulmasını konuştuk” ifadelerini kullandı.
Diğer alanlarda da Erdoğan ile görüştüklerini ekleyen Putin, “Tarım alanında geçen sene ticaret hacmimiz 7.4 milyar dolara ulaştı. Bu yıl ilk 6 ayda yüzde 19 arttı. Geçen sene Rusya’dan Türkiye’ye 5 milyon Rus turist geldi bu yılın ilk yarısında 2.2 milyon Rus turist daha geldi. Bu alanda da işbirliğimizin artmaya devam edeceğine inanıyoruz. Türk meslektaşlarımızla Rus turistlerin güvenli bir şekilde tatil yapmasını sağlamaya devam etmesi için ortak çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Türkiye’deki büyük depremlerin ardından güçlü desteklerimizi verdik. Ayrıca Türkiye’deki orman yangınları için de Türkiye’ye destekler gönderdik” diye konuştu. “Rus tahılı Türkiye üzerinden yoksul ülkelere gönderilebilir”
Ülkesinin tahıl anlaşmasından çekilmesinden sonra Rus tahılının yoksul ülkelere ulaştırılması için sundukları önerileri de anlatan Putin, “Bu kararı almaya mecbur bırakıldık, bizi zorladılar. Çünkü Batı, Rus tahıl ve gübre ürünlerinin ihracatının yapılmasını engellendi. Yani Batı tarım ihracatı yaptırımlarının kaldırılmasını engelliyor. Ukrayna tarafı, insani koridorları Rus sivil ve askeri tesislere saldırı yapmak için kullandı. Söz konusu anlaşmanın sona ermesi küresel gıda pazarını çok fazla etkilemedi. Üretimde değil ama dağıtımda sorunlar var. Bunun Karadeniz Girişimi ile bir ilgisi yok. Bu sürpriz değildi, çünkü Ukrayna’nın dünya gıda ihracatında payı çok azdı. Batı bizi aldattı. Çünkü Karadeniz girişiminin insani hedefleri yoktu. Sevk edilen tahılın yüzde 70’i gelişmiş ülkelere gönderildi. Yoksul ülkelere yalnızca yüzde 3’te ulaştı. Bu çok az. Biz tahıl anlaşmasını canlandırmaya hazırız. Bizim Rus tahıl ürünlerinin ihracatının önündeki yaptırımların kaldırılırsa anlaşmayı canlandırmaya hazırız. Bunu sayın Erdoğan’a söyledim. Küresel gıda pazarındaki durumu stabilize etmek için elimizden geleni yapmaya hazırız. Bu konuda bir önerimiz var. Rusya’dan 1 milyon ton tahılın uygun fiyatla işletilip Türkiye üzerinden un haline getirilip Katar’ın finans desteğiyle yoksul ülkelere sevk edilmesi projesine hazırız. Altı Afrika ülkesiyle çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bu ülkelere tahılın ücretsiz bir şekilde sevk edilmesi için masrafları da karşılamaya hazırız. Görüşmelerimiz neticelendirilmek üzere” dedi. “Suriye konusundaki Türkiye’nin kaygılarını anlıyoruz”
Erdoğan ile Suriye ve Libya gibi bölgesel konuları da görüştüklerini belirten Putin, “Suriye konusunda Astana formatını önemsiyoruz. Biz Suriye konusundaki Türkiye’nin kaygılarını anlıyoruz ve temel ilkelerini paylaşıyoruz. Bu da Türkiye’nin toprak bütünlüğünün korunmasıdır. Dışarıdan empoze edilen çözümler olamaz. Libya’da kapsamlı bir çözümden yanayız. Libya’nın bölünmemesi ve şiddetin sona ermesini istiyoruz” şeklinde konuştu. “Ukrayna anlaşmaları çöpe attı”
Ukrayna krizinin çözümünde Türkiye’nin çabaları sonucu Kiev tarafıyla masaya oturduklarını ancak Ukrayna tarafının varılan bazı anlaşmalardan geri çekildiğini vurgulayan Putin, “Ukrayna’daki krizin çözülmesi için Erdoğan’ın katkıları çok fazlaydı. Erdoğan’ın katılımıyla Ukrayna ve Rusya’nın katılımıyla bir mutabakat imzalandı ancak Ukrayna bu belgeleri çöpe attı. Kimse buna bakmadı. Biz yeni girişimlerle ilgili şeyler duyuyoruz ancak bu yeni girişimler bize aktarılmadı. Biz bu girişimleri reddetmiyoruz. Çin ve Afrika ülkelerinin de ayrı girişimleri var. Biz sayın Erdoğan’a da çabaları için ayrıca müteşekkiriz. Biz Tahıl Anlaşmasına katıldık. Çünkü BM ve Erdoğan’ın girişimleriyle bir dizi taahhütleri kabul ettik. Bu anlaşma sona erdirildiğinde Rusya’ya yapılan vaatlerin hiçbiri yerine getirilmemişti. Bizden anlaşmanın 2 kez uzatılması istendi ve biz de kabul ettik. Bizi aldattılar. Vaatlerin yerine getirilmemesine rağmen biz anlaşmayı uzattık. Bu anlaşmaya karşı değiliz ama önümüzdeki günlerde eğer taleplerimiz yerine getirilirse anlaşmayı uzatmaya dönebiliriz. İnsani koridorların askeri amaçlarla kullanılmaması için anlattık ama kullanıldı. Türk Akım ve Mavi Akım doğalgaz boru hatlarına saldırı teşebbüslerinde bulunuldu. Bu boru hatlarını bizim gemilerimiz koruyor ancak gemilerimiz İHA ve SİHA’lar ile saldırı altında tutuluyor” diye konuştu. Putin ayrıca Rusya’nın tahıl üretimindeki hasılat oranları ile ilgili de bilgiler vererek, “Bu yıl iyi bir tahıl hasılatı toplayacağımızı düşünüyoruz. 130 milyon ton tahıl hasılatımız olacak 60 milyon ton tahıl ihracat planımız var. Türkiye ile bu alandaki işbirliğimizi arttırmaya hazır olduğumuzu sayın Erdoğan’a ilettim. Karadeniz Girişimi Rusya, Türkiye, Katar olarak fakir ülkelere ücretsiz olarak göndermeye hazırız. Biz 6 Afrika ülkesine ücretsiz olarak tahıl sevkiyatı gerçekleştirmeye hazırız” ifadelerini kullandı.