Rusya'da başlayan Wagner isyanı her geçen dakika daha da büyüyor. İki taraftan da yapılan açıklamalar ile tansiyon da yükselmeye devam ediyor. Adını birçok kişinin belki de ilk kez duyduğu Wagner paralı askerler Putin'e karşı darbe girişiminde bulunuyor. Wagner grubunun Wagner kurucusu Prigojin ile Rusya Devlet Başkanı Putin'in yakın zamana kadar samimi olduğu biliniyor.
WAGNER PARALI ASKERİ NE KADAR MAAŞ ALIYOR?
Putin'e karşı silahlı darbe girişimi başlatan Wagner paralı askerlerinin kazancı da merak ediliyor. Rusya'nın karanlık paralı ordusu olarak da bilinen Wagner paralı askerlerinin ayda 100 bin ruble (1700 dolar) 43 bin TL maaş alıyor. Bu da Rusya'daki ortalama aylık kazancın neredeyse iki katına tekabül ediyor.
WAGNER'İN CESARET İKRAMİYESİ
Ayrıca bu paralı ölüm askerleri savaşta üstün başarı gösterirlerse "Cesaret İkramiyesi" almaya hak kazanıyorlar.
ÖLEN WAGNER ASKERİNİN AİLESİNE TAZMİNAT
Wagner askerinin ölmesi halinde ailelerine 80 bin dolar (2 milyon lira) tazminat ödeniyor. Ayrıca cezaevinden çıkıp paralı asker olan mahkumlar altı aylık sözleşme sonunda sağ kalırlarsa geri kalan hapis cezası süreleri affediliyor.
DÜNYA WAGNER'İ ORADA TANIDI
Kurulduğu 2014'te Afrika ve Orta Doğu'da faaliyet gösteren gizli bir örgüt olan ve yaklaşık 5 bin savaşçıya sahip olduğu düşünülen Wagner, o zamandan bu yana önemli ölçüde büyüdü.
Ukrayna-Rusya ihtilafına ilk olarak 2014'te Rusya'nın Kırım Yarımadası'nı yasa dışı ilhak etmesiyle dahil olan Wagner, dünya çapında adını bu adımıyla duyurdu.
Rusya-Ukrayna Savaşı'nın başlamasının üzerinden bir aydan biraz daha uzun süre geçmesinin ardından Wagner'in paralı askerleri, 28 Mart 2022'de Ukrayna'da konuşlandırıldı.
ABD Ulusal Güvenlik Konseyi'ne göre Ukrayna'daki askerlerinin yaklaşık yüzde 80'i hapishanelerden çekilirken Wagner Grubu'nun, Rusya'nın Ukrayna'nın doğusundaki Bahmut kentini ele geçirmesinde etkili olduğu ifade edildi.
Öte yandan, Rus yasalarına göre bu tür özel askeri şirketler (PMC) yasa dışı iken grup, teknik olarak PMC faaliyetlerine katılarak Rus yasalarını ihlal ediyor.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby de Wagner'in Ukrayna'da kullanılmak üzere Kuzey Kore'den silah satın aldığını belirtmişti.
AFRİKA'DAN ORTADOĞU'YA UZANIYOR
Wagner grubunun Mali, Madagaskar, Mozambik, Sudan, Burkina Faso, Libya ve Orta Afrika Cumhuriyeti’nde de faaliyet gösterdiği kaydediliyor.
ABD Askeri Akademisi West Point'teki Terörle Mücadele Merkezinden yayımlanan raporlara göre, Wagner grubu, Ukrayna'nın dışında bölgesel çatışmalara katıldı ve Rusya'nın nüfuzunu yaydığı birçok Afrika ve Orta Doğu ülkesinde de faaliyet yürüttü.
Öte yandan Wagner grubu, Suriye iç savaşında Esed yönetimini desteklemek için 2015'te asker gönderdi.
LİBYA
Libya'da, ülkenin doğusundaki silahlı güçlerin lideri Halife Hafter kuvvetlerini destekleyen Wagner grubuna bağlı paralı askerler de bulunuyor.
Orta Afrika Cumhuriyeti'nde ise elmas madenlerinin korunması için davet edilen Wagner grubunun, Sudan'daki altın madenlerinin de güvenliğini sağladığı düşünülüyor. Mali hükümeti ise Wagner grubunu ülkedeki silahlı gruplara karşı kullanıyor.
Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezinden Wagner Grubu uzmanı Catrina Doxsee, Wagner grubunun, ABD yaptırımları gibi mali cezalara karşı savunmasız ülkelerin doğal kaynaklarıyla finansmanını sağladığını öne sürdü. MWagner'in altın madenciliği ve kaçakçılığı da yaptığını kaydeden Doxsee, bu yöntemlerle Batı yaptırımlarının etkisini azaltmaya çalıştığını söyledi.
Savaş suçları ve insan hakları ihlalleri iddialarıyla da gündemde
Diğer yandan, birçok ülkede faaliyet yürüten Wagner paralı askerlerinin, savaş suçları ve insan hakları ihlalleri yaptığı iddiaları da gündemde yer alıyor.
Ocak ayında paralı asker birliğinden firar ettikten sonra Norveç'e sığınma talebinde bulunan eski bir komutan, Ukrayna'da savaş suçlarına tanık olduğunu iddia etti.
Ukraynalı savcılar, üç Wagner Grubu paralı askerinin Nisan 2022'de Rus birliklerinin yanı sıra Kiev yakınlarında sivilleri öldürüp işkence yaptıkları iddiasında bulundu.
Bunun yanı sıra, Alman istihbaratı, Wagner paralı askerlerinin Mart 2022'de Buça'da sivilleri de katletmiş olabileceğini açıkladı.
TECAVÜZ VE SOYGUN!
BM ve Fransız hükümeti, Wagner paralı askerlerini, Orta Afrika Cumhuriyeti'nde sivillere tecavüz ve soygun yapmakla suçladı.
NE OLMUŞTU?
Wagner'in kurucusu Prigojin, Rus ordusunu Wagner'e saldırı düzenlemekle suçlayıp karşılık vermekle tehdit etmişti. Bu durum üzerine Federal Güvenlik Servisi (FSB) "silahlı isyan" suçlamasıyla ceza davası açmıştı. Rusya Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada ise Wagner'in kamplarına saldırı düzenlediği yönündeki iddialar yalanlanmıştı.