Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu, "efsane cuma" adı altında indirim kampanyanlarının başladığını belirterek, bu hafta tüketicileri dolandırılma ve aldatılmaya karşı dikkatli olmaları konusunda uyardı.
Ağaoğlu, kasımın son haftasının cuma gününün alışveriş çılgınlığının körüklenmesi için ""efsane cuma" olarak adlandırıldığını belirterek, bu cumayı içine alan son haftada indirim kampanyalarının duyurulmaya başlandığını söyledi.
"Yüzde 50+25 indirim yüzde 75 anlamına gelmiyor"
Öncelikle bu dönemde yanıltıcı, aldatıcı indirimler yapıldığını dile getiren Ağaoğlu, şöyle konuştu:
"Birçok mağazada indirimler görüyoruz. Yüzde 50+25 ya da yüzde 40+40 indirim yazılıyor. Birçok tüketici bunu yüzde yüzde 75 ya da üzde 80 indirim sanıyor. Ancak bu anlama gelmiyor. 100 liralık ürün düşünün. Öne yüzde 50 indiriyor 50 liraya ve 50 lira üzerinden yüzde 25 yapıyor, 12,5 lira düşüyor. Toplamda 62,5 lira düşmüş oluyor ki toplam indirim yüzde 75 değil yüzde 62,5 oluyor. Diğerinde de yüzde 40+40 indirimde de toplam indirim yüzde 80 değil yüzde 64’e denk geliyor. Zaten indirim yaptıkları fiyatlar da ne kadar gerçekçi üzerinde düşünülmesi lazım. Bu yöntem yanıltıcı bir ilan anlamına gelebilir. Dikkatli olmalılar. Ayrıca bu konuyu da Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulunun dikkatine sunabiliriz. Yani bunun aldatıcı ve yanıltıcı bir ilan olup olmadığını Reklam Kurulunun değerlendirmesinde yarar vardır."
"İndirimli sahte ürün almayın"
Ağaoğlu, bu tür alışveriş çılgınlığının körüklendiği indirim kampanyalarında çoğu zaman taklit ya da tağşiş edilmiş gıda ürünleri, tekstil ürünleri, kozmetik ve benzeri değerli ürünleri ucuza aldığını sanan tüketicilerin "indirimli aldım" derken aslında bir nevi dolandırıldıklarını vurguladı.
Tüketicileri yanıltıcı indirim kampanyalarının cezasının 55 bin liradan başlayıp 550 bin liraya kadar çıkabildiğine dikkati çeken Ağaoğlu, şöyle devam etti:
"Tüketiciler bu tür sahte indirimlerin yanı sıra taklit ürünlerle de karşılaşabilirler. O nedenle dikkatli olmalı önlerine gelen linkleri tıklayarak alışveriş yapmaktan uzak durmalılar. Özellikle de finansal bilgilerinin girerken dikkat etmelerinde yarar görülmektedir. İnternetten alışveriş yapacaklarsa sanal kart tek kullanımlık sanal kullanmalarını tavsiye ediyoruz. İnternetten dijital ortamda alışveriş yapacak olanlar mutlaka açık adresi, ticaret ünvanı, sabit telefon ve varsa yani elektronik bilgi sistemi kayıt numarası olan firmalardan alışveriş yapsınlar. Ben Instagram üzerinden satışa sunulan ürünlerin satanların büyük bölümünü Tüketici Kanunu’na ya uymadığını ya bilmediklerini düşünüyorum. Tüketicilerin en çok mağduriyetleri de burada söz konusu olabiliyor. Ticaret ünvanı yok firmanın. Burası ’ucuzluk pazarı’ diyor. Ne demek? Böyle bir ticaret ünvanı mı olur? Şikayet de edemiyorsun hakem heyetine, çünkü bulunamıyorlar."
"Elektronik postalara ve cep telefonlarına gelen mesajlara dikkat!"
Aydın Ağaoğlu, "efsane kasım indirimleri"nin tüketiciler için özellikle dijital ortamda önemli fırsatlar ve avantajlar sunmasına rağmen çok ciddi de riskler barındırdığını belirterek, "Çünkü bu indirimlerden alışveriş yapmak isteyen tüketicilerin yoğunluğu, dolandırıcı, sahtekar ve düzenbazların iştahını kabartmış durumda." dedi.
Şu anda yüzbinlerce tüketicinin cep telefonuna SMS olarak veya e-posta adreslerine gönderilen mesajlarla "kargonuz adres yetersizliğinden iade edilecektir. Bizimle temas kurunuz veya gönderdiğimiz linke giriniz orada bilgilerinizi doldurunuz" şeklinde yöneltmeler olduğunu anlatan Ağaoğlu, şunları söyledi:
"Tüketiciler buna aldanıp linki tıkladığında bir virüs cihazlarına girmek suretiyle tüm kişisel verilerini ele geçirebiliyor. Ve tüketicinin finansal hesaplarını boşaltabiliyor. Hatta tüketiciyi borçlandırabiliyorlar. Bunun yanı sıra gümrükte bekleyen gönderiniz var. Bununla ilgili gümrük vergisi ödenmesi lazım. Benzeri dolandırıcılıklara karşı tüketiciler çok dikkatli olmalılar. Çünkü sahtekarlar, tüketicilerin bir kısım özel bilgilerini, kişisel verilerini nasıl olduğu bilinmeyen bir şekilde ele geçirmişler. Siparişlerin olduğunu biliyorlar. Cep numaralarına e-posta adreslerine ulaşma imkanına sahipler. Ve bu bilgiyle tüketicileri tuzağa düşürebiliyorlar. Bu noktada kargo şirketlerinin satış portallarının kamu kurumlarının, web sitelerini birebir taklit ederek tüketicinin güvenini sağlayıp ciddi anlamda dolandırılmasına yol açabiliyorlar. Bu yüzden her linki tıklamamak nerden geldiğini uzantısını iyice araştırmak gerekiyor."