Erzurum kültürünün önemli sembollerinden birisi olan “Bar” şiirini yazan Sadi Akatay’ın yaşamı Prof. Dr. H. Ömer Özden tarafından kitaplaştırıldı.
Akademisyen, Felsefe Tarihi Profesörü, Araştırmacı-Yazar ve Erzurum Tarih Derneği Başkanı Prof. Dr. H. Ömer Özden, Erzurum’da dilden dile ve nesilden nesile okunan “Bar” şiirini kaleme alan Sadi Akatay’ın hayatını konu alan bir kitap yazdı.
Sadi Akatay’ın 26 Nisan 1944 yılında vefat ettiğini ve Erzurum’un unutulmaya yüz tutmuş önemli şahsiyetlerinden birisi olduğunu hatırlatan Özden” 2012 yılında Kadıköy Erzurumlular Vakfı’nın o zamanki sekreteri olan Alparslan Kotan tarafından Sadi Akatay’ı tanıtmak üzere bir konferans teklifi aldım ve ölüm yıldönümü olan 26 Nisan 2012’de bu Vakıf’ta Sadi Akatay’ın hayatı ve “Bar” şiirini anlatmaya çalıştım. Bu konferansı daha sonra bir metin haline getirerek uzun yıllar beklettim. Nihayet yaklaşık 4 yıl önce bu metni kitaplaştırma kararı aldım ve daha ayrıntılı bir araştırma yapmaya başladım. Üzerinde çalışılmamış bir şahsiyet olması ve hakkında çok fazla bilgi bulunmaması sebebiyle kitaplaştırma çalışması biraz uzun zaman aldı. Nihayetinde 2023 yılının bahar aylarında kitap tamamlandı; sağlık sorunlarım nedeniyle hemen yayınlama aşamasına geçemedim. Sağlığım biraz düzelince kitabı Atatürk Üniversitesi Yayın Koordinatörlüğüne sundum. Yayınevi’nin Yayın Kurulu tarafından yayınlanabilir raporu çıkınca kitap üzerindeki son düzeltmeler de yapıldı, nihayet basım aşamasına geçildi.” diye konuştu.
“Sadi Akatay’ı gençler tanımalı”
Özden, kitabı yazma amacının belli bir yaşın üzerindekiler tarafından tanınan ve genç nesillerce bilinmeyen Sadi Akatay’ı tanıtmak olduğunu ifade ederek, “Sadi Akatay’ın en tanınmış şiiri olan Bar, günümüzde maalesef düğün salonlarında gösteri aracı haline gelen barların oynanmasından önce birkaç mısrası okunan harcı alem bir şiir gibi görülmeye başlamıştı. Bu da benim içimi acıtıyordu. Çünkü Bar şiiri rastgele bir şiir değil daha ilk mısrasında da ifadesini bulan "Yüzyılların ardından kopup gelen bir vakar"ın timsaliydi. Bu anlamda şiirin felsefi bir boyutu bulunmaktaydı. Kitapta Sadi Akatay’ın Bar şiirinin felsefi analizini yapmanın yanı sıra Erzurum tarihinin önemli dönüm noktalarına da şiir üzerinden işaret etmeye çalıştım. Diğer taraftan Sadi Akatay’ın yayınlanmamış birkaç şiirini de Naci Elmalı’nın özel arşivinden ve kendisinden istifadeyle tespit ederek kitapta yayınlamış oldum. Kitapta ayrıca ekler bölümünde Sadi Akatay hakkında yazılan bazı yazılara yer verdiğim gibi bar ve Dadaşlık konusunda özel yazıları bulunan bazı şahsiyetlerin yazılarını da değerlendirdim.” dedi.
“Dadaşlığı ve Bar’ı herkes bilmeli”
Sadi Akatay ve ailesi ile ilgili ulaşabildiği fotoğrafları da kitaba eklediğini belirten Prof.Dr. H. Ömer Özden, sözlerine şöyle devam etti, “Kitabın, Bar ve Dadaşlığın yeniden anlaşılması bakımından önem taşıdığını düşünüyorum. Bu bakımdan kitabın başta Erzurumlu hemşehrilerimiz ve özellikle gençlerimiz, sonra da Erzurum’u, Dadaşlığı ve Bar’ı tanımayan bütün vatandaşlarımız tarafından okunmasını arzu ediyorum. Özellikle Erzurum dışında yaşayan Erzurumlular tarafından kitabın tanınması ve okunması benim için oldukça önemli. Böylece gerek Erzurum içinde bulunan ve gerekse Erzurum dışında bulunan bütün Dadaşların, taşıdıkları Dadaşlık vasfının ne anlama geldiğini öğrenmelerini ve Erzurum’u bu vasıflar ile donanarak temsil etmelerini ummaktayım. Kitabın hazırlanması esnasında arşivinden istifade ettiğim Naci Elmalı’ya, editörlüğünü üstlenen ve tamamlayıcı bilgileri ile katkıda bulunan TRT Erzurum Radyosu yapımcısı İsmail Bingöl’e, son okumasını yaparak imla düzeltmelerinde bulunan Dr. Ahmet Karakuş’a, Sadi Akatay’ın aile ve öğretmen arkadaşlarıyla çektirdiği fotoğrafları temin etmemde katkılarını esirgemeyen Zekiye Çomaklı’ya, Ankara Cebeci Mezarlığı’nda bulunan kabrinin fotoğrafını gönderen TRT Sanatçısı Yavuz Değirmenci’ye ve nihayet kitabın yayınlanmasında katkılarını esirgemeyen Atatürk Üniversitesi Yayın Koordinatörü Prof. Dr. Bünyamin Aydemir’e şükranlarımı ifade ediyorum. Kitap bugünden itibaren internet kitap sitelerinde, önümüzdeki hafta pazartesi gününden itibaren de Erzurum’daki kitapçılarda satışa arz edilecek”