150 yıldır dokunan, işlenen, yörenin ekonomisini sağlayan, yerel halkın en önemli kültürü olan dokuma ürünü ve İstanbul’un ilk coğrafi işaretli ürünü Şile Bezi, gelişmeye ve ilerlemeye devam ediyor.
33 yıldır Şile Belediyesi tarafından düzenlenen festivallerle ismini gerek Türkiye’de gerekse dünyada tanıtan Şile Bezi, Şile Belediye Başkanı İlhan Ocaklı’nın girişimleriyle Şile İmrendere Mahallesi Kızıldağ Sokağı 7 ada, 988 parsel üzerinde bulunan ve bin 450 metrekare alan üzerinde projelendirilen Şile Bezi Üretim Tesisi ile daha fazla üretim yaparak, adını duyurmaya devam edecek. Üretim tesisinin toplam inşaat alanı bin 160 metrekare olup, mimari proje içerisinde teknik ofis, rezerve atölye, 390 metrekare asma kat alanları yer alacak. Ayrıca proje çerçevesinde 58 metrekare satış alanı, 99 metrekare dikiş / nakış alanı, 97 metrekare çözgü alanı, 33 metrekare ofis, 18 metrekare toplantı odası, 39 metrekare yemekhane, 196 metrekare atölye ve sergi alanı bulunuyor.
Tamamlandığında Şile’nin kültürel birikiminde ve ekonomisinde oldukça önemli bir yer tutan Şile Bezi’nin üretim kapasitesini daha üst seviyeye taşıyacak olan projeyle özellikle kadın istihdamı desteklenerek, ilçe ekonomisine önemli ölçekte katkı sağlayacak.
Proje ile ilgili bilgi veren Şile Belediye Başkanı İlhan Ocaklı, “Her geçen gün bünyemize kattığımız projelerle yolumuza hızla devam ediyoruz. Son olarak yeni üretim tesisimizi hayata geçiriyoruz. Yeni üretim ve çalışmalarımıza ev sahipliği yapacak tesisimiz için çok heyecanlıyız. Şile Bezi ilçemizin kültürel mirası. Bu mirasa sahip çıkmak bizim çok önem verdiğimiz bir konu. Şile Bezi’ne ait dokuma kültürünün ve el sanatlarının canlandırılmasına yönelik çalışmaların merkezi haline gelen Şile Bezi El Sanatları Merkezimizi büyüterek, ulusal ve uluslararası platformlarda tanıtımı için de önemli çalışmalarda bulunduk. Ardından Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülen 2020 Yılı Sosyal Gelişmeyi Destekleme Programı (SOGEP) çerçevesinde İstanbul Kalkınma Ajansı koordinasyonunda belediyemiz tarafından geliştirilen ’Şile Bezi Kırsal Kadın Kooperatifi’ projesini tamamladık. Projemiz çerçevesinde Kooperatifimizi kurduk ve 4 dokuma atölyesini Şile’mize kazandırdık. Kurduğumuz atölyelerde 475 kadınımıza eğitim verdik, üretime kazandırdık. Eğitime ve üretime katılan 240 kadınımız böylece sürdürülebilir gelir elde etmeye başladı. Şile Bezi’nin üretim kapasitesinin artırılması ve bir dünya markasının daha çok insana ulaşması için, İstanbul Kalkınma Ajansı koordinasyonunda belediyemiz tarafından gerçekleştirilen girişimlerle, coğrafi işaretimize uygun, Şile Bezi üretim sahamızı arttırmak ve yerinde üretimi desteklemek kaçınılmazdı. 150 yılı aşkındır süregelen kültürel mirasımızı gençlerimize, kadınlarımıza katkı sağlayacak bir projeyle taçlandıracak olmanın mutluluğunu yaşıyoruz. Şile Bezi Üretim Tesisi projemizin bir an önce başlaması ve hizmeti girmesi yönündeki çalışmalarımızın hızlandırılması yönünde emeği geçen herkese teşekkür ediyorum” dedi. Şile Bezi Nedir?
Şile Bezi, 150 seneyi aşkındır dokunan, işlenen ve ev tekstilinden giyime kadar hala kullanılan, tarihle karışıp tekrar modernize olup günümüze kadar gelen nadide bir tekstil ürünüdür.
Şile Bezi, bez ayağı tekniğiyle dokunan bürümcüklü bir dokuma türüdür. Bürümcük dokumanın yüzeyinde, kıvrım kıyım ince yollar gibi kendine özgü doğal bir deseni vardır. İpliklerin büküm oranına göre boyut kazanan ve eni daralan dokumanın buruşuk yapısı nedeniyle, dokuma ile vücut arasında hava kalır; kumaş vücuda yapışmadığı için ısı yalıtımı sağlanır. Birinci sınıf, yüzde 100 ham pamuk iplerinin odun ateşinde, bakır kazanda, su ve un çorbasında kaynatılması ile başlayan üretimin dokuma çözgüsünü hazırlanması, bezin dokunması gibi aşamalarında, Şile insanının eli ve emeği binlerce tel ipliğe değmektedir.
Geleneksel yöntemlerle gerçek kenarlı olarak dokunan Şile Bezleri Karadeniz’in az tuzlu sularında yıkanıp Şile sahillerinin ince taneli kumları üzerine serilerek kurutulur. Bu sebeple gerçek Şile Bezi, Şile insanının emeğiyle olgunlaşarak, Şile’nin denizi ve kumuyla yöreye özgü kimliğine kavuşur. Şile kadınları ise, bezlerin üzerine işledikleri nakışlar ve oyalarla beze hüznü, mutluluğu, sevinçleri, özetle hayatı nakşeder.