Kahramanmaraş’ta 6 Şubat’ta ilki gece saat 4:17’de 7.7 şiddetinde, ikincisi saat 13.24’te 7.6 şiddetindeki deprem güney bölgesinde korkunç tahribata neden oldu. İkili depremde Kahramamaraş, Gaziantep, Osmaniye, Malatya, Adıyaman, Adana, Diyarbakır, Kilis ve Şanlıurfa’da binlerce bina yıkıldı. Can kaybı 10 bini, yaralı sayısı 60 bini aştı. Deprem bölgesinde yaşayan 15 buçuk milyon vatandaş afetten etkilendi. Bu durumu fırsata çevirmek için yerli ve yabancı medya kuruluşları AK Parti iktidarı aleyhine kara propaganda yürütmeye başladı.
Başta CHP olmak üzere muhalif siyasetçiler ise depremzedeleri kışkırtmak için türlü yalan ve çarpıtmaya başvurdu. “Rutin bir deprem olayında devletin aciz durumda olduğu” tezviratını yayarak algı operasyonu yapan fırsatçılar, depremin ciddiyetini gözlerden kaçırıyor. Bu yöndeki bilim adamlarının açıklamalarını adeta perdeleyen fırsatçılar, devletin seferber olduğu hakikatini yok saydıkları gibi, depremin asrın en büyük sarsıntısını oluşturduğuna ilişkin analizleri görmezden geliyor.
ABD, Japonya, İtalya, Yunanistan, Suudi Arabistan’dan dünyaca ünlü 12 uzmanın Anadolu Ajansı ve çeşitli yayın kuruluşlarına yönelik beyanatları, Türkiye’nin tarihte eşine ender rastlanan bir afetle karşı karşıya olduğuna işaret ediyor.
Siyasetin değil bilimin konuştuğu açıklamalar şöyle:
TOBIN: ASRIN EN BÜYÜK DEPREMİ
Washington Üniversitesi Yer Bilimleri Bölümü Profesörü Harold Tobin:
“Bunlar, sadece Türkiye'de son yıllarda yaşadığınız en büyük deprem değil, dünyada da son yüzyılda ya da daha uzun süredir meskun bölgelerde yaşanan en büyük deprem.
24 saatten kısa bir süre içinde bu kadar büyük iki deprem gerçekten benzersiz değil ancak neredeyse eşi benzeri görülmemiş bir olay. Çok çok uzun zamandır ki tahminim sismolojik aletlerin icadından bu yana böyle bir olay görmedik.”
TODA: DÜNYANIN EN BÜYÜK KARA DEPREMLERİNDEN BİRİ
Japonya Tohoku Üniversitesindeki Uluslararası Afet Bilimi Araştırma Enstitüsü Profesörü Shinji Toda:
“Beklenmedik büyük bir depremdi. Bu deprem, dünyanın en büyük kara depremlerinden biri. Depremin büyüklüğüne ek olarak, merkez üssünün yüzeye yakınlığı büyük hasara neden oldu. Depremin enerji miktarı 1995 Büyük Hanshin-Awaji Depremi ve 2016 Kumamoto Depremi’nin on katından fazla.”
BARBOT: BÖYLESİ DAHA ÖNCE GÖRÜLMEDİ
Güney California Üniversitesinde deprem fiziği üzerine araştırmalar yapan Doçent Dr. Sylvain Barbot
“Sadece birkaç saat aralıklarla iki büyük deprem oldu ve bunlar birbirine yakın olan ancak aynı olmayan iki farklı fay hattında bir araya geldi. Bu kadar büyük bir depremde bu durumun daha önce görülmüş bir şey olduğunu düşünmüyorum.”
SHELLY: NADİR RASTLANAN DURUM
ABD Jeolojik Araştırma Merkezi (USGS) Araştırmacısı David Shelly:
“Türkiye depremlere çok yatkın. 3 ana tektonik levhanın üzerinde. Birçok aktif fay hattı var. olan depremler çok çok büyük ve bu göreceli olarak nadir rastlanan bir durum.”
BOHON: ÇOK BÜYÜK
Deprem Jeoloğu Dr. Wendy Bohon:
“Bu çok büyük bir deprem. Bu bölge doğrultu atımlı fay adı verilen bir fayın üzerindedir. Dünyanın iki parçası birbirinin yanından kayıyor. Bu, bu tür bir fay için büyük bir depremdir.”
BİN KAT DAHA BÜYÜK
Yunanistan Atina Jeodinamik Enstitüsü Başkan Akis Çelendis:
“Kahramanmaraş depremi 1999 Atina depreminin 1000 katı güçteydi”
DOGLIONI: YARIMADAYI KAYDIRAN DEPREM
İtalya Ulusal Jeofizik ve Volkanoloji Enstitüsü (INGV) Başkanı Carlo Doglioni:
“Depremlerin Anadolu yarımadasını 3 metre batı yönünde kaydırdı.”
HICKS: EN KÖTÜSÜ
University College London'da Deprembilim Uzmanı Dr. Stephen Hicks:
“Bu en kötü durum senaryosu... Bu, özellikle kötü bir deprem çünkü sığ derinlikte meydana geldi, yani yüzeyin yaklaşık 10 kilometre altında. Bu, sarsıntının çok güçlü olduğu anlamına gelir.”
BATIST: BUNDAN DAHA GÜÇLÜSÜ 3,5 ASIR ÖNCEYDİ
Avrupa Yerbilimleri Birliği (EGU) Stratigrafi, Sedimentoloji ve Paleontoloji Bölümü Başkanı ve Gent Üniversitesi Jeoloji Profesörü Marc De Batist:
“İki depremin neden olduğu büyük hasar, öncelikle bunların çok, çok, çok güçlü depremler olmasından kaynaklanmaktadır. 7,7 büyüklüğündeki ilk deprem, 1939 Erzincan Depremi ile beraber Türkiye tarihindeki en güçlü 1-2 depremden biri. Bunlardan daha güçlü tek deprem 1668 Kuzey Anadolu Depremi.”
JONES: GENELDE DERİNDE OLURDU
Sismolog Dr. Lucy Jones:
“7,8 büyüklüğünde deprem tipik olarak dünyada yılda bir iki defa görülür ancak bunlar genellikle derin tabakalarda veya insanları çok etkilemeyen uzak noktalarda meydana gelir.”
ALEXANDER: TÜRÜNE GÖRE OLDUKÇA BÜYÜK
Georgia Üniversitesi Skidaway Oşinografi Enstitüsü Direktörü Profesör Clark Alexander:
“Fayın türü ve olduğu deprem sistemi için oldukça büyük bir depremdi.”
MAI: SIRADIŞI
Kral Abdullah Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Yer Bilimi ve Mühendisliği Profesörü Paul Martin Mai:
“İlk depremden saatler sonra aynı bölgede tekrar büyük bir deprem yaşanmasının bilimsel olarak çok sıra dışı bir durum. Bu depremler ‘ikili’ olarak adlandırılıyor.”