Seçim takvimi yaklaşırken 6'lı masa ortakları kendi yaptırdıkları abartı anket sonuçlarıyla seçmenin karşısına çıkıyor ve şimdiden zafer naraları atarak 2023 seçimlerinde galip geleceklerini ilan ediyorlar. Ancak son gelen sonuçlar durumun uzaktan yakından bu şekilde olmadığını ortaya çıkarıyor.
Muhalefet cephesi erken zafer sarhoşluğunun sonuçlarını ağır ödeyeceğe benziyor.
Son yıllardaki bütün seçimlerde isabetli anketler yayınlayan ve gündemdeki gelişmeleri yakından takip eden Optimar Danışmanlık, Tanıtım, Araştırma ve Organizasyon Şirketi Genel Müdürü Hilmi Daşdemir ile yaklaşan seçim öncesi anketlerdeki son durumu ve siyasetteki muhtemel gelişmelerle ilgili dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
Yeni Akit Gazetesi'nin Hilmi Daşdemir ile yaptığı o röportaj şu şekilde;
'BU DURUMUN İZAHI ÇOK MÜMKÜN DEĞİL'
Seçim öncesi seçmen eğilimini değiştirmeye yönelik farklı gelişmeler yaşanacağa benziyor. Son günlerde bazı marketler ilginç açıklamalar yaptı. Bu açıklamaları nasıl değerlendiriyorsunuz. Devlet ne yapmalı?
Türkiye iki yılı aşkın bir süredir yüksek enflasyonla mücadele ediyor. Yüksek enflasyon için de en büyük sebep olarak bazı üreticiler ve özellikle de zincir marketler gösteriliyor. Yüksek enflasyonun en büyük sebebi de bu marketlerin fırsatçılık yapıp fiyatların yükseltmesi en büyük sebep. Düz bir mantıkla bakacak olursak; fiyat artışları öncelikli olarak döviz kuru ve akaryakıt fiyatlarındaki artışla ilişkilendiriliyor. Ancak, döviz yüzde yüz artıyor, akaryakıt fiyatları üç kat artıyor ama temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat artışı ise on kata varan artışlar gösteriyor.
Bu durumun izahı çok mümkün değil. Nitekim Cumhurbaşkanı Erdoğan verilen cezaların yeterli olmadığını başka cezaların da gündeme alınacağına dair açıklama yaptı.
'FAHİŞ ARTIŞLARIN ÜZERİNE GİDİLMESİ GEREK'
Hükümet tarafından hangi adımların atılması gerekir?
Piyasayı regüle etmek anlamında hükümet tarafından atılması gereken adımların olduğu muhakkak. Başta Hal Yasası olmak üzere, fiyatlar üzerindeki fahiş artışların üzerine gidilmesi gerektiği muhakkaktır. Hiç kimse bu durumu 'serbest piyasa' olarak açıklayamaz. Zira bu yapıların yaptıkları anlaşmalarla fiyatlara nasıl müdahale ettikleri biraz araştırıldığı takdirde görülecektir. Burada işin büyüğü de Ticaret Bakanı Mehmet Muş'a düşüyor.
Bu durum seçmenin oy verme davranışını etkiler mi? Cumhurbaşkanımız olaya müdahale eder mi?
Sayın Cumhurbaşkanı dünya siyasetindeki gündem belirleyici liderliği ortada. Bu tür konularla meşgul edilmemeli. Önümüzdeki süreçte ilgili kurumlar gerekli tedbirler almalıdır. Bu sürecin oy verme davranışına etkisi ise muhakkaktır.
"KILIÇDAROĞLU 'BEN ADAYIM' DİYE AÇIKLAMA YAPARSA ADAY O OLUR"
Seçimler yaklaştıkça siyaset gündemi canlanıyor. Altılı Masanın aday belirleme konusundaki tutarsız açıklamaları masada bir krizin habercisi olarak değerlendirilebilir mi?
Değerlendirilebilir elbette. Ancak, diğer taraftan Altılı Masa birbirine muhtaç. Masadan kalkan hükmen mağlup ilan edilecek bir ortam muhalefet blokunda oluşmuş durumdadır. Akşener ve ekibi CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu’nun adaylığına ilişkin itiraz etseler de Kılıçdaroğlu “Ben adayım” diye net bir şekilde açıklama yaparsa aday olur. Aday olduktan sonraki süreçte ise seçim ikinci tura kalırsa ikinci tura kalacak isim Kılıçdaroğlu olur.
Kılıçdaroğlu neden adayım derse kesin aday olur?
Çünkü o masanın en büyük partisinin genel başkanı Kılıçdaroğlu’dur. Bu sebeple böyle bir fotoğraf ortaya çıkacak.
'İYİ PARTİ PAZARLIKTA ELİNİ GÜÇLENDİRMEYİ AMAÇLIYOR'
İyi Parti Milletvekili Yavuz Ağıralioğlu’nun Kılıçdaroğlu’nu istemediklerini belirten açık ve net söylemleri ne anlama geliyor?
Pazarlıkta ellerini güçlendirme anlamına geliyor öncelikle. Madem CHP Genel Başkanından rahatsızdınız neden onunla ortaklık kurup aynı masaya oturdunuz? Bu durumun izahı kendileri açısından çok mümkün gözükmüyor.
'HDP ORTAKLIĞI GİZLİ DEĞİL ALENİ'
HDP’li Garo Paylan’ın İyi Parti bizden hazzetmiyor biz de onlardan hazzetmiyoruz ama bağrımıza taş basıyoruz açıklaması gizli ittifakı açığa çıkması olarak yorumlanır mı?
Bu ittifak, gizli değil alenidir.
Daha öncesinde Kandil’deki PKK yöneticileri de Pervin Buldan da bu ortaklığı aşikar eden açıklamalar yaptılar. Bu durum ayan beyan ortada iken istedikleri kadar biz ortak değiliz desinler. Hiç önemli değil. Millet her şeyi görüyor.
İMAMOĞLU ADAYLIK İÇİN HENÜZ POTADAN ÇIKMIŞ SAYILMAZ
Ekrem İmamoğlu aday olmak için çok çırpındı ama sonuçta kredisinin azaldığını görüyoruz. Bunun sizce sebepleri nelerdir? İmamoğlu adaylık yarışından çekilir mi?
İmamoğlu’nun adaylık yarışından çekildiğini söylemek için henüz erken. Çünkü hem İyi partiden hem de CHP içerisinden bazı çevreler hâlâ kendisine destek veriyor. İmamoğlu’nun kredisinin azaldığı da muhakkak. Bunun sebepleri, depremde kayağa gitmesi, selde tatilde olması ya da tatilini bırakıp gelmemesi, kar yağışında İngiliz Büyükelçi ile balık yemeğinde olması ve en son olarak da Nagehan Alçı’nın da katılığı Karadeniz turu sayılabilir. Tüm bunlara rağmen İmamoğlu adaylık için potadan tamamen çıkmış sayılmaz.
'ALTILI MASANIN KAFASI ÇOK KARIŞIK'
Altılı masanın liderleri Cumhurbaşkanı Yardımcısı olacak gibi bir iddia var. Bu karanlık koalisyon günlerinin gelmesi demek değil mi? Masadakilerin kafaları karışık diyebilir miyiz?
Altılı masanın kafası karışık. Birçok konuda olduğu gibi bu konuda da kafası karışık. Oyu binde bir bile olmayan partilerin diğerleriyle eşit hak ve statüye sahip olması bile başlı başına tartışma konusudur. Diğer taraftan, kendileri seçime katılma yeterliliği sağlayamamış olan partilere CHP listesinden ya da İyi parti listesinden kaç kontenjan tanınacak bu duruma CHP’liler ve İYİ Partililer ne diyecek? Bu durum da ayrı bir krize sebep olarak durum olarak karşılarında duruyor. Dolayısıyla daha katetmeleri gereken çok mesafe var.
Altılı Masa etrafındakilerin ülkeyi ileriye taşıyacak potansiyelleri olmadığı ortada. Recep Tayyip Erdoğan’ın güçlü liderliğine ülkenin bu süreçte hangi sebeplerle ihtiyacı var?
Türkiye her zaman hedefte olan bir ülke idi. Ancak, son dönemde tam bağımsızlık yönündeki kazanımları, savunma sanayiindeki atakları devam ettirilmez ise büyük sıkıntı yaşanır. Yüz yıl önce İngiliz Muhipler Cemiyeti etrafındaki yapı hâlâ varlığını sürdürüyor. Ülkemiz bölünerek PKK devleti kurulmaya çalışılıyor. Bunlara karşı da maalesef iktidara talip olan Kılıçdaroğlu’ndan net bir duruş göremiyoruz.
'KILIÇDAROĞLU'NUN HAMLESİ PROBLEMLİ BİR DURUM'
Türkiye dünyaya karşı büyük bir kavga verirken muhalefetin Türkiye’nin elini güçlendirecek açıklamalar yapmaması nasıl yorumlanmalı?
Küresel sistemle diğer bir deyişle emperyalist ülkelerle anlaştıkları ya da uzlaştıkları anlamına gelir.
Kılıçdaroğlu’nun yabancı danışmanlarla çalışmayı tercih etmesi de aynı anlama mı geliyor?
Öncelikle Kılıçdaroğlu’nun bu hamleleri masaya dönük hamleler. Masaya bir şekilde “Ben küresel sistemle daha iyi uzlaşır anlaşır ve çalışırım” mesajıdır. Kılıçdaroğlu, Türkiye’nin meselelerini yabancılarla çözecek bir pozisyona girmesi kendisi açısından da problemli bir durum olarak karşımızda duruyor.
Cumhur ittifakına yeni katılımlar olur mu? İyi partinin oyları anketlerde abartılıyor mu?
Benim duyumlarıma göre katılımlar olacak. İyi Parti için bazen abartılı anket sonuçları açıklanıyor. İyi parti oyları yüzde 10 civarında bunu sabit tutabilmeleri bile onlar için büyük başarıdır. Bir süre önce “AK Parti iktidardan gidiyor” düşüncesi tekrar “Bir dönem daha Reis kazanır” düşüncesine döndü. Bu hava da oldukça etkili oldu.
AK PARTİ VE ERDOĞAN'IN OYLARI SON OY ORANLARI
AK Parti teşkilatları seçime kadar nelere dikkat etmeli?
Bir yıl kadar önce AK Parti teşkilatları üzerinde bir rehavet varken şu an oldukça dinamik bir şekilde çalıştıklarını görüyoruz. Bu konuda Arge ve Eğitim Başkanı Mustafa Şen ve Teşkilat Başkanı Erkan Kandemir’in büyük katkıları var.
AK Parti, Türkiye Yüzyılı Vizyonunu teşkilat ve üyelerine iyi anlatmalı ve onların da bire bir vatandaşlara anlatması sağlanmalıdır. Anlatıldığı zaman bu durum vatandaşlar tarafından kabul görüyor ve anlatılanlara hak veriyorlar. Zira, dünyamızca yaşanan küresel bir salgın, ardından da hemen yanı başımızda Rusya’nın Ukrayna’yı işgal süreci yaşandı ve bu süreç tüm dünyayı olduğu gibi bizi de etkiledi. Bu durum anlatıldığı takdirde kabul görüyor. Ancak, anlatacak kişilerin de konuya vakıf olmaları gerekiyor.
Diğer bir konu ise seçim sürecinde aday belirlerken oldukça dikkat ve özenli davranılmalı kamuoyunun takdirini kazanmış, kamuoyunda karşılığı olan isimler aday olarak listelerde yer almalıdır.
Son yaptığınız araştırmalarda nasıl bir sonuç ortaya çıkıyor? Beş aylık süre nasıl değerlendirilmeli?
Anketlerde AK Parti’nin ve Erdoğan’ın oylarından kararsız seçmen tarafına geçenlerin tekrar AK Parti’ye döndüğünü gözlemliyoruz. AK Parti tekrar % 40 bandına geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın oyu ise tekrar % 50 bandına ulaştı. Ancak, tekrar söylemek gerekir ki seçime beş ay var ve bu süreç çok iyi değerlendirilmeli toplumun beklentileri karşılanmalıdır.
'TÜRKİYE'NİN EN KRİTİK SEÇİMİ 2023 SEÇİMLERİ'
Bugünden baktığımızda 2023 seçimleri nasıl geçeceğe benziyor?
Türkiye'nin en kritik seçimi 2023 seçimleri. Zor geçecek, çok zor geçecek. Biz Optimar Araştırma olarak 2014 ve 2018 Cumhurbaşkanlığı seçimini Türkiye’de en yakın tahmin eden araştırma kuruluşu olduk.
İkisinde de yapmış olduğumuz araştırmalara güvenerek ve dayanarak "Seçim ilk turda biter ve Erdoğan % 51-53 arası oy alır" dedik ve şükür ki yapmış olduğumuz araştırmalar doğru çıktı. Önümüzdeki seçimler için henüz elimizde böyle iddialarda bulunmak için kuvvetli veriler yok.
AK PARTİ VE ERDOĞAN'IN OYLARI ARTIŞ EĞİLİMİNDE
AK Parti oylarında yeniden bir toparlanma görülüyor mu?
Net olarak söyleyebilirim ki AK Parti ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın oylarının bir süredir artış eğiliminde olduğunu görüyoruz. AK Parti seçmeni başta ekonomik sıkıntılar olmak üzere AK Parti ve Erdoğan'dan uzaklaşıp başka partiyi tercih etmemiş kararsız seçmen tarafına geçmişti. Nitekim "AK Parti ve Erdoğan bir şey yapsın tekrar dönelim biz yine partimize gidecek başka parti yok" düşüncesi ve beklentisi içerisindeydiler.
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yapılan Sosyal Konut projesi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in başta EYT olmak üzere çalışma hayatındaki attığı adımlar sürecin tekrar toparlanmasına katkı sağladı.
Elbette bu dış politikada Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Sayın Erdoğan’ın dünya çapında yürüttükleri etkin diplomasiyi Sayın Erdoğan’ın dünya çapındaki liderliğini de göz ardı etmemek gerekir.