İstanbul
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, her geçen gün hızla gelişen ve hayatın her alanında yer alan teknoloji, gelişimini bu yıl da sürdürdü. Geçen yıllarda duyurulan teknolojilerin geliştirilmesinin yanı sıra yeni teknolojik ürünler de kullanıma sunuldu.
Metaverse'de 'sanal gerçeklik' ne kadar gerçek?2021'de teknoloji dünyasında öne çıkan gelişmelerden bazıları şunlar oldu:
Metaverse
Dünyanın öne çıkan sosyal medya platformlarından Facebook'un, şirket ismini "Meta" olarak değiştirmesi ve yeni bir platform projesini açıklamasıyla birlikte, metaverse 2021'de en çok konuşulan teknolojilerin başında yer aldı. İnternet deneyimini bir üst noktaya taşıma amacı taşıyan bu teknoloji, Meta'nın Kurucusu Mark Zuckerberg tarafından "fizikselleştirilmiş internet" olarak tanımlandı. Kullanıcıların, sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik teknolojilerini kullanarak 3 boyutlu şekilde yer alabileceği bu sanal evrenin, iş toplantılarından eğlenceye çeşitli amaçlarla kullanılması hedefleniyor. Yılın son günlerinde arsa satışıyla da gündeme gelen metaverse'de, Sandbox gibi birçok metaverse platformunda milyon dolarlık arsa alımları gerçekleştirildi. 2021'e hızlı bir giriş yapan teknolojinin, gelecek yıllarda daha etkin olması bekleniyor.
NFT
Blokzincir teknolojisini kullanarak dijital ürünlerin sahiplik yapısına yeni bir çözüm sunan NFT'ler, dijital sanat çalışmalarıyla gündeme geldi. Dijital sanatçılar, ürettikleri çalışmalarını çeşitli NFT platformlarında satışa çıkararak, dijital sanat koleksiyonerlerinin beğenisine sunuyor. 2021 yılında gündeme gelen ve yoğun ilgi gören NFT'lerden bazıları fiyatlarıyla öne çıkıyor. 2021'de Beeple takma isimli dijital sanatçının "Everydays: the First 5000 Days" isimli NFT'si müzayede sonucunda 69,3 milyon dolara alıcı buldu.
Sanal ve artırılmış gerçeklik teknolojileri
Önceki yıllarda hayatımıza giren sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik uygulamaları, bu yıl da gelişimini sürdürdü. Salgın döneminde uzaktan çalışma ve uzaktan eğitimin artmasıyla birlikte bu teknolojilere yönelik geliştirmeler de hız kazandı. Bu teknolojiler, metaverse'ün de önemli bir ayağını oluşturuyor. Bu kapsamda, Meta şirketinin bünyesinde yer alan Oculus firması, 2021'de özelliklerini daha da geliştirdiği sanal gerçeklik ekipmanlarını kullanıcılara sunuyor.
Kullanıcı verilerini sanal monitörle koruyan gözlük
Dünyanın öne çıkan teknoloji markalarından Lenovo, 2021'in ilk haftalarında 3 boyutlu görselleme sağlayan akıllı gözlük ThinkReailty A3'ü tanıttı. Uluslararası bir kuruluş tarafından tasarım ödülüne layık görülen gözlük sayesinde kullanıcılar, işlerini sanal bir mönitörde gerçekleştirerek verilerini çevresindekilerden koruyabiliyor.
Tüm parçaları değiştirilebilen dizüstü bilgisayar
Piyasadaki dizüstü bilgisayarların çoğu parçası kullanıcılar tarafından değiştirilemiyor. 2021'in başlarında gündeme gelen ve ABD'li bir firma tarafından geliştirilen Framework Laptop, modüler yapısı sayesinde kullanıcılara anakart dahil olmak üzere tüm parçaları değiştirme ve yükseltme imkanı sağlıyor.
Görme bozukluğu olanlar için yapay zekalı okuyucu
Görme bozukluğu gibi çeşitli sebeplerden dolayı okuma güçlüğü çekenler için geliştirilen OrCam Read, geçen yıllarda tanıtılsa da bu yıl da özellikleriyle öne çıkan teknolojik ürünlerden oldu. Kullanıcılar, OrCam Read'in yapay zekayı kullanan akıllı kamerası ve lazerini herhangi bir yazıya yönelterek, sesli bir şekilde yazıları dinleyebiliyor.
Pizza teslimatı yapan otonom araç
ABD'li teknoloji firması Nuro'nun geliştirdiği R2 isimli otonom araç, dünyanın ünlü pizza şirketlerinden biri tarafından pizza teslimatı için kullanılıyor. ABD'nin pilot bölgelerinde devreye alınan uygulamanın testleri sürüyor.
Katlanan akıllı telefonlar
Akıllı telefon üreticileri modellerini her yıl geliştirse de katlanan telefonlar diğer telefonlardan ayrışarak kullanıcıların ilgisini çekiyor. Çeşitli markaların ürünlerinin bulunduğu bu alanda, Samsung'un Galaxy Z Flip3 modeli geliştirilmiş özellikleriyle 2021'de kullanıcılara sunuldu. Geçen yıllara kıyasla bu yıl satışların arttığı katlanabilir akıllı telefon pazarının, 2023'e kadar 10 kat büyümesi bekleniyor.
Uzaya seyahat rekabeti
2021'de uzaya seyahat konusunda da rekabet yaşandı. İngiliz iş adamı Sir Richard Bronson, şirketi Virgin Galactic'in geliştirdiği uzay aracı ile uzayın başladığı nokta olarak kabul edilen yerden 100 kilometre yüksekliğe seyahat etti. Bronson'un ardından ABD'li e-ticaret devi Amazon'un kurucusu Jeff Bezos da şirketi Blue Origin'in geliştirdiği araçla uzay seyahati gerçekleştirdi. "Uzay turizmi"ne yönelik bu adımların, teknolojinin gelişmesiyle birlikte gelecek yıllarda artması tahmin ediliyor.
James Webb uzay teleskopu
ABD Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), 2021'in son günlerinde dünyanın en büyük ve en gelişmiş uzay teleskopu James Webb'i uzaya fırlattı. James Webb'in, Dünya'dan yaklaşık 1,6 milyon kilometre mesafedeki yörüngeye 1 ay sonra yerleşmesi, 2022'de ilk veri ve görüntüleri toplamaya başlaması bekleniyor. Teleskop, 6,5 metre uzayabilen aynası sayesinde çok fazla ışık toplayabilecek ve bu sayede daha fazla ayrıntı gözlemlenebilecek.
Yüksek kapasiteli çipler
Kovid-19 salgınıyla birlikte otomotiv başta olmak üzere birçok sektörde çip krizi yaşansa da şirketler daha yüksek kapasiteli çipler üretmeye devam ediyor. Yapay zeka ve 5G odaklı çip üretiminin yanı sıra, dünyanın öne çıkan teknoloji devleri üretmiş oldukları yeni çip modellerini 2021'de tanıtmayı sürdürdü. Bu kapsamda Apple, bu yıl M1 Pro ve M1 Max çiplerini tanıttı. Önceki yıllarda Intel'in çiplerine ürünlerinde yer veren şirket, son yıllarda daha fazla performans sağlayan kendi ürettiği çipleri tercih ediyor.
Türksat 5A ve 5B
2021, yerli teknolojilerde de gelişmelerin yaşandığı bir yıl oldu. Otomobilden savunma sanayiine kadar farklı alanlarda birçok yerli teknoloji ürününün geliştirilme süreci devam etti. Uydu teknolojilerinde de gelişmelerin yaşandığı 2021 yılının ilk günlerinde, ABD'nin Florida eyaletinde bulunan Cape Canaveral Üssü'nden Türkiye'nin Türksat 5A uydusu uzaya fırlatıldı. 2021'in son günlerinde ise faydalı yük kapasitesi ve güç değerleriyle Türksat uydu filosunun en güçlüsü olan Türksat 5B, Space X firmasına ait Falcon 9 roketiyle Cape Canaveral Üssü'nden uzaya gönderildi. Türksat 5B uydusunun sağlayacağı yüksek veri kapasitesiyle Türkiye'nin karasal altyapıyla erişilemeyen yerlerine ulaşılabilecek ve internet altyapısı kurulabilecek.