2022 bütçe görüşmeleri hazine ve maliye bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı ile bağlı kuruluşların bütçeleri ile devam ediyor. Milletvekillerine sunum yapan Bakan Muş, Covid 19 salgınının küresel ekonomi ve ticaret üzerinde çok yönlü bir şekilde etkili olmaya devam ettiğini ve dönüşüm sürecini hızlandırdığını söyleyerek, “Tedarik zincirlerinin işleyişinde ortaya çıkan aksamalar nedeniyle küresel ekonomi, ikinci dünya savaşından bu yana en ciddi imtihanlarından birini vermek durumunda kalmıştır. Yeni virüs varyantları kaynaklı belirsizliklerin varlığını koruduğu böyle bir dönemde uluslararası toplumun, iktisadi ve ticari hayatı koruyacak kapsamlı tedbir ve uygulamalara başvurduğunu görüyoruz. Devletimizin aşı tedarikine yönelik girişimleri ve sağlık ordumuzun özverili gayretleriyle aşılanma oranlarında dünyada önde gelen ülkelerden birisi haline gelen Türkiye, küresel ekonomideki toparlanmaya hızla ayak uyduran ülkelerden biri olarak örnek bir duruş sergilemektedir” ifadelerini kullandı.
“Türkiye ekonomisi, 2021 yılında yüksek büyüme oranlarını yakalamayı başarmıştır”
Enflasyonun artan küresel likidite ile ertelenen tüketim harcamalarındaki artış ve tedarik zincirlerindeki ortaya çıkan sıkışmalar sebebiyle artınına dikkat çeken Bakan Muş, “Bu süreçte, yılın 3'üncü çeyreği itibarıyla, lojistik ve enerji maliyetleri ile temel gıda ve endüstriyel emtia fiyatlarındaki şiddetli artışlar, özellikle Avrupa'da enflasyonun son 30 yılın zirvesine ulaşmasına neden olmuştur. Söz konusu fiyat artışları, arz talep dengesizlikleri ve tedarik zincirindeki aksamalar, ne yazık ki ülkelerin üretim ve tüketim süreçlerinde önemli bir risk unsuru oluşturmaya devam ediyor. Bütün bu olumsuzluklara rağmen Türkiye ekonomisi, 2021 yılında yüksek büyüme oranlarını yakalamayı başarmıştır. Türkiye ekonomisi ikinci çeyrekte ortaya koyduğu yüzde 22'lik rekor düzeyde büyümenin ardından yılın 3'üncü çeyreğinde yüzde 7,4 oranında büyümeyi başarmıştır. Net mal ve hizmet ihracatımızın büyümeye katkısı 3'üncü çeyrekte 6,8 puan olmuş; böylece, gerçekleşen yüksek oranlı büyümenin yüzde 92'si net ihracatımızdan kaynaklanmıştır” şeklinde konuştu.
“Yıl sonunda Orta Vadeli Program büyüme hedefimiz olan yüzde 9 seviyesini de aşacağımıza ve inşallah çift haneli rakamlara ulaşacağımıza inanıyoruz”
Türkiye ekonomisinin bir milyon 600 binin üzerinde ilave istihdam sağladığını ifade eden Muş, “Pandeminin etkisiyle yüzde 61,9 düzeyine kadar gerileyen imalat sanayii kapasite kullanım oranı, ihracat artışından aldığı önemli destekle pandemi öncesi düzeyini de aşarak Kasım ayı itibarıyla yüzde 78,1 seviyesinde gerçekleşmiştir. İhracatımızdaki hızlı yükseliş ve ihracatın tetiklediği üretim artışıyla ivme kazanan yeni yatırımlarla, yıl sonunda Orta Vadeli Program büyüme hedefimiz olan yüzde 9 seviyesini de aşacağımıza ve inşallah çift haneli rakamlara ulaşacağımıza inanıyoruz. Ekim ayı Küresel Ekonomik Görünüm raporunda IMF, Türkiye'nin GSYH büyüme tahminini 3,2 puan revize ile yüzde 9'a yükseltmiştir” diye konuştu.
“2021 yılı Ocak-Kasım döneminde ihracatımız, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 33,8 artışla 203,1 milyar dolara yükselmiştir”
2022-2023 dönemi için belirlenen 24 ülke başta olmak üzere hedef pazarlarla ilişkilerimizi geliştirdiklerini söyleyen Bakan Muş, “Aynı zamanda ülkemizi, bölgesinin en önemli lojistik ve tedarik merkezi haline getirmek üzere önemli stratejileri hayata geçiriyoruz. Türkiye'nin İhracatına İlişkin Güncel Veriler 2021 yılında ekonomik büyümemizde imalat sanayi ve ihracatın payının ağırlık kazanması ile küresel ihracattaki payımız artmıştır. Ekonomimizin lokomotifi konumundaki ihracatımız geçtiğimiz yılın Kasım ayına göre yüzde 33,4'lük artışla 21,5 milyar dolar seviyesine ulaşarak bugüne kadarki en yüksek aylık ihracatımız olmuştur. 2021 yılı Ocak-Kasım döneminde ihracatımız, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 33,8 artışla 203,1 milyar dolara yükselmiştir. Bu dönemde ithalatımız yüzde 22,9 artışla 242,3 milyar dolar olmuştur. Dış ticaret açığımız geçtiğimiz yıla göre yüzde 13,6 azalışla 39,2 milyar dolara gerilerken; ihracatın ithalatı karşılama oranı ise 6,8 puan artış göstererek yüzde 83,8'e yükselmiştir” ifadelerini kullandı.
“Cari açık sorununu milletimizin ve ekonomimizin gündeminden kalıcı olarak çıkarmayı hedefliyoruz”
“İhracatın ithalatı karşılama oranı yükseldikçe cari işlemlerde olumlu bir seyir izliyoruz” diyen Bakan Muş şöyle konuştu:
“Dış ticaretimizin olumlu gidişatının sürmesini; böylece cari açık sorununu milletimizin ve ekonomimizin gündeminden kalıcı olarak çıkarmayı hedefliyoruz. İstikametimizden emin bir şekilde ihracatımızı ivmelendirmek üzere özel sektörümüzle omuz omuza hareket ediyor; bu dönemde ülkemizin önüne gelen fırsatları en iyi biçimde değerlendirmeye çabalıyoruz. Bu bağlamda, 2019 yılına göre 2021 yılı Ocak-Temmuz döneminde AB'nin Çin'den ithalatının azaldığı 1087 üründe Türkiye'nin AB'ye ihracatı, yüzde 45 artışla 11,9 milyar dolara ulaşmıştır. Yine aynı dönemde, ABD'nin Çin'den ithalatı azalan bin 146 üründe Türkiye'nin ABD'ye ihracatı 2 kattan fazla artış göstererek 3 milyar dolara ulaşmıştır.”
“Uzak Ülkelere İhracatın Artırılması Stratejisi'ni hayata geçiriyoruz”
Bakan Muş, Türkiye ihracatının üçte ikisinin ortalama iki bin kilometrelik bir mesafeye yapıldığını söyleyerek, “Küresel ekonominin yaklaşık üçte ikisini teşkil eden, ve ülkemize ortalama 8 bin 500 kilometre mesafede yer alan 18 ülkenin; 8,2 trilyon dolar değerindeki ithalatından günümüzde yalnızca yüzde 0,26 pay alabiliyoruz. Bakanlık olarak, bu pazarlara açılmak suretiyle ihracatımızı 82 milyar dolar seviyesine taşıyabileceğine inanıyoruz. Bu doğrultuda, söz konusu pazar potansiyelinden daha iyi yararlanmak üzere “Uzak Ülkelere İhracatın Artırılması Stratejisi”ni hayata geçiriyoruz. Bahse konu strateji çerçevesinde çok yakında, inşallah, hem mal hem de hizmet ihracatı ile ilgili ortaya koyduğumuz hedeflerimizi içeren ‘Ülke Bazlı Eylem Planları'mızı kamuoyu ile paylaşacağız” ifadelerini kullandı.
Bakan Muş, Türk Eximbank, fiziki ve dijital altyapı yatırımları ile uluslararası ve bölgesel bankacılık ve finans kuruluşlarıyla yaptığı anlaşmalar yoluyla 2021 yılında ihracatçıların finansmana erişimini artırdığını ve kolaylaştırdığını söyleyerek, “İhracatçılarımız için en önemli finansman desteklerini sunmaya devam eden Banka, bu yıl desteklerini dolar bazında yüzde 12 oranında artırarak 42,1 milyar dolara çıkarmıştır. Bankanın toplam müşteri sayısı, 2021 Kasım sonu itibarıyla 13 bin 886'ya ulaşmış olup bu firmaların yüzde 77'si KOBİ'dir. Diğer taraftan, Bankanın ticari ve politik risklere karşı sağladığı sigorta poliçesinin kapsamına ‘döviz kazandırıcı hizmetler' karşılığında oluşan vadeli alacaklar da alınmış olup; sigortalanan sevkiyatların zarar tazmin oranı yüzde 90'dır” diye konuştu.
“MERSİS'te kullanıcı sayısı 1,5 milyona, veri paylaşımı yapılan kurum sayısı 45'e ulaştı”
İşletmelerin ticaret sicili işlemlerinin elektronik ortamda yürütüldüğü ‘merkezi sicil kayıt sistemi' MERSİS'te kullanıcı sayısının 1,5 milyona, veri paylaşımı yapılan kurum sayısı 45'e ulaştığını kaydeden Bakan Muş, “Pandemi döneminde gerçekleştirilen düzenlemelerle Ticaret Sicili Müdürlüklerince düzenlenen belgelerin MERSİS üzerinden alınabilmesi sağlanmıştır. Yayımlanması en az iki gün süren ticaret sicili ilanlarının Türkiye Ticaret Sicil Gazetesine elektronik yolla gönderilmesi sağlanarak iki saat içerisinde yayımlanabilmesine imkân tanınmıştır. Ticaret Sicili Mevzuatına dijital ortamda tek noktadan erişilmesi mümkün hale gelmiştir. Ayrıca şirket yönetim organı üyelerinin bir araya gelmeksizin elektronik ortamda karar almalarını sağlayan uygulama devreye alınmıştır” şeklinde konuştu.
Ahmet Umur Öztürk