Tunceli
Tarım ve hayvancılığın temel geçim kaynağı olduğu Tunceli'de, ceviz ve dut üreticiliğinin yanı sıra hemen her köyde yapılan üzüm yetiştiriciliği de yöre insanına gelir sağlıyor.
İlkbaharda bağlarda yapılan çapa ve sulama işlemlerinin ardından sonbaharda da köylüler emeklerinin karşılığını almak için hasada koyuluyor.
Bağlarda imece usulüyle iş yükünü paylaşan köylüler, hasat edilen üzümleri pestil, pekmez ve cevizli sucuk ya da damlarda kurutup hoşaf yapımında kullanıyor.
Üzümler, doğal ortamlarında yiyecek bulamayan bozayı ve yaban domuzlarının da ilgisini çekiyor.
Köylüler, ayı ve domuzların hasat edilmeyen üzümlere zarar vermesini engellemek için geceleri el feneri ve Kangal köpekleri eşliğinde bağlarda nöbet tutuyor.
Genellikle Pertek, Çemişgezek ve Pülümür ilçesi kırsalında yetiştirilen Yusufağa, keşpir, papaz karası, koşkuran, Ulaş siyahı ve hasani cinsi üzümler, tüketiciden yoğun talep gördüğü için çevre il ve ilçelerde satışa sunuluyor.
"Tamamen doğal ve hiçbir ilaçlama yapılmadı"
Pülümür ilçesine bağlı Salördek köyünde yaşayan üzüm yetiştiricisi Yusuf Topçu, AA muhabirine, yıllardır yaptığı bu işin çeşitli zorlukları olduğunu söyledi.
Bağdan kaliteli üzüm almak için ilkbahar ve yaz aylarında çeşitli çalışmalar yaptığını belirten Topçu, "Çok emek isteyen bir iş ve ürün alana kadar bayağı bir işçilik yapılıyor. Şimdi de üzümleri toplama ve hasat etme zamanı geldi. Üzüm toplamak tek başına yapılacak bir iş değil ve bu nedenle bağda en az 3-4 kişi çalışıyoruz." dedi.
Topçu, yabani hayvanların üzümlere zararını engellemek amacıyla da gece nöbet tuttuğunu, bazen domuzların ürünlere büyük oranda zarar verdiğini dile getirdi.
Üzümleri imece usulü topladıklarını anlatan Topçu, şöyle konuştu:
"Bağda yere dökülen üzümleri pestil için topladık. Bu üzümler tamamen doğal ve hiçbir ilaçlama yapılmamıştır. Tamamen buranın havasıyla, oksijeniyle ve suyuyla yetişen bir ürün. Bundan yıllar önce Pülümür Salördek'te böyle bir bağın ve üzümün olacağına kimse inanmıyordu. Ama şimdi benim komşularım gelip bana bakıyorlar ve nasıl yetiştirildiğini öğrenmeye çalışıyorlar."
"Pülümür'ün toprağında güzel üzüm oluyor"
Yadigar Doğan Topçu ise şehir yaşantısını terk ederek çok sevdiği Salördek köyüne yerleştiğini belirtti.
Üzüm bağına verdiği emeğin karşılığını almaktan dolayı çok mutlu olduğunu aktaran Topçu, "Bağın içine girince kendimi daha iyi hissediyorum. Köy işini yapmak ve üzüm toplamaktan büyük zevk alıyorum. Bir tane de ineğim var, köyde ona bakıyorum." ifadelerini kullandı.
Pertek'te bağcılık ile uğraşan Turan Sir de topladıkları üzümleri pestil, pekmez ve cevizli sucuk yapımında kullandıklarını anlattı.
Sir, üzüm toplamanın meşakkatli olduğuna işaret ederek, "İnsan gücüyle olan bir iş bu ve tek başına olmuyor. Buradaki üzümler gerçekten çok kaliteli. Pülümür'ün toprağında gerçekten güzel üzüm oluyor. Genelde üzümden yaptığımız ürünleri Pertek ve Tunceli'de tüccarlara satıyoruz, onlar da şehir dışına götürüyor." diye konuştu.