Ankara
Bakan Yumaklı, Orman Genel Müdürlüğü Konferans Salonu'nda düzenlenen "İklime Dirençli Ormancılık Projesi"nin (İDOP) açılış töreninde, Türkiye'nin Akdeniz Havzası'nda olması nedeniyle iklim değişikliğinden en çok etkilenen ülkelerin başında geldiğini söyledi.
Ülkenin güneyinde orman yangınlarıyla, kuzeyinde sel felaketleriyle, iç bölgelerde ise kuraklıkla mücadele ettiklerini ifade eden Yumaklı, bu nedenle toprağı, suyu, ormanları ve biyoçeşitliliği korumayı ön plana alan politikaları hayata geçirmek zorunda olduklarının altını çizdi. Yumaklı, küresel iklim değişikliğinin getireceği yıkıcı etkilere ancak bu şekilde karşı koyabileceklerine dikkati çekti.
İklim değişikliğinin, herkesi etkileyecek çok önemli bir unsur olduğuna işaret eden Yumaklı, bireysel, kurumsal ve ülkeler olarak buna hazırlıklı olmak gerektiğini ifade etti.
Yumaklı, yeşil vatanı geliştirmek için son 22 yılda gerçekleştirilen çalışmalara ilişkin, "Ormanlarımızı geliştirmek için bugünün reel rakamlarıyla 179 milyar liralık yatırım yapıldı. Bu zaman zarfında, 7 milyar tohum ve fidan toprakla buluşturuldu. Ülke yüz ölçümümüzün yüzde 30’u ormanlarla kaplı. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre ülkemiz ağaçlandırma çalışmalarında Avrupa'da birinci, dünyada ise dördüncü sırada. 5 yılda yayınlanan FAO verilerine göre orman alanı bakımından ülkemiz 2015 yılında 46. sıradayken 2020 yılında 27. sıraya çıkmış durumda." diye konuştu.
"29,3 milyar lira hibe ve kredi vererek yaklaşık 280 bin projeyi destekledik"
Özellikle orman köylülerinin kalkındırılması için "ORKÖY" kredilerinin son derece büyük önemi olduğuna dikkati çeken Yumaklı, şöyle devam etti:
"Son 22 yılda 29,3 milyar lira hibe ve kredi vererek yaklaşık 280 bin projeyi destekledik. '5 bin Köye 5 bin Gelir Getirici Orman Projesi'yle orman köylülerin gelirlerini artırmak için ceviz, badem, kestane, zeytin gibi fidanlar dikiyoruz. 796 bal ormanı tesis ettik. Bal ormanlarının tesisi bizim için önemli başlıklardan birİsi. Ülkemiz orman yangınlarına hassas bir bölgede. Geçen yıl 15 bin 520 hektar alanımız maalesef yangınlardan zarar gördü. Bizler bundan sonraki dönemde, asıl başarıyı yanan alanların azaltılması ya da yangınlarla çok başarılı mücadele etmekte değil, yangınların çıkmaması için alınacak tedbirlerin etkinliğinde ve başarısında görüyoruz."
İbrahim Yumaklı, yangınların yüzde 90'ının insan kaynaklı olduğunu herkesin bildiğini, bilgilendirme ve bilinçlendirme çalışmalarının orman yangınlarına müdahalede başarı için en önemli etken olduğunu bildirerek, bu konuda çeşitli kampanyalar gerçekleştirdiklerini belirtti.
Orman yangınlarıyla mücadelede toplumsal desteğin önemine vurgu yapan Yumaklı, 105 helikopter, 26 uçak, 14 İnsansız hava aracı (İHA), 5 bin kara aracı, 25 bin personel ve yaklaşık 120 bin gönüllüyle bu zorlu mücadeleye hazır olduklarını ifade etti.
Yangın göletlerinin hem ekosistem hem de herhangi bir yangında müdahale açısından çok büyük önemi olduğuna işaret eden Yumaklı, şöyle devam etti:
"4 bin 727 yangın göleti yapılmış durumda. Yangınlarda mücadelede çok önemli bir diğer husus ise yangın gözetleme kuleleri. 776 kulemiz var, bunlardan 184'ü akıllı kule. Yapay zekanın hayatımızın içerisine tahminimizden çok daha hızlı ve fazla girdiği bugünlerde elbette biz başta orman yangınlarıyla mücadele olmak üzere birçok konuda yapay zekayı kullanır hale geliyoruz. Yerli ve milli imkanlarla geliştirdiğimiz, Yangın Karar Destek Sisteminin, Birleşmiş Milletler tarafından ödüle layık olduğunun altını çizmek istiyorum."
"Proje, yangınlara karşı dirençli ormanlar kurulması açısından önemli"
Dünya Bankası ile küresel iklim değişikliği konusunda birçok alanda işbirliği yaptıklarını, Dünya Bankası ile yaptıkları anlaşmalarla birlikte yürüttükleri projelerin toplam değerinin 1,5 milyar dolar olduğunu aktaran Yumaklı, "Taşkın ve kuraklık gibi iklim değişikliğinin diğer etkilerini ve deprem bölgesinde tarım sektörünün yeniden yapılandırılmasını sağlamak üzere iki proje için de 850 milyon dolar değerinde proje portföyümüzü hayata geçirmeyi planlıyoruz." ifadelerini kullandı.
Bakan Yumaklı, şunları kaydetti:
"Bugün Dünya Bankasının 400 milyon dolar kredi sağlayacağı ve 5 yıl sürecek olan İDOP Projesinin başlangıcını yapmış olacağız. Projenin Kahramanmaraş, Gaziantep, Hatay, Kilis, Adana ve Osmaniye gibi illerimizi de kapsaması, deprem bölgesinin yeniden ayağa kalkması açısından son derece önemli katkı yapacak. Proje, yangınlara karşı dirençli ormanlar kurulması açısından önemli alt projeler içeriyor. Orman köylülerimiz için konut geliştirme ve iyileştirme, fenni arıcılık, hayvansal ve bitkisel üretim desteği ve orman köylülerimizin çatı güneş enerjisi kurması. Pek çok başlık sayılabilir ancak Dünya Bankası ve Bakanlığımızın iklim değişikliğiyle mücadele anlamında ortak hedeflerinin, aynı yere gitmesi ve aynı sonuçları oluşturacak olması bakımından önemlidir. Yine karbon ayak izi konusu, bundan sonraki dönemde sadece toplumsal olarak değil ticari hayatı da etkileyecek en önemli unsurlardan birisi olacak. Dünya gibi Türkiye de bu konuya son derece ciddi bir şekilde hazırlanıyor. Burada en büyük sermayemiz, yutak alanları ve ormanlarımız olacak."
"Altyapının iyileştirilmesi için anahtar olacak"
Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey de projenin ormanların iklime dirençli hale getirilmesi için yeni ağaçlandırma çalışmalarıyla, orman zararlılarının olumsuz etkilerini ortadan kaldırmaya yönelik çalışmaları içerdiğini söyledi.
Projenin, ormanlara teknik müdahaleleri kolaylaştıracak altyapının iyileştirilmesi için de anahtar olacağını kaydeden Karacabey, "Yürüttüğümüz çalışmaları bu projeyle daha yaygın, hızlı ve etkili bir şekilde uygulamaya geçmiş olacağız." dedi.
Karacabey, çocukların bilinçlendirilmesine yönelik "Orman Okulları Projesi"nin İDOP projesinin ana başlıklarından birisi olarak hayata geçirileceğini belirterek, "İnşallah proje tamamlandığında inanıyoruz ki 9 bölge müdürlüğümüz, 14 ilimizde yaşayan yaklaşık 7 milyon insan olmak üzere tüm ülkemizde orman yangınlarıyla ilgili iklim değişikliğinin olumsuz etkileri ile ilgili farklı bir projeksiyon sunulmuş olacak." diye konuştu.
Dünya Bankası Sürdürülebilir Kalkınma Programı Lideri Laurent Debroux da İDOP projesinin kendileri için çok önemli bir proje olduğunun altını çizerek, projenin uygulanacağı illerde yaşayan insanların refahına katkı sağlayacaklarını dile getirdi.
Dünya Bankası ile Tarım ve Orman Bakanlığı işbirliğinde yürütülen projelere 3 milyar dolarlık bütçe ayırdıklarını, bunlar içinde ikinci en büyük kaynağın İDOP'a verildiğini anlatan Debroux, "İDOP, iklim değişikliğinin ele alınması konusunda Türkiye'ye çok net bir yol haritası sağlayacak projelerden bir tanesi. 2053 yılı itibarıyla sıfır karbon emisyonu hedefine ulaşması noktasında da ciddi katkılarının olacağına inanıyorum." dedi.
Lopez: Yeni bir standart belirlemiş olmaktan gurur duyuyoruz
Dünya Bankasından yapılan yazılı açıklamada ise Türkiye'nin, 2021'de yakın tarihte kaydedilen en kötü orman yangınlarını yaşadığına işaret edildi.
Türkiye'nin kıyı bölgelerinde yangınlar sonucu yok olan orman alanının, yıllık ortalama yanan orman alanının 8 katı büyüklüğünde olduğuna dikkatin çekildiği açıklamada, yangınların ölümlere, yüzlerce vatandaşın ve turistin tahliye edilmesine yol açtığı belirtildi.
İDOP'un, Türkiye'nin orman yangını yönetim kapasitesi ile yangın riskinin fazla olduğu 14 ilde ormanların ve insanların yangınlara ve artan iklim değişikliği risklerine karşı dirençliliğinin güçlendirilmesini destekleyeceği ifade edildi.
Proje kapsamında restore edilen ve korunan ormanlar ve peyzajların, biyolojik çeşitliliğin ve ekosistem hizmetlerinin korunmasına ve geliştirilmesine yardımcı olacağı ve karbon emisyonlarını azaltacağı bildirildi.
Açıklamada değerlendirmelerine yer verilen Dünya Bankası Türkiye Ülke Direktörü Humberto Lopez, şunları kaydetti:
"Bugün toplumun ve ekosistemlerin korunması konusundaki kararlılığımız doğrultusunda çok önemli bir adım atıldı. İDOP, proaktif iklim değişikliği uyum eylemi ve dirençlilik oluşturma hedefine olan bağlılığımızı vurgulamaktadır. Proje kavram aşamasından uygulama aşamasına kadar Türkiye hükümeti ile yürüttüğümüz işbirliği, daha önce benzeri görülmemiş bir kararlılığı göstermektedir. Bu dönüşümsel girişimi rekor bir süre içinde uygulamaya koyarak iklim değişikliği zorluklarına proaktif bir şekilde müdahale etmede yeni bir standart belirlemiş olmaktan gurur duyuyoruz."
İDOP, halihazırda uygulanmakta olan diğer Dünya Bankası projelerini tamamlayıcı nitelikte. Dayanıklı peyzaj entegrasyonunu destekleyen 135 milyon dolarlık Türkiye Dayanıklı Peyzaj Entegrasyon Projesi ile belediye düzeyinde afet ve iklim direncini güçlendirerek orman yangını tehlikelerinin azaltılmasını destekleyen 449 milyon dolar tutarındaki Türkiye Deprem, Taşkın ve Orman Yangınları Acil Durum Yeniden İnşa Projesi, Dünya Bankasının diğer projeleri olarak öne çıkıyor.