Erzurum Sağlık Müdürlüğü Dr. Ali Fuat Avcı, dünya genelinde sık tüketilen tütün ürünleri içerisinde birinci sırada yer alan sigaranın, her yıl 5 milyondan fazla insanın ölümüne yol açan son derece zararlı alışkanlıklardan biri olduğunu ifade etti.
Sigara tüketimi tüm dünyada önlenebilir özellikte olan ve bulaşıcı olmayan hastalıkların ve bu hastalıklara bağlı ölümlerin birinci sırada nedeni olduğunu ifade eden Dr. Ali Fuat Avcı, “Sigara dumanında 7000’den fazla kimyasal bulunur ve bunların yüzlercesi zehirli, %70’den fazlası ise doğrudan kanser yapıcı özelliktedir. Sağlığı olumsuz etkileyen en önemli faktörlerden biri olan sigara, bırakıldığı zaman pek çok hastalığın ortaya çıkmadan önlenmesini sağlanmaktadır. Özellikle kalp ve akciğer hastalıkları ya da çeşitli kanserler açısından ailevi risk taşıyan kişilerin mutlaka sigarayı bırakması sağlanmalıdır. Yıldızkent Sağlıklı Hayat Merkezinde yer alan Sigara Bırakma Polikliniği, kişiye özel tedavi yöntemleri ve multidisipliner yaklaşımlar ile hizmet vermektedir.” dedi.
İşte sigara bırakmanın aşamaları
Dr. Ali Fuat Avcı, sigara bırakma polikliniğine başvuran kişide takip edilen basamakları anlatırken, “ Polikliniğe ilk defa başvuran danışanın hekim ile yaptığı görüşme (ilk değerlendirme) ortalama 30 dakika sürer. Danışanın hastalık geçmişi, kullandığı ilaçlar, sigara kullanım süresi vb. sorgulanır. İlk geliş dâhil her kontrol başvurusunda tansiyon ölçümü yapılır. Yine ilk başvuruda danışana Beck Depresyon Ölçeği olarak adlandırılan test uygulanır ve test sonucundan uygulanacak tedavi sürecinin belirlenmesinde yararlanılır. Danışanın bağımlılık skoru (Fagerström Nikotin Bağımlılık Testi) ölçülür. Bu skor danışanın sigaraya karşı ne ölçüde bağımlı olduğunu anlamamızı sağlar. Ardından karar kılınan tedavi detaylı bir şekilde anlatılır. Ayrıca sigara bırakma sürecinin önemli bir bileşeni olan davranış değişikliklerine değinilir ve ihtiyaç duyan bireye psikososyal destek hizmeti de sunulur. Psikososyal destek kapsamında verilen hizmetlerle özellikle kişinin motive edilmesi, sigara bırakma süreci boyunca karşılaşabileceği sorunların çözüme kavuşturulması ve bu süreçte sorun teşkil eden durumların olumlu sonuçlandırılması amaçlanır. Tedavinin başlayabilmesi için aydınlatılmış onam formu imzalatılır. Danışanı altı aya kadar takip etmek ve motivasyon kaynağı olarak psikososyal destekte bulunmak, sigarayı bırakma başarısının ömür boyu sürdürülebilmesinde en etkili müdahaledir. Sigarayı bırakmak esas olarak kararlılık ve motivasyon işidir. Temel amaç ise kişiyi cesaretlendirmek, verdiği kararın daha işlevsel bir hale gelmesi için özellikle motivasyon üzerinde etkili ve planlı yardımda bulunmaktır.”
“Sigarayı ilaç ile bırakmak mümkün”
Uygun kişilere verilen ilaç tedavisinin de sigara bırakılmasının sağlanması açısından çok kıymetli olduğunu hatırlatan Dr. Ali Fuat Avcı, Erzurum İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Bülteni’nde yaptığı açıklamda sözlerine şöyle devam etti, “ İlaç kullanım şekli, sık görülen yan etkiler vb. bu süreç zarfında danışana anlatılır. Danışanlardan uygun olanlara tedavi amaçlı başlanılan bupropiyon etken maddeli ilaç ile ilgili yapılan bilimsel araştırmaları, ilacın ciddi bir başarıya sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Her 100 danışandan 43’ünün, polikliniklerdeki düzenli takiple birlikte tedavi programı olan iki aylık ilaç tedavisini uygulayabildiği takdirde sigarayı bırakmış olarak hayatına devam edebildiği ortaya konulmuştur. Ayrıca kullanılan bu tedavi sigaranın bırakıldığı başlangıç dönemlerinde oluşabilecek huzursuzluk, kaygı problemleri, sinir problemleri, dikkat dağınıklığı gibi yoksunluk belirtilerinin ortaya çıkmasının da önüne geçmektedir. Sözün özü; sigarayı bırakmak bir bütünleştirme operasyonudur. Polikliniğe başvurduğunuzda hekiminiz Sağlık Bakanlığınca önerilen prosedürü uygulayacak ve sigarayı bırakmanız için elinden geleni yapacaktır. Hedefimiz kararlılık, motivasyon, ilaç tedavisine düzenli bir şekilde uyum ve davranış değişiklikleri olarak nitelendirilen dört unsurun birleştirilmesidir. Bunun başarılması halinde sigaranın, hayatınızda olmadığı bu yeni dönemde yapacağınız sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri ile sigaranın hayatınızı meşgul etmesini önleyebilirsiniz.”