Üniversite adayları için kritik tercih dönemi başlıyor. YKS sonuçlarının açıklanmasının ardından puan ve başarı sıralarına uygun bölüm ve üniversite araştırmalarına hız veren adaylar, tercihlerini 27 Temmuz-5 Ağustos tarihleri arasında https://osym.gov.tr adresinden gerçekleştirecek. Peki ama adaylar tercih yaparken nelere dikkat etmeli, nasıl bir destek almalı? Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmen Özgür Akoğlan tercih sürecinde gözden kaçırılmaması gereken noktalara dikkat çekti.
“Yetenek sınavlarına başvuru yapmayı unutmayın”
Üniversiteler, yetenek sınavı ile öğrenci kabul eden bölümleri için sınav tarihlerini açıkladı. Güzel sanatlar, spor bilimleri gibi alanlarda yer alan bölümlere girmek isteyen adaylar, başvurularını sınavı düzenleyen üniversitelerin web sitesinden gerçekleştirebiliyor. Bu nedenle başvuru tarihlerinin kaçırılmaması gerektiğinin altını çizen İstanbul Topkapı Üniversitesi Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmen Özgür Akoğlan, “Girmek istediğimiz bölümün alım koşullarını da incelememiz gerekiyor” dedi.
“Sonuçlarınızı dikkatli inceleyin”
Üniversite adaylarının YKS sonuçlarını doğru okumaları gerektiğini hatırlatan Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmen Özgür Akoğlan, “Sonuç belgesinin sol alt kısmındaki ‘Sınav Puanları’ ve ‘Başarı Sıraları’ tablosundaki ham puan olan TYT, SAY, SÖZ, EA, DİL ve sağ alt kısmındaki ‘Yerleştirme Puanları’ ve ‘Başarı Sıraları’ tablosundaki yerleştirme puanları olan Y-TYT, Y-SAY, Y-SÖZ, Y-EA, Y-DİL puan türlerini doğru ayırt etmek gerekiyor” uyarısında bulundu.
“20 binden fazla bölüm, 1 milyonun üzerinde kontenjan var”
Aday öğrencilerin ÖSYM Tercih Kılavuzu’nda yer alan bilgileri incelemesinin faydalı olacağını belirten Özgür Akoğlan, “Adayların 24 tercih hakkı var. Bölümlerin yanında özel koşullar sütunu ve kılavuzun ayrı bir bölümünde özel koşul maddelerinin açıklamaları bulunur. Üniversite adresinden, yabancı dil ayrımına ve ücret politikasına kadar pek çok kriterden bahsedilen özel koşullar mutlaka incelenmelidir” dedi.
“Eğer mutlaka bir bölüme yerleşeyim diyorsanız”
Tercih yapılırken geniş aralıklarla liste oluşturulması gerektiğini vurgulayan Akoğlan, “Örneğin 100 bin başarı sırası olan aday 40 bin başarısı sıralarına kadar tercih yapabilir. Adayların yapması gereken bölümleri ve üniversiteleri yerinde görmek, bilgi almak ve tercih yaparken işin uzmanı kişilerden destek almaktır. Özellikle bu yıl başarı sıranızın daha üzerinde 5-6 bölümü; başarı sırası sizden yüzde 35-40 daha yukarıda görünse de yazabilirsiniz. Ancak siz ‘Ne olursa olsun bir üniversiteye yerleşmeliyim’ diyorsanız, başarı sıranızın yüzde 35 altında başarı sırasına sahip olan yükseköğretim programlarına da tercih listenizde yer verip kendinizi garantiye alabilirsiniz. Kendinizi garanti altına almak için başarı sırası sizden çok geride olan, kazansanız bile kayıt olmayı düşünmediğiniz bir programa tercih listenizde yer vermemeniz gerekiyor. Çünkü yer verir ve yerleşirseniz kayıt olmasanız dahi bir sonraki yıl ortaöğretim başarı puanınız yarı yarıya düşecektir” diye konuştu.
"MTOK Sisteminde Bunlara Dikkat Edin"
Meslek lisesi öğrencileri için Mesleki ve Teknik Öğretim Kurumları (MTOK) sisteminin en büyük avantajının, daha düşük puanlarla fakültelere yerleşebilmek olduğunu belirten Akoğlan, “Fakat bunun için lisede okuduğunuz bölüm ile üniversitede okuyacağınız bölümün birbiri ile bağıntılı olması gerekiyor. Sınav sonuç belgesinde ek puanlı kısımdaki verilere göre tercih yapmanız gerekmektedir” ifadelerini kullandı.
"Okul birinciliği kontenjanını unutmayın"
Akoğlan, okul birincilerine yönelik kontenjanların bu yıl da birçok üniversitede bulunduğunu hatırlatarak, “Birçok üniversite okul birincileri için kontenjan açmaktadır. Bunun anlamı ‘yüksek sınav derecesi ile alım yapan bir okul sizi bu kontenjandan yararlandırarak puanınız tutmasa da kabul edebilir’ demektir. Bu durumda tercihler son derece önemlidir. Yanlış yapılan tercihler sonucunda her sene birçok okul birincisi kontenjanı boş kalmaktadır” dedi.
“İki tercih arasında kaldıysanız”
Tercih yaparken 2 bölüm arasında kalan adaylar için yatay geçiş imkanına dikkat çeken Akoğlan, “Yatay geçiş, bir öğrencinin kayıtlı olduğu üniversite programından, başka bir üniversitenin benzer programına geçmesidir. Birbirinden tamamen farklı bölümlere yatay geçiş başvurusu yapılmamakta ancak yüzde 80’e kadar benzer içerikteki bölümler arasında yatay geçiş yapılabilmektedir. Bu benzerlik üniversitenin ilgili kurullarınca belirlenir" diye konuştu.
Tercih kılavuzunda yeni açılan bölümler için de bilgi veren Akoğlan, “Öğrenciler bir sene önceki kılavuzda en küçük puanı ve başarı sırası bulunmayan bir bölüme tercihlerinde yer verirken; o üniversite ve bölümün eş değeri olan yakınlardaki üniversite ve bölümün bir sene önceki verilerini ve en önemlisi istek sırasını göz önüne almalılar” uyarılarında bulundu.
“10 yıl sonra kendinizi nerede görmek istediğinizi düşünün”
Adayların tercih süresince birçok görüş, öneri ve yönlendirmeye maruz kalacağını ifade eden Akoğlan, sözlerini şöyle tamamladı: Öncelikle ileride hangi mesleği yaparsanız mutlu olabileceğinizi düşünün. Sabırlı mı, meraklı mısınız? Yetenekleriniz ve ilgi alanlarınız neler? Tüm bunları göz önünde bulundurarak, kişilik özellikleriniz ve yönelimleriniz doğrultusunda liste oluşturun.