Zonguldak
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (BEÜ) Mühendislik Fakültesi öğrencilerinden oluşan Grizu-263A Uzay Takımı tarafından tasarlanan ve ABD'nin Florida eyaletinde bulunan Cape Canaveral Üssü'nden uzaya fırlatılan Grizu-263A, kendi sınıfında veri alınan ilk uydu oldu. Grizu-263A, uzay boşluğunun sesini dünyaya iletti.
Türkiye'nin ilk cep uydusunu tasarlayan takım üyeleri, fırlatıldıktan yaklaşık 1 saat sonra yörüngesine yerleşen Grizu-263A'dan gece ilk sinyallere ulaşılmasının ardından büyük mutluluk yaşadı.
BEÜ'de kurulan yer izleme istasyonunda uydudan gelen sinyalleri ses dosyası olarak kaydeden takım üyeleri, daha sonra bu ses dosyasını sayısal formata dönüştürerek anlamlı veriler elde etmeye çalışıyor.
Zonguldak'ta 3 Mart 1992'de meydana gelen grizu patlamasında yaşamını yitiren madencilerin isimleriyle uzay yolculuğuna çıkan 5x5x5 santimetre boyutlarındaki "Türkiye'nin ilk pocketqube uydusunun" yaklaşık 525 kilometre alçak dünya yörüngesinde 4 yıl 8 ay görev yapması planlanıyor.
Grizu-263A, yer istasyonu ile uydu arasında çift yönlü haberleşmenin test edilebilmesi için tele komut ile bazı temel işlevleri yerine getirebilme özelliği taşıyor. Bu işlevler arasında uydunun telemetri gönderim periyodunun değiştirilmesi, yer istasyonundan gönderilen küçük veri paketlerinin tekrar dünyaya yayınlanması yer alıyor.
"Her şey çok iyi gidiyor"
Rektör Prof. Dr. Mustafa Çufalı, gazetecilere, dün üniversiteleri için tarihi bir ana tanıklık ettiklerini söyledi.
Uydudan ilk sinyallerin dün gece gelmeye başladığını dile getiren Çufalı, "Her şey çok iyi gidiyor. Bu süreçte bize destek veren tüm arkadaşlara teşekkür ediyorum. Ekibimizde çok güzel bir uyum var. Kentimiz uzayla da gündeme geldi. Biz daha iyilerini yapmaya çalışacağız." dedi.
Takım danışmanı Prof. Dr. Bülent Ekmekçi de gece saatlerinde amatör telsizcilerden verilerin gelmeye başladığını belirterek, şunları kaydetti:
"Türk Hava Kurumu Üniversitesinden ilk telemetri bilgilerimiz ulaştı. Ayrılmadan sonra birçok fiziksel değişkenler var. Karmaşa, kaos anıdır. İlk sinyalin alınması için uyduların birbirinden ayrılması gibi çeşitli teknik hususların yerine getirilmesi gerekiyordu. Beklentimizin çok ötesinde 3 saat sonrası ilk sinyalleri duymaya başladık, çok mutlu olduk.
Bu aslında Türkiye için de yeni bir ilk oluyor. Kendi sınıfında uydulardan ilk veri alınmış oldu. Veriler şu an için sağlıklı görünüyor. Verilerimizi incelemeye alıyoruz. Tabii ki çeşitli teknik ayrıntılar var. Uydumuzun sahip olduğu alt sistemlerin kontrolü, sağlıklı çalışıp çalışmadığı, sensör verilerini kontrol ediyoruz. Olay çok yeni. Teknik ayrıntılar zaman içerisinde netleşecektir. Ancak şu ana kadar aldığımız veriler bize her şeyin yolunda gittiğini göstermektedir." ifadelerini kullandı.
"Ses, uydumuzun ilk dinlendiği ana ait"
Takım üyesi Kerim Uslu da şu bilgileri verdi:
"Uydumuzun göndereceği veriler arasında uydumuzun o yörüngedeki kendi ekseni etrafındaki dönüş hızı verileri gelecek. Aynı zamanda uydumuzun çalışma durumlarını ve güç tüketimini gösteren verilerimiz olacak. Temel olarak veri paketimizin içeriği, uydunun temel çalışma durumları, alt sistemler arasında haberleşmenin nasıl olduğu, herhangi bir problemin olup olmadığını anlayabileceğimiz veriler gelecek. Deneysel bir uydu. Öncelikle amacımız haberleşmeyi sağlayabilmek. Şu anda onu sağlamış görünüyoruz. Sağlıklı bir şekilde dün telemetri verilerimizi aldık. Bundan sonraki süreçte aldığımız verileri incelemeye devam edeceğiz. Şu an için haberleşme kısmı sağlıklı çalıştığı durumda üzerine farklı yararlı yükler eklenerek farklı misyonlar gerçekleştirilebilir."
Takım üyesi Osman Turgut, izleme istasyonunda elektromanyetik spektrumdan gelen görüntüyü anlamlı veriye dönüştürmeye çalıştıklarını belirterek, şunları söyledi:
"Uydumuzun nerede olduğu ve hangi yörüngeyi takip ettiğini bilmemiz gerekiyor. Bir başka uygulama aracıyla da uydumuzun nerede hareket ettiğini takip ediyoruz. Bu bilgiler ışığında uydumuzu 7/24 gözlemliyoruz. Daha sonra uydumuz bir veri gönderdiğinde yüzey üzerinde küçük kırmızı noktalar olarak bu veriyi alıyoruz. Belli periyotlarla bu veriyi gönderiyor. Gelen periyotları dinleyip anlamlandırıp paylaşım yapıyoruz."
Uydunun uzaydaki sesini dinleten Turgut, "Uzay boşluğunda kendi uydumuzu bulup çok küçük anlamlı bir ses verisi elde ediyoruz. Sonra bu anlamlı ses verisini anlamlı veriye dönüştürerek tüm dünyayla paylaşıyoruz. Bu ses uydumuzun ilk dinlendiği ana ait bir ses, dün gece uydumuz fırlatıldıktan hemen sonra elde edildi." dedi.