Acıbadem Eskişehir Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşegül Akkaya Erden, böbrek taşı rahatsızlığıyla ilgili olarak "Her 10 kişiden birinin ömrü boyunca karşılaşabileceği en şiddetli ağrı" şeklinde bahsederken, böbrek taşına karşı dikkatli olunması ve kaçınılması gereken durumlarla alakalı bilgilendirmelerde bulundu.
Böbrek taşı riskinin tuz tüketimiyle arttığına dikkat çeken Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşegül Akkaya Erden "Yemekleri tuzsuz pişirebilir, farklı lezzetler için ise çeşitli baharat, bitki ve sirke kullanabilirsiniz. Tuzlu kuruyemiş, salamura yiyecekler, pizza, hamburger gibi fast-food ürünleri, maden suyu ve soda tüketimine de dikkat edilmeli" dedi. Diyetisyen Erden, her 10 kişiden birinin ömrü boyunca karşılaşabileceği en şiddetli ağrıyı oluşturan böbrek taşında beslenmenin rolüyle ilgili önemli bilgiler verdi. Böbrek taşlarının çoğunlukla idrar yapısında taş yapan mineral ve tuzların aşırı miktarda bulunması ve günlük çıkarılan idrar miktarının azalması sonucu böbrek boşluklarında geliştiğini anlatan Erden, "Şiddetli sancılar, ani başlayan ağrılar, bulantı, kusma ya da idrarda kanama olabilir. Bu belirtiler, kişilerin hayatını kabusa çevirmekle kalmıyor; tedavi edilse dahi yüzde 50 oranında tekrar etme olasılığı bulunuyor. Ancak böbrek taşı oluşumunu önlemeye yardımcı olan besinler ile günlük hayatta birtakım önlemler alabilmek mümkün. İyi bir değerlendirme sonucu uygulanacak bir diyet düzenlemesi, böbreklerde yeni taş oluşumunu azaltarak mevcut taşların büyümesini de anlamlı ölçüde önlemektedir" dedi. "Günlük tuz tüketimi 1 çay kaşığı olmalı"
Tuz alımı arttığında, böbreklerin idrara daha fazla kalsiyum atmasından dolayı böbrek taşı oluşumu riskinin de arttığına dikkat çeken Diyetisyen Erden, bu nedenle yoğun miktarda sodyum içeren tuzlu kuruyemiş, salamura yiyecekler, pizza, hamburger gibi fast-food ürünleri, maden suyu ve soda tüketimine dikkat edilmesi gerektiğine vurgu yaptı. Klinik araştırmaların, düzenli olarak fast-food tüketen çocuklarda böbrek taşı sorununun daha sık görüldüğünü ortaya koyduğunu aktaran Diyetisyen Erden, "Yemekleri tuzsuz pişirmek, farklı lezzetler için ise çeşitli baharat, bitki ve sirke kullanılması öneriliyor. Bu nedenle çok tuzlu gıdalar tüketilmemeli. Genetik olarak taş oluşumuna yatkın bireylerin günlük tuz tüketimi 3-5 gram, yani bir yaklaşık bir çay kaşığı olmalıdır" şeklinde konuştu.
"Mutlaka günde 3 litre sıvı alın"
Özellikle terleme yoluyla vücuttan sıvı kaybının arttığı durumlarda, bol idrar üretebilecek kadar yeterli sıvıyı almak gerektiğini belirten Diyetisyen Erden, "Vücut yeteri kadar sıvı almadığında maddelerden zengin, suyu azaltılmış konsantre bir idrar üretiyor. Bu konsantre idrar içerisindeki taş yapıcı maddeler birleşerek kristal hale geliyor ve böbrek taşı oluşumuna neden oluyor. Bunu önlemek için de günde 3 litre sıvı alınması ve bunun yarısının içme suyundan karşılanması önem taşıyor. Eğer idrar su gibi veya açık sarı renkte ise, sıvı alımının yeterli ölçüdedir" dedi. "Çay, kola, çilek ve çikolatada aşırıya kaçmayın"
Kalsiyum oksalat taşının böbrek taşlarında en sık görülen taş cinsleri arasında ilk sırada yer aldığını söyleyen Diyetisyen Erden, "Bu nedenle oksalat bakımından zengin, çay, kola, çilek, çikolata, ıspanak ve pırasa gibi sebzeler, fındık, ceviz gibi kabuklu yemişler ve kakao gibi besinlerin tüketimini azaltın; tükettiğiniz zaman ise vücudunuzu bol sıvıyla destekleyin" dedi. Yüksek derecede oksalat ve kalsiyum içeren et, balık, tavuk gibi proteini yüksek hayvansal besinlerin de böbrek taşı oluşumu için risk taşıdığını, işlenmiş etlerde ciddi miktarda tuz bulunduğunu belirten Erden, özellikle ürik asit taşları oluşumunda rolü olan bu etlerin sürekli ve aşırı şekilde tüketilmemesi gerektiğini dile getirdi. "Süt ve yoğurdu ihtiyacınız kadar tüketin"
Gazlı içeceklerin, idrarın asit derecesini artırarak taş oluşumuna ortam hazırladığını, bundan dolayı, kola, gazoz gibi gazlı içeceklerden de uzak durulması gerektiğini söyleyen Diyetisyen Erden, yüksek miktarda kalsiyum içeren süt ve yoğurdun da fazla tüketilmesinin böbrek taşı riskini arttırdığını ifade etti. Erden, sitrat maddesi böbrek taşı oluşumunu önlemeye yardımcı olduğunu vurgulayarak, "İdrarın asitliğini gideren sitrat maddesinin bulunduğu limon ve portakal ailesinden yararlanmak gerekiyor. Çay, çorba gibi besinlere limon eklemek, sık sık limonata içmek, böbrek taşı oluşumunu önlemeye yarıyor. Ancak bu D ve C vitaminlerinin vücudun ihtiyacı kadar alınması önem taşıyor. Çünkü bu vitaminlerin de aşırı tüketilmesi böbrek taşı oluşma riskini artırıyor" ifadelerine yer verdi.