Kocaeli'de akü bayiliği yapan Rıdvan Bayazıt, kendisine bildirilen zamlı fiyat listesinin iptal edilmesi üzerine güncel fiyattan sattığı tüm aküler için, tek tek satış yaptığı müşterileri aradı. Bayazıt, müşterilerinin tamamına ulaşmayı başararak bir önceki liste fiyatıyla olan fiyat farkını aynı şekilde iade etti. Örnek bir davranışa imza atan 25 yıllık esnaf Rıdvan Bayazıt, tüm esnafların aynı duyarlılığı göstermesi gerektiğini söyledi. Zam iptali üzerine paralarını geri iade alan vatandaşlar ise durumdan şaşırdıklarını fakat bir o kadar da memnun olduklarını dile getirdi.
“Bu bizim hakkımız olmayan bir paraydı”
Ürünü zamlı fiyattan alacakları için müşteriye en güncel listeden sattıklarını söyleyen 25 yıllık esnaf Rıdvan Bayazıt, zam iptali sonrası fiyat farkını iade etmenin önemli bir sorumluluk olduğunun altını çizdi. Böyle bir paranın kendi hakları olmadığını vurgulayan Bayazıt, “Akü ve madeni yağ değişim işleri yapıyoruz. Ayın 16'sında bölge distribütörümüzden yüzde 20 zamlı liste mesajı geldi. Ayın 18'inden itibaren bu fiyat listesi üzerinden olacağı söylendi. Pazar günleri de çalıştığımız için, Pazar günü 3 tane akü verdim. 2 tanesi ebat olarak sık giden aküler değildi. Pazartesi günü ben o aküleri tekrar sipariş ettim, 18'indeki listeden biz bu ürünleri tekrar aldık. Çarşamba günü, ayın 22'sinde ana bayimiz tarafından, bölge distribütörümüzden yüzde 20 zammın geri çekildiği bilgisi geldi. Bu tarih aralığında ürün aldıysak fiyat farkını fatura etmemiz istendi. Bunun üzerine ben de zammın geri çekildiği bilgisine haiz olunca satış yaptığım bütün müşterilerimi aradım. Aküye indirim geldiği için ve indirimli fiyattan alacağımız için bütün fiyat farkını iade ettim müşterilere. Kimisinin IBAN numarasına gönderdik, kimisi geldi elden aldı. Bu bizim hakkımız olmayan bir paraydı. Çünkü biz ürünü zamlı fiyattan alacağımız için müşteriye o fiyatla sattık. Ama zam geri çekilince bu fiyatı iade etmem gerekirdi. Çünkü benim hakkım değildi. Herkes bu konuda duyarlı olmalı. Sonuçta raftaki ürünler, belli periyotlarda alınmış olduğundan fiyatları bir günde değişmiyor” şeklinde konuştu.
“Ölüp gittikten sonra ‘düzgün adamdı' densin yeter”
Esnaf olmanın bu duyarlılıkları kendilerine yüklediğini dile getiren Bayazıt, “Müşterilerden hep olumlu tepki aldık. Herkes, ‘Allah razı olsun, böyle esnaf kaldı mı?' dedi. Kalması lazım. Esnaflık bizim 3 bin yıllık bir devlet geleneğimiz. Bizim toplumumuzun, dinimizin, medeniyetimizin bize yüklediği sorumluluklar var. Toplum düzelecekse önce bireylerin düzelmesi lazım. Her şey mal mülk değil, her şey para değil. Ben bu pencereden bakıyorum. Esnaflığa da para olarak bakmıyorum. Bu dünyadan göçüp gideceğiz. Ölüp gittikten sonra ‘düzgün adamdı' densin yeter. Başka bir isteğim yok” dedi.
İade ettiği meblağların ise bir önemi olmadığının ve esas olanın insan kazanmak olduğunu söyleyen Bayazıt, “İade ettiğimiz meblağlar akünün ebatına, fiyatına göre değişti. Kimi 100, kimi 150, kimi ise 300 TL idi. Ben insan kazandım, para hiç önemli değil. ‘Önce iş, önce insan' hayata bakış açım, esnaflığa bakış felsefem bu” ifadelerini kullandı.
“Fiyatların düşeceğini tahmin ediyordum ama iade alacağımı tahmin etmiyordum”
Fiyat farkını geri alan müşterilerden biri olan Cem Ortayazıcı ise fiyat düşeceğini tahmin ettiğini fakat herhangi bir iade alacağını hiç tahmin etmediğini vurguladı. Diğer müesseselerin de aynı hassasiyeti beklediğine değinen Ortayazıcı, “Aküyü mutlaka değiştirmem gerekiyordu. Fiyat araştırması yaptım, fiyatlar çok yüksekti. Buraya geldim ve tekrar fiyat sordum. 850 TL'nin aşağısında olamayacağını söylediler. Mecburdum ve aküyü değiştirdim. Fakat sonrasında kur düştü. Fiyatların düşeceğini tahmin ediyordum ama iade alacağımı tahmin etmiyordum. Bir telefon geldi ve bana geri iade yapılacağı söylendi. Gerçekten çok şaşırdım ve hoşuma da gitti. Böyle bir şeyin olması çok güzel. Bunu diğer müesseselerden de bekliyoruz. 850 TL toplam akü parası vermiştim, 150 TL geri iade aldım” dedi.
Mustafa Taşören - Mehmet Ekrem Ceylan