Berlin
Almanya’da yüksek enflasyon nedeniyle Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) gevşek para politikasına yönelik hoşnutsuzluk arttı.
Alman iş dünyası ECB'nin tahvil alımlarını ve sıfır faiz politikasını "yüksek enflasyon" nedeniyle eleştirmeye başladı.
Alman basınına yansıyan haberlerde, Almanya Dış Ticaret Birliği (BGA) Başkanı Dirk Jandura, ECB’nin yanlış yaptığını belirterek, bankanın para politikasındaki gevşek tutumunun ciddi yan etkilere yol açtığını savundu.
Jandura, "ECB’nin kriz zamanlarında kamu maliyesinin istikrara kavuşturulmasına yardımcı olduğu gerçeği siyasi olarak haklı olabilir ancak uzun vadede değil. Uzun vadede ise bu paranın değerini yok ederek para birimine olan güveni tehlikeye atıyor.” değerlendirmesinde bulundu ve ECB'ye gevşek para politikasını sonlandırma çağrısı yaptı.
Almanya Sanayi ve Ticaret Odaları Birliği (DHIK) Başkanı Peter Adrian ise ECB'nin yüksek enflasyon karşısında ECB’nin stratejisini eleştirerek, ECB’nin hala "gevşek para politikasından gerçek bir çıkış sinyali vermediğinden" endişe duyduklarını belirtti.
Alman El Sanatları Merkez Birliği (ZDH) de mevcut fiyat dinamiklerinin uzun vadede kalıcı olmaması için ECB'nin daha temkinli bir para politikası yönünde ilk sinyalleri bir an önce vermesi gerektiğini hatırlattı.
Almanya'nın bilgi, iletişim ve yeni medya sektörlerini temsil eden BITKOM Başkanı Achim Berg ise artan ham madde ve enerji fiyatları, karbon fiyatlandırması, kalıcı tedarik darboğazları ve birçok ürün ve mal için aşırı talep gibi çeşitli enflasyon faktörleriyle ilgili endişelerini dile getirerek, "Merkez bankaları, sürekli bir süper ucuz para politikasıyla yangını körüklememeli.” değerlendirmesinde bulundu.
ECB enflasyonu körüklüyor mu?
Alman ekonomisinin temsilcileri ve bankalar, son aylarda ECB'yi aslında kontrol altında tutmak istediği enflasyonu “para dağıtarak” körüklemekle suçlamaya başladı.
ECB ise 16 Aralık’taki Yönetim Konseyi'nin son toplantısında piyasa beklentileri doğrultusunda, faiz oranlarında değişikliğe gitmezken, Pandemi Acil Varlık Alım Programı'nın (PEPP) Mart 2022'de sona ereceğini teyit ederek, gevşek para politikasının sona ereceğine dair ilk sinyalleri verdi.
Bunun yanında, ECB, hala milyarlarca devlet ve şirket tahvilleri satın almaya devam ederken, Varlık Satın Alma Programı (APP) kapsamında ikinci çeyrekte 40 milyar avro ve üçüncü çeyrekte 30 milyar avro aylık net alım yapacağını bildirdi. Bankanın PEPP'deki tahvil portföyüyle 2024 sonuna kadar yeniden yatırım yapacağı kaydedildi.
ECB Başkanı Christine Lagarde, mevcut koşullara göre 2022'de faiz artışı öngörmediklerini ve gelecek yıl sıfır faiz politikasına devam edilmesi gerektiğini belirtti.
Lagarde, Avro Bölgesi'nde yüksek enflasyona neden olan enerji fiyatlarının 2022 sonuna kadar ciddi şekilde düşeceğine inanmak için nedenleri olduğunu belirterek, “Kambur gibi görünen bir enflasyon profili görüyorum. Kambur er ya da geç azalacak. Enflasyonun 2022'de düşeceğini öngörüyoruz ve bundan eminim." değerlendirmesinde bulundu.
ABD Merkez Bankası (Fed), yüksek enflasyon nedeniyle 2022’de üç faiz artırımı öngörürken, İngiltere Merkez Bankası’nın politika faiz oranını hemen yükseltmesi de özellikle ithal enflasyon riski nedeniyle ECB üzerindeki baskıyı artırıyor.
ECB, eylülde 2022 için yüzde 1,7 olan enflasyon öngörüsünü 16 Aralık’ta yüzde 3,2'ye yükseltti.
Almanya'da enflasyon 30 yılın en yüksek seviyesinde
Almanya'da Federal İstatistik Ofisi’nin (Destatis) verileri ekimde yüzde 4,5 olan yıllık enflasyon, enerji fiyatları ve salgının etkisiyle kasımda yüzde 5,2'ye çıkarak yaklaşık son 30 yılın en yüksek seviyesine ulaştığına işaret ediyor.
Almanya'da tüketici için alışılmadık derecede yüksek enflasyon iyice hissedilirken, fiyat artışının ECB Başkanı Christine Lagarde gibi merkez bankacıların ve ekonomistlerin çoğunun savunduğu "geçici" olacağı görüşüne dair şüpheler de artıyor.
Bir asır önce Weimar Cumhuriyeti'nde (1918-1933 dönemi) görülen ve tüketicilerin satın alma gücünü çökerten hiper enflasyondan dolayı "enflasyon" Almanya'da her zaman hassas bir konu olarak görülüyor.
Lagarde, enflasyonun, enerji fiyatlarındaki artış, ekonomik toparlanma ile birlikte talebin artması ve tedarik sıkıntılarından kaynaklandığını belirterek, "Enflasyonun yakın vadede daha da yükseleceğini ancak önümüzdeki yıl içinde düşüşe geçeceğini öngörüyoruz." değerlendirmesinde bulunuyor.
Enflasyon uzun dönem yüksek kalabilir endişesi
Bazı Alman ekonomistler fiyatların arz yönlü sorunlar nedeniyle yükseldiğini belirterek, üretim için ara ürünler ve enerji daha pahalı hale geldiğinde, şirketler daha yüksek maliyetlerin bir kısmını müşterilerine aktarmak zorunda kaldığını belirtiyor. Bu ekonomistler, ECB'nin biraz daha fazla veya daha az likidite sağlayıp sağlamadığı önemli olmadığını vurguluyor.
Almanya için uzun vadeli enflasyon beklentileri ECB kararından önce bile belirgin şekilde yükselmesi dikkati çekerken, ülkede enflasyon nedeniyle çalışanların yüksek ücret istemesinin ücret-fiyat sarmalına girilmesi endişelerine sebep oluyor.
Avronun birkaç aydır dolara karşı değer kaybetmesi, ülkede ithal enflasyona yönelik tartışmaları beraberinde getiriyor.
Almanya’da enflasyon endişesini artıran diğer bir etkende demografik değişim (Çalışma yaşındaki nüfusun azalan oranı). Bunun daha yüksek ücretler ve fiyatlar anlamına geldiği, enflasyonu tetikleyebileceği belirtiliyor.
Belirsizliği sevmeyen Almanların, enflasyon görünümünün belirsizliğinden de endişe duydukları kaydediliyor.
Alman basını ECB Başkanı Lagarde’ı hedef alıyor
Alman tasarruf sahipleri yüksek enflasyon karşısında endişeye kapılırken ülkede Focus dergisi, emekliler ve tasarruf sahiplerine yönelik "enflasyon paranızı yiyor" uyarısında bulundu.
“Bild” gazetesi ise ECB Başkanı Christine Lagarde'ı sert şekilde eleştirerek, Lagarde’ı enflasyondaki artışı tolere ederek sıradan insanların kazançlarını ve tasarruflarını yok etmekle suçladı.
Lagarde'ı "Madam Enflasyon" olarak adlandıran gazete, onu lüks giyinmeyi seven yüksek gelirli biri olmakla suçladı ve sıradan insanların zorluklarını umursamıyormuş gibi göründüğünü aktardı.
Ayrıca Bild, "Christine Lagarde emekli maaşlarını, ücretleri ve tasarrufları eritiyor." değerlendirmesinde bulundu.
Lagarde’ı "Lüks Lagarde" olarak niteleyen Bild, “Lüks marka giymeyi seviyor, ayda neredeyse 40 bin avro kazanıyor ancak normal insanların endişelerini umursamıyor gibi görünüyor." ifadesini kullandı.
Bundesbank başkanı ECB politikalarını eleştiriyor
Kişisel nedenlerden dolayı 2021'in sonunda görevini bırakacak olan Almanya Merkez Bankası (Bundesbank) Başkanı Jens Weidmann da ECB’ye aşırı hızlı enflasyon riskini göz ardı etmemesi gerektiğini belirtti.
Avro Bölgesi’ndeki artan enflasyonun ne kadar kalıcı olacağının “ECB Yönetim Konseyi için çok önemli bir soru” olacağını dile getiren Weidmann, Avrupa Merkez Bankası’nın aşırı hızlı enflasyon riskini göz ardı etmemesi gerektiğini aktardı.
Kovid-19 ile ilgili acil tedbirlerin hem mali hem de para politikasında azalması gerektiğini belirten Weidmann, "Bence şu anda yukarı yönlü riskler ağır basıyor. Bu geçici faktörler, daha yüksek enflasyon beklentilerine ve hızlı ücret artışına yol açarsa, enflasyon uzun vadede belirgin şekilde yükselebilir.” ifadesini kullandı.
Bundesbank Başkanı Weidmann, ECB’nin esnek bir para politikasının hala gerekli olduğunu belirterek, ekonomi toplanırken ve enflasyon yükselirken ECB’nin 1,85 trilyon avroluk Pandemi Acil Varlık Alım Programı (PEPP) kapsamında varlık alımlarını sonlandırmaya hazırlanması gerektiğini vurguladı.
"PEPP'deki ilk P harfi, kalıcı değil, pandemi anlamına gelir ve bunun iyi bir nedeni vardır." diyen Weidmann, varlık alımlarının "kademeli" olarak azaltması gerektiğini savundu.
