Yargı Reformu Strateji Belgesi (YRS) kapsamında ‘hukuk uyuşmazlıklarında alternatif çözüm yöntemlerinin yaygınlaştırılması' amacıyla daha etkin hale getirilen arabuluculuğun, toplumsal uzlaşı kültürünün güçlendirilmesi bakımından da önemli bir bulunuyor.
‘İhtiyari yüzde 98, iş yüzde 52, ticari ve tüketici yüzde 51 başarı oranıyla uygulandı'
İhtiyari arabuluculukta 2021'de müzakeresi tamamlanan 308 bin 89 dosyadan 306 bin 381'i anlaşma ile sonuçlandı. Böylece yüzde 99 başarı oranı sağlandı. İş uyuşmazlıklarında 2021'de müzakeresi tamamlanan 286 bin 122 uyuşmazlığın 149 bin 113'u anlaşma ile sonuçlandı. İş uyuşmazlıklarında uygulanan arabuluculuk kapsamında 2021 yılı başarı oranı ise yüzde 52 olarak gerçekleşti. Uyuşmazlık dosyaları ortalama 10 gün gibi kısa bir sürede çözüme kavuşturuldu. Ticari uyuşmazlıklarda 2021'de müzakeresi tamamlanan 120 bin 110 uyuşmazlığın 60 bin 945'i anlaşma ile sonuçlandı. Ticari uyuşmazlıklardaki arabuluculukta başarı oranı yüzde 51 oldu. Tüketici uyuşmazlıklarda ise 2021'de müzakeresi tamamlanan 73 bin 39 uyuşmazlığın 37 bin 186'sı anlaşma ile sonuçlandı. Yargı reformunun üçüncü paketi kapsamında hukuk sistemine kazandırılan tüketici uyuşmazlıklarında da uygulanan arabuluculukta başarı oranı ise yüzde 51 olarak gerçekleşti. 2021 yılında müzakeresi tamamlanan 787 bin 360 uyuşmazlıktan 553 bin 625 dosya çözümle sonuçlandı. Hukuk uyuşmazlıklarının çok taraflı olduğu dikkate alındığında geride bıraktığımız yıl en az 1 milyon 107 bin 250 kişi arabuluculukla el sıkışarak anlaşmış oldu.
‘Arabuluculukta başarı oranı yükseliyor
Arabuluculuk iş uyuşmazlıklarında 1 Ocak 2018, ticari uyuşmazlıklarda 1 Ocak 2019, tüketici uyuşmazlıklarında ise 28 Temmuz 2020'den itibaren zorunlu olarak uygulanıyor. İhtiyari arabuluculuk da hukuk sistemine 14 Kasım 2013'te kazandırılmıştı. Tüm arabuluculuk hizmetleri dikkate alındığında uygulamaların başladığı günden bu yana müzakeresi tamamlanan 2 milyon 513 bin 689 dosyadan 1 milyon 736 bin 813'ü çözüme kavuşturuldu. Böylece uygulamada toplam başarı olarak yüzde 69 oldu.
Engin Yağcı