Asperger bozukluğu olarak da bilinen asperger sendromu, diğer otistik spektrum bozuklarından bazı belirtileri ile ayrılır. Asperger sendromu olan kişilerin zeka düzeyi çoğunlukla normal veya normalin üstüdür. Fakat iletişim becerileri ve sosyal etkileşimindeki zorluklar, günlük yaşamlarını olumsuz etkileyebilmektedir.
Peki, asperger sendromu nedir, belirtileri ve tedavi yöntemleri nelerdir, asperger sendromu nasıl anlaşılır? İşte asperger sendromuna ilişkin tüm soruların cevapları burada!
ASPERGER SENDROMU NEDİR? ASPERGER SENDROMU NEDEN OLUR, GENETİK Mİ?
Asperger Sendromu, otizm spektrum bozukluğunun (OSB) bir alt tipi olarak bilinir. Adını çocuk doktoru Hans Asperger'den almıştır. Bu sendrom, bireylerin sosyal etkileşim ve iletişim becerilerini sınırlayan bir bozukluktur. Asperger Sendromu olan kişiler, dar ilgi alanlarına sahip olabilirler ve sıkı rutinlere bağlı kalarak tekrarlayan davranışlar sergileyebilirler.
Asperger Sendromu, kişinin sosyal ilişkileri, dil ve konuşma becerileri, davranışları ve ilgi alanları gibi alanlarda belirgin farklılıklar göstermesine neden olan bir bozukluktur. Bu sendrom, otizm spektrum bozukluklarının en hafif formlarından biri olarak kabul edilir ve bu nedenle Asperger Sendromu olan bireyler genellikle normalden farklı olmayan dil ve konuşma becerilerine sahiptirler.
Asperger Sendromu'nun kesin nedenleri henüz tam olarak anlaşılamamıştır. Bununla birlikte, çeşitli biyolojik, çevresel ve genetik faktörlerin etkisiyle ortaya çıkabileceği bilinmektedir.
ASPERGER SENDROMUNUN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Sosyal becerilerde zorluk yaşamasına rağmen genellikle zeki olma.
Tek bir konuya aşırı ilgi gösterme veya tekrarlayan davranışları sürdürme.
Göz teması kurmakta zorlanma.
Sosyal ilişkilerde beceriksizlik gösterme.
Yüz ifadesi, beden dili gibi sosyal ipuçlarını anlamada güçlük çekme.
Konuşma kalıplarında veya dil kullanımında olağandışı özellikler sergileme.
Duygusal tepkileri sınırlı veya az olma.
Daha çok yalnız vakit geçirmeyi tercih etme.
Belirli bir konuya yoğun ilgi gösterme.
Tekrarlayan hareketler veya ritüeller sergileme.
Değişikliklere uyum sağlamakta zorluk yaşama.
Hastalığın ilerleyen dönemlerinde kaygı bozuklukları ve duygu-durum bozuklukları görülebilme.
ASPERGER SENDROMU TEDAVİSİ
Asperger sendromunun henüz kesin bir tedavisi bulunabilmiş değil. Fakat uygulanmakta olan hali hazırdaki bir takım tedavi yöntemleri ile asperger sendromunun hayatı kolaylaştırabilmekte ve iyileştirilebilmekte. Bu tedavi yöntemleri arasında; bilişsel davranışçı terapiler, sosyal beceri eğitimleri, konuşma ve dil terapileri ve ilaç tedavisi yer almaktadır.
ASPERGER SENDROMU OLAN ÜNLÜLER
ELON MUSK
TESLA’nın sahibi olan ünlü girişimci “Elon Musk” uzaya, teknolojiye ve yeni gelişmelere olan merakı ve tutkusuyla bilinirken 1975 yılından bu yana 46 yıldır devam etmekte olan Emmy Ödüllü “Saturday Night Live” isimli show programında Asperger sendromlu olduğunu açıklamıştır.
DAN AYKROYD
Ülkemizde ve dünyada bir döneme damga vuran Hayalet Avcıları’nın yaratıcısı ve başrol oyuncularından biri olan Dan Aykroyd, takıntılı ve farklı bakış açısının bir deha ortaya çıkarabileceğini göstermiş ve kendisinin asperger sendromlu olduğunu açıklamıştır.
SATOSHİ TAJİRİ
Çocukluk yıllarında asperger sendromu belirtileriyle aileyi tedirgin eden Satoshi Tajiri, şehirden ve sosyal hayattan uzakta kalarak böcek toplama hobisi davranışlarında bulunmasıyla ortaya dünyayı peşinden sürükleyen bir hikaye çıkarmıştır. Şehirlerdeki bireysel yaşam ve teknolojik yaşam kültürüyle, kırsal yaşamın bir kesişim kümesi olan pokemon evreni, pikachu gibi pekçok karaktere hayat vermiştir. Ayrıca meşhur Nintendo oyunu, Super Mario Bros ve birçok meşhur Nintendo platformunda çalışmaları bulunmuştur.
PADDY CONSİDİNE
Asperger sendromlu ünlü sanatçı ve Tyrannosaur filminin yönetmeni Paddy Considine, birçok filmde yönetmenlik, senaristlik ve oyunculuk yapmıştır. Ülkemizde de sıkı takipçi kitlesine sahip Peaky Blinders’ın 3. serisinde oyuncu olarak rol almıştır. 2011 yılında kendisine asperger sendromu tanısı konulduğunu açıklamıştır.
CHARLES RİCHTER
Deprem denilince ilk akla gelen, deprem ölçeklendirmesini asperger sendromu belirtileri taşıyan ünlü bir dahi ortaya çıkarmıştır. Ölçeklendirmeyi bulan Charles Richter, farklılıklarının getirdiği avantajlara bilimsel katkıda bulunarak insanlığa fayda sağlamıştır.
WOLFGANG AMADEUS MOZART
Dünyanın tanınmış en ünlü otistiklerinden olan Mozart, sosyal yaşamdan izole olması ve müziğe olan takıntısıyla bizlere pek çok eser kazandırmıştır.
ISAAC ASİMOV
Dünyaca ünlü Ben robot yazarı Isaac Asimov, 500’den fazla kitap ve tahminen 90 bin adet mektup kartpostal çalışması ile asperger sendromludur.
BLİND TOM WİGGİNS
Gözleri görmeyip 4 yaşındayken piyano çalmaya başlayan Tom Wiggins, 19.yüzyıl Amerikası’ndaki en ünlü piyanist olarak tarihe geçmiştir. Müziği farklı duyup yorumladığını bizlere gösteren Wiggins, asperger sendromludur.
SUSAN BOYLE
2009 yılı İngiltere yetenek yarışması finalisti. İlk olarak doğum esnasında doktorlar beyin hasarından bahsetse de ilerleyen yıllarda asperger sendromu teşhisi konuldu yani asperger sendromlu ünlüler kervanına katılacaktı.
STANLEY KUBRİCK
Stanley Kubrick, sosyal ilişkilerde bir takım problemler yaşasa da çok başarılı bir yönetmendi. Çok detaycı ve takıntılı olduğu bilinen Kubrick, asperger sendromu olan ünlüler arasındaydı.
ANTHONY HOPKİNS
Sinema tarihinde iz bırakmış oyunculardan biri olarak kabul edilen Sir ünvanlı İngiliz oyuncu Anthony Hopkins daha önce verdiği röportajlarda kendisine asperger teşhisi konulduğunu belirtmiştir. Bu sebeple oyuncu küçüklük ve gençlik döneminde çok az arkadaşa sahip olduğunu ve hiçbir partiye katılmadığını açıklamıştır.
