TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü (UZAY) koordinasyonunda geliştirilen Türkiye'nin ilk yerli ve milli haberleşme uydusu TÜRKSAT 6A, Türk mühendisleri ve teknisyenleri tarafından üretilen komponentleriyle dikkati çekiyor.
TÜRKSAT AŞ için TÜBİTAK UZAY liderliğinde, TAI, ASELSAN ve C-tech gibi şirketlerin katılımıyla geliştirilen TÜRKSAT 6A uydusu, 2023'te yörüngedeki yerini alacak.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, test ve entegrasyon işlemleri devam eden TÜRKSAT 6A'yı yerinde inceledi.
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) bünyesindeki Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi'ni (USET) ziyaret eden Bakan Varank'a TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, TÜBİTAK UZAY Enstitüsü Müdürü Mesut Gökten eşlik etti.
İşlevsel ve çevresel testler mayısta başlayacak
İncelemeler sırasında Bakan Varank'a TÜRKSAT 6A'nın mayıs ayında işlevsel ve çevresel testlere başlayacağı bilgisi verildi. Varank'ın, uzaya gönderilecek uydu için daha önce 2 uydu yapıp testlerden geçirilmesi gerektiği bilgisi verildi.
Yetkililer, projede TÜBİTAK UZAY'ın koordinasyonunda yükleniciler ve alt yüklenicilerle birlikte ortalama 300 kişinin görev yaptığını belirtti.
TÜRKSAT 6A'da kullanılacak yerli ve milli komponentleri de inceleyen Varank, "Ülkede sıkıntılar var, uzay çalışması yapılacak zaman mı?" eleştirileriyle karşılaştıklarını ifade ederek, şöyle devam etti:
"Ben onlara şu cevabı veriyorum. O kadar yetişmiş insan kaynağımız var. Biz onlara sadece yurt dışına gitme alternatifi mi sunacağız? Veya alanı dışında çalışma alternatifi mi sunacağız? Şimdiye kadar uydularımız olmuş ama tamamını yurt dışından satın almışız. Bu geliştirdiğimiz uydularla hem katma değeri burada bırakmış oluyoruz hem de bu kabiliyetini kazanmış oluyoruz."
"İMECE'de de bu teknoloji kullanılacak"
TÜRKSAT 6A'daki en önemli yerli ve milli teknolojilerden birinin elektrikli itki motoru olduğunu vurgulayan Varank, "Kimyasal yakıt kullanmadan elektrikli itki teknolojisiyle uyduyu yönlendirdiğiniz teknoloji bu. Bunu dünyada yapabilen 5-6 ülke var. TÜRKSAT 6A'ya entegre ettiler. İMECE'de de bu teknoloji kullanılacak" bilgisini paylaştı.
Varank, sadece TÜBİTAK UZAY ile teknoloji geliştirmediklerinin, yerli tedarikçileri de devreye soktuklarının altını çizerek, "Böylece onlara da ekonomik anlamda yeni fırsatlar sunmuş oluyoruz. Bu yakıt tankını, İzmir'deki bir firmamız geliştirdi. Daha önce bu alanda hiçbir faaliyet göstermemiş firmamız yakıt tankını uzayda kullanmış olacak. Elektrikli itki motoruyla 4,2 tonluk haberleşme uydusunu şu gördüğünüz itki motoruyla hareket ettirmek mümkün hale geliyor" ifadelerini kullandı.
"Dünyadaki ekonomik ve askeri yarış şu anda uzaya taşınmış durumda"
Ziyarete ilişkin değerlendirmelerde de bulunan Varank, Türkiye'nin yerli ve milli haberleşme uydusu TÜRKSAT 6A'yı üretenleri ziyarete geldiklerini belirterek, şöyle konuştu:
"2023'te uzaya fırlatılacak olan kendi geliştirdiğimiz uydumuzun önünde bulunuyoruz. Uzay alanı, ülkelerin büyük yarış ve rekabet içinde oldukları bir alan. Dünyadaki ekonomik ve askeri yarış şu anda uzaya taşınmış durumda. Türkiye olarak Milli Uzay Programımızla önümüzdeki 10 yılda Türkiye'nin hangi alanlarda kabiliyetler geliştirmesi gerektiğini ilan etmiştik. Uydu geliştirme de önem verdiğimiz alanlardan bir tanesi. Gerek İMECE uydumuz gerekse TÜRKSAT 6A, bu alanda yetişmiş insan kaynağı ve aynı zamanda yeni yetiştirilecek olan insan kaynaklarımız açısından önemli projeler."
Varank, TÜRKSAT 6A'nın yerden 36 bin kilometre yükseklikte haberleşme uydusu olarak kullanılacağına işaret ederek, "Bu uyduyu geliştirirken kendi ürettiğimiz yerli ve milli komponentlerin listesi var. Uydu çok farklı yapılardan oluşuyor. Biz daha önce kendi uydumuzu test ve entegre etme kabiliyetine sahip bir ülkeydik. TÜRKSAT 6A ile tepki tekerlerinden, güneş algılayıcı ve yıldız izlere kadar komponentleri, kendi mühendislerimiz ve teknisyenlerimizle birlikte tamamen yerli ve milli olarak gerçekleştirdik ve uydumuzu inşa etmiş olduk" değerlendirmesini yaptı.
Uydunun 2023'te uzaya gönderilmenin çok iyi kabiliyetler sağlayacağını vurgulayan Varank, Türkiye'yi uydu alanında teknoloji ihraç eden, entegre sistemleri dahil olmak üzere uydu satışı yapan ülke konumuna getirmek için çabalarını sürdüreceklerinin altını çizdi.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, sözlerini şöyle tamamladı:
"Türkiye'nin ilk yerli ve milli haberleşme uydusu olacak TÜRKSAT 6A'da TÜBİTAK UZAY'ın RASAT ve GÖKTÜRK-2 projelerindeki tecrübesinden yararlanıldı. Uydu, 42 derece doğu boylamında yer sabit yörüngeye yerleştirilecek. TÜRKSAT 6A, Türkiye'nin yanı sıra Avrupa, Kuzey Afrika, Orta Doğu ve Asya kıtasının büyük bir bölümündeki son kullanıcılara hizmet edecek. TÜRKSAT 6A'da kullanılan yerli ve milli komponentler şöyle: Uçuş bilgisayarı, güç dağıtım birimi, elektrikli itki motoru, yakıt tankı, güç işleme ve kontrol birimi, yakıt besleme birimi, yıldız izler, güç düzenleme birimi, güneş algılayıcı, tepki tekeri, kimyasal itki, ısıl kontrol, tepki tekeri arayüz birimleri."