Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, deprem bölgesinde yapılacak yaklaşık 100 bin çelik köy evi için önümüzdeki haftadan itibaren ihaleye çıkılacağını bildirdi. Bakan Özhaseki, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Bakanlığının 2024 yılı bütçesine ilişkin yaptığı sunumun ardından milletvekillerince kendisine yöneltilen soruları cevapladı.
Kentsel Dönüşüm Yasası’na ilişkin konuşan Özhaseki, "Bu yasaya ben bakan olduktan sonra ilk günlerde başladık. Aylarca bu yasa üzerinde uzman arkadaşlar aylarca emek verdi. Sayın İmamoğlu bakanlığımıza gelmişti. Kendisine de söyledim. CHP’li ilçe belediyeleri dahil hepsini toplantıya davet ettik. 15 toplantıya katıldılar. Ne kadar önerileri varsa hepsini aldık. Saatlerce, günlerce dinledik ve onları da mutlaka bu yasa içerisine derç ettik. Bu yasa ne hızlı, ne alelacele ne de herhangi birine rant sağlamak amacıyla yapılmış bir yasadır. Bu, Türkiye’nin birikim yasasıdır. Bütün vatandaşların birikimidir" dedi.
Bakan Özhaseki, muhalefet milletvekillerine Meclis’in açık olduğunu hatırlatarak, "Üç, beş, on gün sonra yeniden teklif verelim, yeniden getirelim. Amacımız; gerçekten deprem ülkesi olduğuna inandığımız şu memlekette bir daha ne olur ağlamayalım. Evlerimiz yıkılmasın, bir an önce yapalım. Kimse mağdur olmasın. Bunun için çırpınıyoruz. Ben bu konuda müsterihim" diye konuştu. "Bu işlerde biraz insaflı olalım
Kahramanmaraş merkezli depremlerde enkazlara günlerce uğranmadığını savunan milletvekillerine cevap veren Özhaseki, "Gerçekten büyük bir sıkıntı var. 260 bin tane bağımsız birim yıkılmış. Siz hükümet olsanız, on gün önceden de haberiniz olsa. Birisi de dese ki ’şu tarihte on gün sonra deprem olacak, 260 bin tane bağımsız birim de yıkılacak, tedbirinizi alın’ deseler ne yapardınız? Her birine on kişiyi sağlayacak olsanız 2 milyon 600 bin kişiyi orada hazır etmeniz gerekir. Her bina başına 50 tane insan bulundurmak isteseniz her bir bina başında 13 milyon insanı orada hazır bulundurmanız gerekir. Her bir binada 10’ar tane iş makinesi lazım deseniz 2 milyon 600 bin iş makinasını bulundurmanız gerekir. Kolay mı? Bu işlerde biraz insaflı olalım" ifadelerini kullandı. 100 bin çelik evin ihalesi önümüzdeki haftadan itibaren
Bakan Özhaseki, Kentsel Dönüşüm Şurası’nda akademisyenlerin tek katlı köy evlerinin çelikten yapılması yönünde tavsiyelerde bulunduğunu kaydederek, şöyle devam etti:
"Ne kadar çelik gideceğini çıkardık. Çelikçilerle konuştuk, fiyatlarını aldık. Zannedersem önümüzdeki haftadan itibaren ihaleler çıkmaya başlıyor. Ne kadar çelik ev üreten arkadaş varsa buyursun, 100 bine yakın çelik ev yapılacak. Çelik karkaslı, 4 buçuk ton kadar, hafif çelik diye geçiyor. Dış duvarlar arasında 10 santimetre kadar taşyünü olan. Dışında betopan, iç tarafta alçıpan olan sbs ile çevrilmiş. 9 şiddetinde deprem olsa yıkılmayacak bir ev tipi. En az bir metreden fazla temel su basmanı gibi bir zemin üzerine yapılacak şekilde ihaleye çıkıyoruz." "Büyük ihtimalle 6-8 ay içerisinde köy evlerinin tamamını bitiririz"
Köy evlerinin hepsini Bakanlık olarak yaptıklarını hatırlatan Özhaseki, "Yapamıyorlarsa beklesinler, biz zaten 100 bin konutluk ihaleye çıkıyoruz. Bunu yapmak da çok kolay. Bu teknolojinin Türkiye’ye kazandırılması lazım. Aslında bizim çok katlılarda da bu teknolojiye geçmemiz lazım. İnşallah bu da bir başlangıç olur. Büyük ihtimalle 6-8 ay içerisinde köy evlerinin tamamını bitiririz. Bunda sıkıntı olmaz. İnşallah bittiği zaman da vatandaş rahat eder" cümlelerine yer verdi. "Çoğu yerlerde yüzde 70-80 civarında diye biliyorum"
Özhaseki, "Rezerv alanlarda bu evleri yapıyoruz fakat şehir merkezlerinde bir sıkıntımız var; o da bir an önce hafriyatın kaldırılması, temizlenmesi, sonra bizim orada zemin etütleri yaparak statik çözümlemeler neticesinde nasıl bir bina tipi yapacağımıza karar verilmesi hususu. Daha temizlik devam ediyor. Çoğu yerlerde yüzde 70-80 civarında diye biliyorum. Ama biz bir taraftan da merkezlere başladık" dedi.
Yerinde Dönüşüm projesinde birtakım problemler olduğunu bildiklerini söyleyen Özhaseki, "Onları da çözerek vatandaşın eskiden hatırasının olduğu ve ayrılmak istemediği mahallesinde yerini yapmasını bekliyoruz. Bu konuda da her türlü kolaylaştırıcı tedbiri aldık" diye konuştu.
Özhaseki, deprem bölgesine inşa edilecek 200 bin konutun 46 bininin sene başına kadar hak sahiplerine teslim edileceği bilgisini vererek, "Adana’da 3 bin 424, Adıyaman’da 41 bin 292, Diyarbakır’da 6 bin 758, Elazığ’da 1887, Gaziantep’te 24 bin 977, Hatay’da 45 bin 186, Kahramanmaraş’ta 39 bin 121, Kilis’te 2 bin 340, Malatya’da 23 bin 861, Osmaniye’de 5 bin 501, Şanlıurfa’da da 5 bin 653 konutun inşaatına başladık" dedi.
Depremlerden etkilenen 1 milyon 900 bin kişinin evinin dışında veya konteyner kentlerde yaşadığını hatırlatan Özhaseki, bakanlık bütçesinin deprem bölgesine gönderildiğini dile getirdi.
Özhaseki, son dönemde yurt dışından temin edilen 40 milyar liralık krediyi deprem bölgesindeki altyapı çalışmaları için hibe ettiklerini belirterek, bundan en çok payı CHP’li belediyelere verdiklerini ifade etti. "Karışık türde plastiklerin ithalatı yasaklanmıştır"
İklim değişikliğiyle mücadeleye 13 milyar lira civarında kaynak ayrıldığını aktaran Özhaseki, Çevre Kanunu gereğince tehlikeli atıkların ithalatının yasak olduğunu hatırlatarak, "Bunlar geri dönüşüme alınıyor, atık tesislerinde belirli işlemlerden geçiyor ama Basel standartlarında olmayan hiçbir atık da buraya yaklaştırılmıyor. Karışık türde plastiklerin ithalatı yasaklanmıştır. İthal edilecek plastik atıkların gümrükten tesise varıncaya kadar süreci mobil atık takip sistemiyle takip ediyoruz" ifadelerini kullandı.
Özhaseki, bazı milletvekillerinin deprem bölgesinde asbeste rastlandığı iddiaları üzerine, bu konuda çalışma yapıldığını, havada risk teşkil edecek oranda asbeste rastlanmadığının kendisine iletildiğini, ancak yine de konunun üzerinde düşerek takip edeceğini bildirdi.
Komisyonda, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının yanı sıra Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, İklim Değişikliği Başkanlığı, Kentsel Dönüşüm Başkanlığının da bütçeleri kabul edildi.